ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
در نشست تخصصی «دهخدای پارسی» مطرح شد عشق به ایران در قله شخصیت دهخدا می‌درخشد
گروه فرهنگی: فعالان و پژوهشگران زبان و ادب فارسی، همزمان با سالروز درگذشت علامه علی اکبر دهخدا در نشستی تخصصی با عنوان «دهخدای پارسی» به بررسی ابعاد مختلف زندگی و شخصیت این ادیب، نویسنده، شاعر، پژوهشگر، روزنامه‌نگار و مبارز سیاسی پرداختند. پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مشروحی از گزارش این نشست را در سایت خود منتشر کرده که گزیده‌ای از آن را در صفحه امروز فرهنگی می‌خوانید.
شناخت دهخدا بدون اطلاع از اوضاع زمانه‌اش ممکن نیست
بنابر این گزارش، نشست تخصصی «دهخدای پارسی» با حضور اکرم سلطانی، فرهنگ نگار و عضو هیأت علمی مؤسسه لغتنامه دهخدا؛ غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ محمود شالویی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرکل حوزه وزارتی؛ اکبر ایرانی، رئیس مؤسسه میراث مکتوب؛ حسن ذوالفقاری، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی؛ مصطفی محدثی خراسانی، شاعر و عضو شورای ادبی نهاد؛ ناصر فیض، شاعر و طنزپرداز، مهدی نجفی دبیر کارگروه دائمی شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی، مهدی صالحی، فرهنگ نویس و مدیر بخش ویرایش مؤسسه «ویراستاران» و دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی و همچنین مهدی رمضانی، سرپرست نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به همراه معاونان و جمعی از مدیران کل نهاد، در کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد.
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی یکی از سخنرانان این مراسم که با ارسال پیامی ویدیویی در آن شرکت کرد، گفت:«شناخت شخصیت دهخدا بدون شناخت اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی روزگار او ممکن نیست. او شاهد انقلاب مشروطه بوده و از افرادی است که با شناخت مشروطه میتوان او را بهتر شناخت و همچنین با شناخت او مشروطه را. زندگی دهخدا یک زندگی پرحادثه و پرفراز و نشیبی است که ابعاد و اضلاع مختلفی دارد؛ بخصوص در دوران جوانی. فعالیت‌های ادبی، زبانی، فرهنگی، کار نویسندگی، شعر، طنز، روزنامه نگاری، مبارزه سیاسی، تبعید به خارج و همچنین هجرت و تبعید در داخل(در روستاهای ایلات بختیاری بعد از جنگ جهانی اول) و در عین حال نمایندگی مجلس در دوره اول و دوره دوم و همین‌طور کارهای علمی در مدرسه علوم سیاسی و دانشکده حقوق دانشگاه تهران از جمله زمینه‌های فعالیت او بود.»
حداد عادل با اشاره به دو اثر جاودان دهخدا ادامه داد: «دو کار عظیم او که سرمایه بزرگی برای زبان فارسی محسوب میشود یکی امثال‌و حکم و یکی لغتنامه است. دهخدا در تألیف لغتنامه و امثال و حکم بیش از آنکه خواسته باشد حرف آخر را بزند، مایل بوده است که کار را شروع کند و حرف اول را بزند؛ یعنی نشان دهد که زبان فارسی به این نوع کارها احتیاج دارد و در این کار هم بسیار موفق بوده است. آنچه در قله شخصیت دهخدا می‌درخشد عشق او به ایران است؛ همین عشق به ایران و تلاش برای سربلندی و استقلال ایران سبب شده که با محمدعلی شاه دربیفتد. چرا که او با استبداد می‌جنگید و تصور میکرد با مشروطه زمینه برای رشد و پیشرفت ایران بیشتر فراهم خواهد شد. بعدها در دوران رضاخان، دهخدا دانست که نمی‌تواند کار سیاسی بکند، اما در دوران ملی شدن صنعت نفت بار دیگر در عرصه سیاسی فعال شد و تاوان آن را هم بعد از کودتای ۲۸ مرداد پرداخت و دو سال بعد از آن از دنیا رفت.»
پایان بخش سخنان حداد عادل این بود: امیدوارم که همه ما وطن‌داری و وطن دوستی را از دهخدا و بزرگانی امثال او بیاموزیم و نگاهدار و پشتیبان ایران باشیم که یک جلوه از ایران دوستی و دوستی زبان فارسی است که در قلب و جان دهخدا موج میزد.
لغتنامه دهخدا کتابی ارزشمند در حوزه فرهنگی
در ادامه این نشست اکرم سلطانی، فرهنگ نگار و عضو هیأت مؤلفان لغتنامه دهخدا به تشریح جایگاه لغتنامه دهخدا و همچنین جایگاه مؤسسه لغتنامه دهخدا پرداخت و گفت: «کلامم را با این سخن دکتر شفیعی کدکنی آغاز می‌کنم که فرمودند «در روی کره زمین، در هیچ جای دنیا، در دقیقه‌ای نیست که کسی به لغتنامه دهخدا مراجعه نکند»؛ من در ادامه صحبت‌های ایشان می‌گویم که هیچ اثر تحقیقی در زبان فارسی نوشته نمی‌شود، مگر اینکه گذرش به لغتنامه دهخدا نیفتد؛ هیچ شارحی شرحی بر اثری منظوم و منثور نمی‌نویسد، مگر اینکه برای رفع مشکلاتش به لغتنامه مراجعه نکند؛ هیچ مصحح نسخه خطی کارش به سرانجام نمی‌رسد، مگر اینکه لغتنامه دهخدا کنار دستش باشد و هیچ فرهنگ‌نویسی فرهنگی را نمی‌نویسد، مگر اینکه لغتنامه دهخدا جزو منبع اصلی کارش باشد؛ حتی امروز.»
وی تأکید کرد: «لغتنامه دهخدا ارزشمندترین کتابی است که در حوزه فرهنگی تعریف شده؛ هم به لحاظ کمیت و هم به لحاظ کیفیت. برخی عزیزان در بعضی مجالس لغتنامه دهخدا را مورد نقد و بررسی قرار میدهند. داوری در مورد لغتنامه دهخدا با روش‌های امروزی، با تجربه‌هایی که فرهنگ نویسان به دست آورده‌اند و بدون اینکه شرایط تعریف لغتنامه دهخدا را بدانند و زمان آن را درک کنند، یک داوری به دور از انصاف است.»
وحدت ملی ما باید با زبان محفوظ باشد
اکبر ایرانی، رئیس مؤسسه میراث مکتوب ضمن تقدیر از نهاد برای ارج‌گذاری به مقام علامه دهخدا، سخنان خود را با اشاره به سخن بزرگان درباره دهخدا، آغاز کرد و گفت: «علامه استاد شفیعی کدکنی سخنان بسیاری درباره علامه دهخدا فرمودند از این جمله که «در قرن بیستم کسانی که مفهوم ایران را از لحاظ فرهنگی حفظ کرده‌اند، گسترش داده‌اند و دلیل جاودانگی آن شده‌اند، افرادی هستند که در کنار بزرگانی چون فردوسی و نظامی باید به آنان احترام گذاشت و سپاسگزار آنان بود. فکر می‌کنم اگر معدل همه کوشش‌های این قرن را بگیریم، علی اکبر دهخدا بالاترین جایگاه را در این میان دارد.» مؤلف کتاب «ایرانیان نامدار» در اثری که به انگلیسی نوشته و در لندن چاپ شده، می‌گوید: «دهخدا در پژوهش بن جانسون ایران بود؛ در طنز به جاناتان سوئیفت پهلو میزد و روزنامه نگاری و پایبندی اش به قانون، یادآور بن فرانکلین است و ظرافت و تیزبینی او در داستان‌های کوتاهش به چخوف پهلو می‌زند.»
ایرانی ادامه داد: «مرحوم دهخدا درباره هویت ملی و زبان معتقد است «گذشته یک ملت قسمت اصلی و ذاتی او است. اگر ما از گذشته خود ببریم، حافظه و ذاکره خود را از دست داده‌ایم. نسبت به همه چیز و همه کس خود بیگانه شده‌ایم و تغییر زبان باعث سلب این حافظه ملی و تاریخی میشود. بزرگترین ممیزی ملت ما شعر و تاریخ ماست و وحدت ملی ما باید با زبان محفوظ باشد.» خودباوری، تقویت و تحکیم هویت ملی، معرفی مفاخر فرهنگی، تبیین عظمت و گستره واژگان زبان فارسی، مفاهیمی بود که علامه دهخدا برای تحقق این مفاهیم به تدوین لغتنامه روی آورد تا دین خود را به تقویت هویت زبانی، فرهنگی و ملی ایران ادا کند و منبعی پدید آورد که محققان و دانشوران برای حل مشکلات ادبی خود بدان مراجعه کنند. علامه دهخدا با تدوین لغتنامه گامی بلند برای احیای زبان فارسی برداشت؛ زیرا می‌دانست که فارسی درست نوشتن و رسا و مفهوم سخن گفتن از دیرباز دغدغه پاسداران هویت ملی ما ایرانیان بوده است.»
مسأله ما در زبان فارسی سیاست ناگذاری است
مهدی صالحی، دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی نیز در این نشست گفت: «در دنیای امروز اشخاصی چون دهخدا را تبدیل به یک برند میکنند. برندسازی کار پژوهشگر و استاد دانشگاه نیست؛ کار مدیر است. در دنیای امروز که هوش مصنوعی، فضای مجازی و دیجیتال وارد میدان شده‌اند و همه شئون زندگی ما را در بر گرفته است ما چیزی برای عرضه در این فضا نداریم؛ چرا که توقف دیجیتال پیدا کردیم. امروز باید به این موضوع توجه کنیم که در حوزه پاسداشت زبان فارسی چه سیاست ناگذاری‌هایی صورت گرفته است؟ مسأله ما در زبان فارسی سیاست ناگذاری است. شاهد بودم که در مؤسسه دهخدا زحمت عجیب و غریبی برای چاپ لغتنامه صورت گرفت. این فرهنگ در ۲۲ هزار صفحه سال ۷۷ چاپ شده، اما دیگر تجدید چاپ نشده است، برای این موضوع هزار و یک دلیل وجود دارد. امروز همه دستگاه‌های فرهنگی در سیاست ناگذاری شریک هستند.»مدیر بخش ویرایش و مؤسسه «ویراستاران» در ادامه با طرح این موضوع که در حوزه زبان و ادبیات فارسی نیازمند آینده پژوهی هستیم، گفت: «در دنیا میگویند زبان‌های زیادی در حال مرگ اند، در حالی که ما در خوابی فرو رفته‌ایم و با خودمان می‌اندیشیم زبان فارسی در برابر مغول‌ها ایستادگی کرده است و همیشه زنده و مانا خواهد ماند. امروز در دنیا به‌دلیل کهنه شدن زبان تقریباً ارتباط زبانی با ادبیات و زبان شکسپیر قطع شده است اما در مقاطع مختلف تحصیلی و سنی آثار شکسپیر ساده‌سازی شده و مورد استفاده قرار گرفته و آثار وی زنده است. در این حوزه ما برای میراث کهن‌مان چه کردیم؟ زبان امروز از زبان کهن فاصله گرفته است. باید فضا را از فضای نخبگانی صرف خارج کنیم. امروز نیازمند عمومی‌سازی و جمع سپاری و مردمی‌سازی زبان و ادبیات هستیم. مدیران‌مان را صرفاً ادیب و شاعر نکنیم. این موضوع نیازمند یک کار بین رشته‌ای است.»
حسن ذوالفقاری استاد دانشگاه تربیت مدرس در نشست تخصصی «دهخدای پارسی» گزیده‌ای از مقاله خود با موضوع «امثال و حکم دهخدا» را ارائه کرد که در آن ضمن بررسی ارزش‌های فنی این اثر مهم و تأثیرگذار آن را خدمت بزرگی به فرهنگ عامه دانست. در بخشی از این مقاله مفصل که متن کامل آن در سایت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور آمده، می‌خوانید: «امثال و حکم نام کتاب معروف علی‌اکبر دهخدا (1334-1285) فرهنگ‌نگار، پژوهشگر فرهنگ عامه، شاعر و نویسنده معاصراست. این کتاب شامل امثال، حکم، زبانزدها، کنایات، امثال عربی، اصطلاحات، اشعار معروف و جملات مشهور از نویسندگان و شاعران فارسی زبان است. دهخدا از جمله نخستین کسانی است که در دوره اخیر به زبان و ادبیات عامه توجه کرده است.این کتاب برای همگان خاصه نویسندگان بسیار سودمند است و مخزنی از اشعار فصحای ایران به شمار می‌آید.»
او به تنهایی یک مجموعه عظیم تاریخی و فرهنگی است
مصطفی محدثی خراسانی
شاعر و ادیب پیشکسوت
عنوان «علامه» پیشوندی است که برای برخی از بزرگان استفاده شده است، اما یکی از مصداق‌های بحق آن دهخداست که حتی معتقدم باید چیزی فراتر از آن استفاده شود که بتواند وسعت و عمق و گستره معرفتی او را بیان کند. دهخدا به تنهایی یک مجموعه عظیم تاریخی، فرهنگی مبتنی بر خرد ورزی و اندیشه محوری است. وجوه کار پژوهشی ایشان در حوزه لغتنامه و امثال و حکم به قدری بزرگ و درخشان است که تا حدی برخی از وجوه دیگر کاری ایشان را تحت الشعاع قرار داده و کمتر به آنها پرداخته شده است. برخی از منتقدین معتبر، کسانی در حد و اندازه علامه قزوینی و دکتر محمد رضا شفیعی کدکنی اشاراتی
داشته‌اند.
از طرفی دیگر شعر علامه دهخدا را میتوان به سه دسته تقسیم‌بندی کرد؛ یک دسته شعرهای محکم و استوار که یادآور طنین شعر فارسی است مانند آن قصیده‌ای که برای مصدق گفته بودند. دسته دیگر شعر‌هایی است که با رویکرد ادبیات عامه که اصطلاحاً به آنها «احمدا» میگویند و دسته قابل بحث، تحقیق و پرداختن که کمتر به آن توجه شده تأثیر دهخدا بر شعر نیمایی است.
تنها راه نجات ملت را «زبان ملت» می‌دانست
ناصر فیض
شاعر، مشاور رئیس حوزه هنری و مدیر «دفتر حفظ و اشاعه زبان فارسی»
فارغ از جنبه‌های مختلف شخصیتی علامه دهخدا، او یکی از تأثیرگذارترین و به نوعی بنیانگذار طنز مطبوعاتی کشور است؛ او با سابقه درخشانی که در ادب فارسی داشته، شیوه خاصی برای نوشته‌های خود ابداع کرد، به طوری که بسیاری از فعالان مطبوعاتی دنباله‌رو بخشی از این شیوه بوده‌اند. دهخدا جایگاه کلان سیاسی اجتماعی داشته و به قدری دارای اعتبار بوده که گویی جهانگیرخان شیرازی مجله صوراسرافیل را به پشتوانه قلم چنین فرد معتبری راه‌اندازی میکند. همچنین علامه به سراغ متون کهن میرود و دیوان شعرای خاصی را تصحیح میکند و در برخی روزنامه‌ها ستون دارد و درباره مسائل سیاسی اظهارنظر میکند. امروز می‌بینیم علامه دهخدا کارهای بزرگی را رقم زده است. دهخدا در آخر به این نتیجه میرسد که گویی تنها راه نجات ملت «زبان ملت» است. او دریافت از آنجا که طنز تاریخ مصرف دارد، دیگر آن کاربرد گذشته را نخواهد داشت. او درمی‌یابد که باید کاری کرد که تاریخ مصرف نداشته باشد. حتی وقتی به او میگویند که «چرا دیگر نثر نمی‌نویسید؟» می‌گوید در فکر کاری هستم که دشوارتر و واجب است، چر که افراد دیگری هستند که نثر بنویسند!
شناخت دهخدا بدون اطلاع از اوضاع زمانه‌اش ممکن نیست
بنابر این گزارش، نشست تخصصی «دهخدای پارسی» با حضور اکرم سلطانی، فرهنگ نگار و عضو هیأت علمی مؤسسه لغتنامه دهخدا؛ غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ محمود شالویی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرکل حوزه وزارتی؛ اکبر ایرانی، رئیس مؤسسه میراث مکتوب؛ حسن ذوالفقاری، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی؛ مصطفی محدثی خراسانی، شاعر و عضو شورای ادبی نهاد؛ ناصر فیض، شاعر و طنزپرداز، مهدی نجفی دبیر کارگروه دائمی شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی، مهدی صالحی، فرهنگ نویس و مدیر بخش ویرایش مؤسسه «ویراستاران» و دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی و همچنین مهدی رمضانی، سرپرست نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به همراه معاونان و جمعی از مدیران کل نهاد، در کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد.
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی یکی از سخنرانان این مراسم که با ارسال پیامی ویدیویی در آن شرکت کرد، گفت:«شناخت شخصیت دهخدا بدون شناخت اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی روزگار او ممکن نیست. او شاهد انقلاب مشروطه بوده و از افرادی است که با شناخت مشروطه میتوان او را بهتر شناخت و همچنین با شناخت او مشروطه را. زندگی دهخدا یک زندگی پرحادثه و پرفراز و نشیبی است که ابعاد و اضلاع مختلفی دارد؛ بخصوص در دوران جوانی. فعالیت‌های ادبی، زبانی، فرهنگی، کار نویسندگی، شعر، طنز، روزنامه نگاری، مبارزه سیاسی، تبعید به خارج و همچنین هجرت و تبعید در داخل(در روستاهای ایلات بختیاری بعد از جنگ جهانی اول) و در عین حال نمایندگی مجلس در دوره اول و دوره دوم و همین‌طور کارهای علمی در مدرسه علوم سیاسی و دانشکده حقوق دانشگاه تهران از جمله زمینه‌های فعالیت او بود.»
حداد عادل با اشاره به دو اثر جاودان دهخدا ادامه داد: «دو کار عظیم او که سرمایه بزرگی برای زبان فارسی محسوب میشود یکی امثال‌و حکم و یکی لغتنامه است. دهخدا در تألیف لغتنامه و امثال و حکم بیش از آنکه خواسته باشد حرف آخر را بزند، مایل بوده است که کار را شروع کند و حرف اول را بزند؛ یعنی نشان دهد که زبان فارسی به این نوع کارها احتیاج دارد و در این کار هم بسیار موفق بوده است. آنچه در قله شخصیت دهخدا می‌درخشد عشق او به ایران است؛ همین عشق به ایران و تلاش برای سربلندی و استقلال ایران سبب شده که با محمدعلی شاه دربیفتد. چرا که او با استبداد می‌جنگید و تصور میکرد با مشروطه زمینه برای رشد و پیشرفت ایران بیشتر فراهم خواهد شد. بعدها در دوران رضاخان، دهخدا دانست که نمی‌تواند کار سیاسی بکند، اما در دوران ملی شدن صنعت نفت بار دیگر در عرصه سیاسی فعال شد و تاوان آن را هم بعد از کودتای ۲۸ مرداد پرداخت و دو سال بعد از آن از دنیا رفت.»
پایان بخش سخنان حداد عادل این بود: امیدوارم که همه ما وطن‌داری و وطن دوستی را از دهخدا و بزرگانی امثال او بیاموزیم و نگاهدار و پشتیبان ایران باشیم که یک جلوه از ایران دوستی و دوستی زبان فارسی است که در قلب و جان دهخدا موج میزد.
لغتنامه دهخدا کتابی ارزشمند در حوزه فرهنگی
در ادامه این نشست اکرم سلطانی، فرهنگ نگار و عضو هیأت مؤلفان لغتنامه دهخدا به تشریح جایگاه لغتنامه دهخدا و همچنین جایگاه مؤسسه لغتنامه دهخدا پرداخت و گفت: «کلامم را با این سخن دکتر شفیعی کدکنی آغاز می‌کنم که فرمودند «در روی کره زمین، در هیچ جای دنیا، در دقیقه‌ای نیست که کسی به لغتنامه دهخدا مراجعه نکند»؛ من در ادامه صحبت‌های ایشان می‌گویم که هیچ اثر تحقیقی در زبان فارسی نوشته نمی‌شود، مگر اینکه گذرش به لغتنامه دهخدا نیفتد؛ هیچ شارحی شرحی بر اثری منظوم و منثور نمی‌نویسد، مگر اینکه برای رفع مشکلاتش به لغتنامه مراجعه نکند؛ هیچ مصحح نسخه خطی کارش به سرانجام نمی‌رسد، مگر اینکه لغتنامه دهخدا کنار دستش باشد و هیچ فرهنگ‌نویسی فرهنگی را نمی‌نویسد، مگر اینکه لغتنامه دهخدا جزو منبع اصلی کارش باشد؛ حتی امروز.»
وی تأکید کرد: «لغتنامه دهخدا ارزشمندترین کتابی است که در حوزه فرهنگی تعریف شده؛ هم به لحاظ کمیت و هم به لحاظ کیفیت. برخی عزیزان در بعضی مجالس لغتنامه دهخدا را مورد نقد و بررسی قرار میدهند. داوری در مورد لغتنامه دهخدا با روش‌های امروزی، با تجربه‌هایی که فرهنگ نویسان به دست آورده‌اند و بدون اینکه شرایط تعریف لغتنامه دهخدا را بدانند و زمان آن را درک کنند، یک داوری به دور از انصاف است.»
وحدت ملی ما باید با زبان محفوظ باشد
اکبر ایرانی، رئیس مؤسسه میراث مکتوب ضمن تقدیر از نهاد برای ارج‌گذاری به مقام علامه دهخدا، سخنان خود را با اشاره به سخن بزرگان درباره دهخدا، آغاز کرد و گفت: «علامه استاد شفیعی کدکنی سخنان بسیاری درباره علامه دهخدا فرمودند از این جمله که «در قرن بیستم کسانی که مفهوم ایران را از لحاظ فرهنگی حفظ کرده‌اند، گسترش داده‌اند و دلیل جاودانگی آن شده‌اند، افرادی هستند که در کنار بزرگانی چون فردوسی و نظامی باید به آنان احترام گذاشت و سپاسگزار آنان بود. فکر می‌کنم اگر معدل همه کوشش‌های این قرن را بگیریم، علی اکبر دهخدا بالاترین جایگاه را در این میان دارد.» مؤلف کتاب «ایرانیان نامدار» در اثری که به انگلیسی نوشته و در لندن چاپ شده، می‌گوید: «دهخدا در پژوهش بن جانسون ایران بود؛ در طنز به جاناتان سوئیفت پهلو میزد و روزنامه نگاری و پایبندی اش به قانون، یادآور بن فرانکلین است و ظرافت و تیزبینی او در داستان‌های کوتاهش به چخوف پهلو می‌زند.»
ایرانی ادامه داد: «مرحوم دهخدا درباره هویت ملی و زبان معتقد است «گذشته یک ملت قسمت اصلی و ذاتی او است. اگر ما از گذشته خود ببریم، حافظه و ذاکره خود را از دست داده‌ایم. نسبت به همه چیز و همه کس خود بیگانه شده‌ایم و تغییر زبان باعث سلب این حافظه ملی و تاریخی میشود. بزرگترین ممیزی ملت ما شعر و تاریخ ماست و وحدت ملی ما باید با زبان محفوظ باشد.» خودباوری، تقویت و تحکیم هویت ملی، معرفی مفاخر فرهنگی، تبیین عظمت و گستره واژگان زبان فارسی، مفاهیمی بود که علامه دهخدا برای تحقق این مفاهیم به تدوین لغتنامه روی آورد تا دین خود را به تقویت هویت زبانی، فرهنگی و ملی ایران ادا کند و منبعی پدید آورد که محققان و دانشوران برای حل مشکلات ادبی خود بدان مراجعه کنند. علامه دهخدا با تدوین لغتنامه گامی بلند برای احیای زبان فارسی برداشت؛ زیرا می‌دانست که فارسی درست نوشتن و رسا و مفهوم سخن گفتن از دیرباز دغدغه پاسداران هویت ملی ما ایرانیان بوده است.»
مسأله ما در زبان فارسی سیاست ناگذاری است
مهدی صالحی، دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی نیز در این نشست گفت: «در دنیای امروز اشخاصی چون دهخدا را تبدیل به یک برند میکنند. برندسازی کار پژوهشگر و استاد دانشگاه نیست؛ کار مدیر است. در دنیای امروز که هوش مصنوعی، فضای مجازی و دیجیتال وارد میدان شده‌اند و همه شئون زندگی ما را در بر گرفته است ما چیزی برای عرضه در این فضا نداریم؛ چرا که توقف دیجیتال پیدا کردیم. امروز باید به این موضوع توجه کنیم که در حوزه پاسداشت زبان فارسی چه سیاست ناگذاری‌هایی صورت گرفته است؟ مسأله ما در زبان فارسی سیاست ناگذاری است. شاهد بودم که در مؤسسه دهخدا زحمت عجیب و غریبی برای چاپ لغتنامه صورت گرفت. این فرهنگ در ۲۲ هزار صفحه سال ۷۷ چاپ شده، اما دیگر تجدید چاپ نشده است، برای این موضوع هزار و یک دلیل وجود دارد. امروز همه دستگاه‌های فرهنگی در سیاست ناگذاری شریک هستند.»مدیر بخش ویرایش و مؤسسه «ویراستاران» در ادامه با طرح این موضوع که در حوزه زبان و ادبیات فارسی نیازمند آینده پژوهی هستیم، گفت: «در دنیا میگویند زبان‌های زیادی در حال مرگ اند، در حالی که ما در خوابی فرو رفته‌ایم و با خودمان می‌اندیشیم زبان فارسی در برابر مغول‌ها ایستادگی کرده است و همیشه زنده و مانا خواهد ماند. امروز در دنیا به‌دلیل کهنه شدن زبان تقریباً ارتباط زبانی با ادبیات و زبان شکسپیر قطع شده است اما در مقاطع مختلف تحصیلی و سنی آثار شکسپیر ساده‌سازی شده و مورد استفاده قرار گرفته و آثار وی زنده است. در این حوزه ما برای میراث کهن‌مان چه کردیم؟ زبان امروز از زبان کهن فاصله گرفته است. باید فضا را از فضای نخبگانی صرف خارج کنیم. امروز نیازمند عمومی‌سازی و جمع سپاری و مردمی‌سازی زبان و ادبیات هستیم. مدیران‌مان را صرفاً ادیب و شاعر نکنیم. این موضوع نیازمند یک کار بین رشته‌ای است.»
حسن ذوالفقاری استاد دانشگاه تربیت مدرس در نشست تخصصی «دهخدای پارسی» گزیده‌ای از مقاله خود با موضوع «امثال و حکم دهخدا» را ارائه کرد که در آن ضمن بررسی ارزش‌های فنی این اثر مهم و تأثیرگذار آن را خدمت بزرگی به فرهنگ عامه دانست. در بخشی از این مقاله مفصل که متن کامل آن در سایت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور آمده، می‌خوانید: «امثال و حکم نام کتاب معروف علی‌اکبر دهخدا (1334-1285) فرهنگ‌نگار، پژوهشگر فرهنگ عامه، شاعر و نویسنده معاصراست. این کتاب شامل امثال، حکم، زبانزدها، کنایات، امثال عربی، اصطلاحات، اشعار معروف و جملات مشهور از نویسندگان و شاعران فارسی زبان است. دهخدا از جمله نخستین کسانی است که در دوره اخیر به زبان و ادبیات عامه توجه کرده است.این کتاب برای همگان خاصه نویسندگان بسیار سودمند است و مخزنی از اشعار فصحای ایران به شمار می‌آید.»
او به تنهایی یک مجموعه عظیم تاریخی و فرهنگی است
مصطفی محدثی خراسانی
شاعر و ادیب پیشکسوت
عنوان «علامه» پیشوندی است که برای برخی از بزرگان استفاده شده است، اما یکی از مصداق‌های بحق آن دهخداست که حتی معتقدم باید چیزی فراتر از آن استفاده شود که بتواند وسعت و عمق و گستره معرفتی او را بیان کند. دهخدا به تنهایی یک مجموعه عظیم تاریخی، فرهنگی مبتنی بر خرد ورزی و اندیشه محوری است. وجوه کار پژوهشی ایشان در حوزه لغتنامه و امثال و حکم به قدری بزرگ و درخشان است که تا حدی برخی از وجوه دیگر کاری ایشان را تحت الشعاع قرار داده و کمتر به آنها پرداخته شده است. برخی از منتقدین معتبر، کسانی در حد و اندازه علامه قزوینی و دکتر محمد رضا شفیعی کدکنی اشاراتی
داشته‌اند.
از طرفی دیگر شعر علامه دهخدا را میتوان به سه دسته تقسیم‌بندی کرد؛ یک دسته شعرهای محکم و استوار که یادآور طنین شعر فارسی است مانند آن قصیده‌ای که برای مصدق گفته بودند. دسته دیگر شعر‌هایی است که با رویکرد ادبیات عامه که اصطلاحاً به آنها «احمدا» میگویند و دسته قابل بحث، تحقیق و پرداختن که کمتر به آن توجه شده تأثیر دهخدا بر شعر نیمایی است.
تنها راه نجات ملت را «زبان ملت» می‌دانست
ناصر فیض
شاعر، مشاور رئیس حوزه هنری و مدیر «دفتر حفظ و اشاعه زبان فارسی»
فارغ از جنبه‌های مختلف شخصیتی علامه دهخدا، او یکی از تأثیرگذارترین و به نوعی بنیانگذار طنز مطبوعاتی کشور است؛ او با سابقه درخشانی که در ادب فارسی داشته، شیوه خاصی برای نوشته‌های خود ابداع کرد، به طوری که بسیاری از فعالان مطبوعاتی دنباله‌رو بخشی از این شیوه بوده‌اند. دهخدا جایگاه کلان سیاسی اجتماعی داشته و به قدری دارای اعتبار بوده که گویی جهانگیرخان شیرازی مجله صوراسرافیل را به پشتوانه قلم چنین فرد معتبری راه‌اندازی میکند. همچنین علامه به سراغ متون کهن میرود و دیوان شعرای خاصی را تصحیح میکند و در برخی روزنامه‌ها ستون دارد و درباره مسائل سیاسی اظهارنظر میکند. امروز می‌بینیم علامه دهخدا کارهای بزرگی را رقم زده است. دهخدا در آخر به این نتیجه میرسد که گویی تنها راه نجات ملت «زبان ملت» است. او دریافت از آنجا که طنز تاریخ مصرف دارد، دیگر آن کاربرد گذشته را نخواهد داشت. او درمی‌یابد که باید کاری کرد که تاریخ مصرف نداشته باشد. حتی وقتی به او میگویند که «چرا دیگر نثر نمی‌نویسید؟» می‌گوید در فکر کاری هستم که دشوارتر و واجب است، چر که افراد دیگری هستند که نثر بنویسند!
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
استقلال مجیدی همه آمارها را از آن خود میکند سلفی فرهاد با رکوردها
■پنجره خارجی پرسپولیس بسته نیست
■ابهام برای حضور تماشاگران در دربی98
در صفحههای ورزشی بخوانید
■ابهام برای حضور تماشاگران در دربی98
در صفحههای ورزشی بخوانید
|
|
|
|
|
|
|
گزارش «ایران» از تازه‌ترین مصوبات مجلس دربررسی بودجه 1401 یارانه ثروتمندان حذف میشود
نمایندگان مجلس، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف به دهک‌بندی درآمدی همه خانواده‌های یارانه‌بگیر از طریق پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان کردند. در بند (ب) تبصره (14) ماده واحده لایحه آمده است: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف 3 ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک‌بندی درآمدی همه خانوارهای یارانه‌بگیر از طریق شاخص‌ها و اطلاعات و داده‌های متقن و ثبتی قابل اتکا نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام کند، شناسایی و دهک‌بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می‌گیرد.
گروه اقتصادی/ نمایندگان مجلس روز گذشته در ادامه بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، بندها و ردیف‌های دیگری از بودجه سال آینده را به تصویب رساندند. یکی از این مصوبات نهایی شدن سقف معافیت مالیاتی سالانه کارمندان دولت است که براساس مصوبه مجلس سقف معافیت مالیاتی حقوق کارمندان ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تعیین شد.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، در بند (5) تبصره (12) ماده واحده لایحه آمده است: سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده(84) قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1401 مبلغ 672 میلیون ریال تعیین میشود. نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از مجموع مندرج در احکام کارگزینی شامل حق شغل، حق شاغل، فوق‌العاده مدیریت و فوق‌العاده مستمر و غیرمستمر و سایر پرداختی‌ها و کارانه به استثنای عیدی پایان سال به شرح زیر است. براین اساس نسبت به مازاد 672 میلیون ریال تا یک میلیارد و 800 میلیون ریال، 10 درصد، نسبت به مازاد یک میلیارد و 800 میلیون ریال تا سه میلیارد ریال، 15 درصد، نسبت به مازاد سه میلیارد ریال تا چهار میلیارد و 200 میلیون ریال، 20 درصد، نسبت به مازاد چهار میلیارد و 200 میلیون ریال به بالا، 30 درصد میزان معافیت مالیات سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد موضوع ماده(۵۷) قانون مالیات‌های مستقیم و مالیات بر درآمد مشاغل موضوع ماده(۱۰۱) قانون مالیات‌های مستقیم سالانه به مبلغ 396 میلیون ریال تعیین میشود.
درآمد دولت از هدفمندی یارانه‌ها مشخص شد
نمایندگان مجلس درآمد دولت از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها را مشخص کردند. نمایندگان با بند (الف) تبصره 14 ماده واحده این لایحه موافقت کردند.در جریان بررسی این بند از تبصره 14 علیرضا سلیمی پیشنهاد بازگشت به لایحه دولت داد و گفت: رقمی که دولت برای درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها در نظر گرفته است، 470 هزار میلیارد تومان است، این در حالی است که این رقم در کمیسیون به 600 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. این پیشنهاد به تصویب نرسید.براساس این بند در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها تمامی دریافتی‌ها (منابع) مندرج در جدول تبصره (14) این قانون به استثنای عوارض شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، منابع حاصل از فروش آب و برق، حق بیمه مشترکان گاز طبیعی و عوارض گازرسانی (به ترتیب موضوع ماده(۱۲) و ماده(۶۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) و حق بیمه منازل مسکونی در اجرای مواد (2) و (4) قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی مصوب سال 1399 به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نزد خزانه‌داری کل کشور واریز میشود.
سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف است با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به پرداخت مصارف مربوط مطابق جدول مذکور متناسب با تحقق دریافتی‌ها (منابع) اقدام کند.در جزء 2 ارجاعی آمده است که منابع حاصل از اصلاح قیمت بنزین نسبت به قیمت قبل از سهمیه‌بندی در سال ۱۳۹۸، مشمول عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و سهم 14.5 درصد شرکت ملی نفت ایران نمی‌شود.
یارانه نقدی ثروتمندان حذف میشود
نمایندگان مجلس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف به دهک‌بندی درآمدی همه خانواده‌های یارانه‌بگیر از طریق اطلاعات پایگاه رفاه ایرانیان کردند. در بند (ب) تبصره (14) ماده واحده لایحه آمده است: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک‌بندی درآمدی همه خانوارهای یارانه‌بگیر از طریق شاخص‌ها و اطلاعات و داده‌های متقن و ثبتی قابل اتکا نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام کند، شناسایی و دهک‌بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می‌گیرد. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف است نسبت به ثبت‌نام افراد جدید متقاضی یارانه طبق ضوابط اقدام کند.
احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه اتمی تولید برق با مشارکت داخلی و خارجی
نمایندگان مجلس به دولت اجازه دادند از طریق سازمان انرژی اتمی نسبت به احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه اتمی تولید برق از طریق مشارکت داخلی و خارجی اقدام کند.
ساخت 5 هزار مگاوات نیروگاه برق با اولویت مناطق محروم
نمایندگان مردم در مجلس به وزارت نیرو مجوز دادند تا نسبت به ساخت پنج هزار مگاوات نیروگاه برق با اولویت مناطق محروم اقدام کند.
نحوه تعیین تعرفه آب، برق و گاز مشترکان پرمصرف مشخص شد
نمایندگان مجلس ضمن تعیین نحوه تعرفه آب، برق و گاز مشترکان پرمصرف در سال آینده، تعرفه مشترکان خانوارهای محروم تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی را صفر کردند.
دولت مکلف به شناسایی و تحت پوشش قرار دادن بیمه سلامت اقشار کم درآمد به‌صورت رایگان شد
نمایندگان مجلس دولت را مکلف به شناسایی اقشار کم درآمد فاقد بیمه سلامت و تحت پوشش بیمه رایگان قرار دادن آنها بدون نیاز به ثبت‌نام و حضور این افراد کرد. همچنین شورای عالی بیمه موظف به تعیین لیست داروهای جدید با توجه به میزان استطاعت بیماران شد.
نمایندگان با الحاق یک بند به تبصره (14) ماده واحده این لایحه موافقت کردند.در این بند پیشنهادی که به تبصره (14) الحاق شد، آمده است: جهت ساماندهی حمایت‌های حوزه سلامت در راستای اجرای ردیف 18 تبصره 12؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است با استفاده از پایگاه رفاه ایرانیان، ظرف مدت دو هفته بعد از ابلاغ این قانون کد ملی افراد فاقد بیمه پایه از سه دهک پایین درآمدی را در اختیار سازمان بیمه سلامت قرار دهد. این سازمان مکلف است ظرف مدت یک هفته این اشخاص را بدون نیاز به ثبت‌نام و حضور آنها، تحت پوشش بیمه رایگان قرار دهد. همچنین این سازمان مکلف است سایر افراد متقاضی را در صورت تأیید بر اساس آزمون وسع (با استفاده از پایگاه رفاه ایرانیان) تحت پوشش بیمه رایگان قرار دهد.
تکلیف مجلس برای هوشمندسازی مصرف آب و برق
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نصب شمارشگرهای هوشمند برای واحدهای جدیدالاحداث را در نظر گرفتند که هزینه‌های مربوطه به‌صورت اقساطی از مشترکان دریافت میشود. به منظور اصلاح الگوی مصرف گاز و برق، براساس شاخص تعداد اعضای هر خانواده تعیین میشود. شرکت ملی گاز ایران و شرکت توانیر موظفند از طریق بخش غیر دولتی (با اولویت شرکت‌های کارور (اپراتور) مجازی) نسبت به هوشمندسازی مصرف، برقراری ارتباط و شناسایی و وصول مطالبات مشترکان با اولویت مشترکان عمده پرمصرف و همچنین نصب کنتورهای هوشمند برای واحدهای جدید الاحداث اقدام و هزینه مربوطه را به‌صورت اقساطی از مشترکان دریافت کنند.
ارجاع معافیت مالیاتی پزشکان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته به کمیسیون تلفیق
نمایندگان مردم در خانه ملت موضوع معافیت مالیاتی پزشکان، فرهنگیان، آموزگاران، دبیران، مشاوران و مربیان تربیتی شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته و همچنین موضوع نرخ مالیات بر حقوق اعضای هیأت علمی بالینی را برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق ارجاع دادند.
مجوز به وزارت راه برای فروش اموال خود جهت توسعه زیربناهای حمل و نقلی
نمایندگان مجلس به وزارت راه و شهرسازی اجازه دادند تا به منظور توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اموال منقول و غیرمنقول خود را تا سقف یکصد هزار میلیارد ریال به فروش برساند.
تأمین اعتبار ۲۳ هزار میلیاردی جهت اجرای طرح‌های مسکن
نمایندگان مردم در مجلس، وزارت راه و شهرسازی را مجاز به تأمین اعتبار ۲۳ هزار میلیارد تومانی از طریق تهاتر اراضی متعلق خود جهت اجرای طرح‌های مسکن کرد.به دولت اجازه داده میشود، برای عملیات آماده‌سازی، محوطه‌سازی، تأمین خدمات روبنایی و زیربنایی و تکمیل واحدهای مسکن مهر، طرح‌های بازآفرینی شهری و احیای بافت‌های فرسوده و تاریخی موجود در بافت فرسوده، مصلای تهران، طرح‌های مسکن و سایر موارد پیش‌بینی‌شده در قانون جهش تولید مسکن مصوب سال 1400 اقداماتی را به شرح زیر به عمل آورد:
وزارت راه و شهرسازی(از طریق شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید، سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری ایران) مجاز است تا سقف 230 هزار میلیارد ریال از محل منابع داخلی یا تهاتر اراضی و املاک متعلق به شرکت‌های فوق‌الذکر را به قیمت کارشناسی یا فروش از طریق مزایده، مشروط به حفظ کاربری بعد از واگذاری و با ساز و کار گردش خزانه، از طریق صندوق ملی مسکن صرف اجرای طرح‌های فوق کند.
در اجرای ماده(68) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(2) در صورت درخواست مالکان اعیانی واحدهای مسکن مهر، شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن مکلف به واگذاری قطعی زمین‌های اجاره‌ای 99 ساله متعلق به خود است.وزارت راه و شهرسازی مکلف است زمین های متعلق به شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری را تا سقف پنج هزار میلیارد ریال طی قراردادهایی با بانک های عامل و صندوق‌های تأمین مالی در رهن آنان قرار داده و متناسب با آن، تسهیلات لازم برای اجرای طرح‌های جامع، تفصیلی، بافت های فرسوده و آماده‌سازی مصوب را اخذ کند.
مالکان واحدهای تکمیل شده مسکن مهر که دارای خدمات زیربنایی هستند، موظفند تا پایان خرداد ماه سال 1401 برای تبدیل تسهیلات دریافتی از بانک مسکن به تسهیلات فروش اقساطی به بانک مسکن مراجعه نمایند. بانک مسکن مجاز است در صورت عدم مراجعه مالکان فوق، نسبت به افزایش نرخ سود تسهیلات این واحدها از نرخ مصوب کنونی به نرخ مصوب شورای پول و اعتبار 18 درصد اقدام کند.مالیات مسکن مهر (شامل آماده‌سازی، محوطه‌سازی، زیربنایی و روبنایی) در قراردادهای سه جانبه، تعاونی و خود مالک که توسط پیمانکاران پرداخت میشود، معادل سه میلیون ریال به ازای هر واحد مسکونی تعیین میشود. سازمان امور مالیاتی موظف به صدور مفاصا حساب مالیاتی پس از دریافت این مالیات است.
گروه اقتصادی/ نمایندگان مجلس روز گذشته در ادامه بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، بندها و ردیف‌های دیگری از بودجه سال آینده را به تصویب رساندند. یکی از این مصوبات نهایی شدن سقف معافیت مالیاتی سالانه کارمندان دولت است که براساس مصوبه مجلس سقف معافیت مالیاتی حقوق کارمندان ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تعیین شد.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، در بند (5) تبصره (12) ماده واحده لایحه آمده است: سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده(84) قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1401 مبلغ 672 میلیون ریال تعیین میشود. نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از مجموع مندرج در احکام کارگزینی شامل حق شغل، حق شاغل، فوق‌العاده مدیریت و فوق‌العاده مستمر و غیرمستمر و سایر پرداختی‌ها و کارانه به استثنای عیدی پایان سال به شرح زیر است. براین اساس نسبت به مازاد 672 میلیون ریال تا یک میلیارد و 800 میلیون ریال، 10 درصد، نسبت به مازاد یک میلیارد و 800 میلیون ریال تا سه میلیارد ریال، 15 درصد، نسبت به مازاد سه میلیارد ریال تا چهار میلیارد و 200 میلیون ریال، 20 درصد، نسبت به مازاد چهار میلیارد و 200 میلیون ریال به بالا، 30 درصد میزان معافیت مالیات سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد موضوع ماده(۵۷) قانون مالیات‌های مستقیم و مالیات بر درآمد مشاغل موضوع ماده(۱۰۱) قانون مالیات‌های مستقیم سالانه به مبلغ 396 میلیون ریال تعیین میشود.
درآمد دولت از هدفمندی یارانه‌ها مشخص شد
نمایندگان مجلس درآمد دولت از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها را مشخص کردند. نمایندگان با بند (الف) تبصره 14 ماده واحده این لایحه موافقت کردند.در جریان بررسی این بند از تبصره 14 علیرضا سلیمی پیشنهاد بازگشت به لایحه دولت داد و گفت: رقمی که دولت برای درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها در نظر گرفته است، 470 هزار میلیارد تومان است، این در حالی است که این رقم در کمیسیون به 600 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. این پیشنهاد به تصویب نرسید.براساس این بند در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها تمامی دریافتی‌ها (منابع) مندرج در جدول تبصره (14) این قانون به استثنای عوارض شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، منابع حاصل از فروش آب و برق، حق بیمه مشترکان گاز طبیعی و عوارض گازرسانی (به ترتیب موضوع ماده(۱۲) و ماده(۶۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) و حق بیمه منازل مسکونی در اجرای مواد (2) و (4) قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی مصوب سال 1399 به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نزد خزانه‌داری کل کشور واریز میشود.
سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف است با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به پرداخت مصارف مربوط مطابق جدول مذکور متناسب با تحقق دریافتی‌ها (منابع) اقدام کند.در جزء 2 ارجاعی آمده است که منابع حاصل از اصلاح قیمت بنزین نسبت به قیمت قبل از سهمیه‌بندی در سال ۱۳۹۸، مشمول عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و سهم 14.5 درصد شرکت ملی نفت ایران نمی‌شود.
یارانه نقدی ثروتمندان حذف میشود
نمایندگان مجلس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف به دهک‌بندی درآمدی همه خانواده‌های یارانه‌بگیر از طریق اطلاعات پایگاه رفاه ایرانیان کردند. در بند (ب) تبصره (14) ماده واحده لایحه آمده است: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک‌بندی درآمدی همه خانوارهای یارانه‌بگیر از طریق شاخص‌ها و اطلاعات و داده‌های متقن و ثبتی قابل اتکا نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام کند، شناسایی و دهک‌بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می‌گیرد. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف است نسبت به ثبت‌نام افراد جدید متقاضی یارانه طبق ضوابط اقدام کند.
احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه اتمی تولید برق با مشارکت داخلی و خارجی
نمایندگان مجلس به دولت اجازه دادند از طریق سازمان انرژی اتمی نسبت به احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه اتمی تولید برق از طریق مشارکت داخلی و خارجی اقدام کند.
ساخت 5 هزار مگاوات نیروگاه برق با اولویت مناطق محروم
نمایندگان مردم در مجلس به وزارت نیرو مجوز دادند تا نسبت به ساخت پنج هزار مگاوات نیروگاه برق با اولویت مناطق محروم اقدام کند.
نحوه تعیین تعرفه آب، برق و گاز مشترکان پرمصرف مشخص شد
نمایندگان مجلس ضمن تعیین نحوه تعرفه آب، برق و گاز مشترکان پرمصرف در سال آینده، تعرفه مشترکان خانوارهای محروم تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی را صفر کردند.
دولت مکلف به شناسایی و تحت پوشش قرار دادن بیمه سلامت اقشار کم درآمد به‌صورت رایگان شد
نمایندگان مجلس دولت را مکلف به شناسایی اقشار کم درآمد فاقد بیمه سلامت و تحت پوشش بیمه رایگان قرار دادن آنها بدون نیاز به ثبت‌نام و حضور این افراد کرد. همچنین شورای عالی بیمه موظف به تعیین لیست داروهای جدید با توجه به میزان استطاعت بیماران شد.
نمایندگان با الحاق یک بند به تبصره (14) ماده واحده این لایحه موافقت کردند.در این بند پیشنهادی که به تبصره (14) الحاق شد، آمده است: جهت ساماندهی حمایت‌های حوزه سلامت در راستای اجرای ردیف 18 تبصره 12؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است با استفاده از پایگاه رفاه ایرانیان، ظرف مدت دو هفته بعد از ابلاغ این قانون کد ملی افراد فاقد بیمه پایه از سه دهک پایین درآمدی را در اختیار سازمان بیمه سلامت قرار دهد. این سازمان مکلف است ظرف مدت یک هفته این اشخاص را بدون نیاز به ثبت‌نام و حضور آنها، تحت پوشش بیمه رایگان قرار دهد. همچنین این سازمان مکلف است سایر افراد متقاضی را در صورت تأیید بر اساس آزمون وسع (با استفاده از پایگاه رفاه ایرانیان) تحت پوشش بیمه رایگان قرار دهد.
تکلیف مجلس برای هوشمندسازی مصرف آب و برق
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نصب شمارشگرهای هوشمند برای واحدهای جدیدالاحداث را در نظر گرفتند که هزینه‌های مربوطه به‌صورت اقساطی از مشترکان دریافت میشود. به منظور اصلاح الگوی مصرف گاز و برق، براساس شاخص تعداد اعضای هر خانواده تعیین میشود. شرکت ملی گاز ایران و شرکت توانیر موظفند از طریق بخش غیر دولتی (با اولویت شرکت‌های کارور (اپراتور) مجازی) نسبت به هوشمندسازی مصرف، برقراری ارتباط و شناسایی و وصول مطالبات مشترکان با اولویت مشترکان عمده پرمصرف و همچنین نصب کنتورهای هوشمند برای واحدهای جدید الاحداث اقدام و هزینه مربوطه را به‌صورت اقساطی از مشترکان دریافت کنند.
ارجاع معافیت مالیاتی پزشکان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته به کمیسیون تلفیق
نمایندگان مردم در خانه ملت موضوع معافیت مالیاتی پزشکان، فرهنگیان، آموزگاران، دبیران، مشاوران و مربیان تربیتی شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته و همچنین موضوع نرخ مالیات بر حقوق اعضای هیأت علمی بالینی را برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق ارجاع دادند.
مجوز به وزارت راه برای فروش اموال خود جهت توسعه زیربناهای حمل و نقلی
نمایندگان مجلس به وزارت راه و شهرسازی اجازه دادند تا به منظور توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اموال منقول و غیرمنقول خود را تا سقف یکصد هزار میلیارد ریال به فروش برساند.
تأمین اعتبار ۲۳ هزار میلیاردی جهت اجرای طرح‌های مسکن
نمایندگان مردم در مجلس، وزارت راه و شهرسازی را مجاز به تأمین اعتبار ۲۳ هزار میلیارد تومانی از طریق تهاتر اراضی متعلق خود جهت اجرای طرح‌های مسکن کرد.به دولت اجازه داده میشود، برای عملیات آماده‌سازی، محوطه‌سازی، تأمین خدمات روبنایی و زیربنایی و تکمیل واحدهای مسکن مهر، طرح‌های بازآفرینی شهری و احیای بافت‌های فرسوده و تاریخی موجود در بافت فرسوده، مصلای تهران، طرح‌های مسکن و سایر موارد پیش‌بینی‌شده در قانون جهش تولید مسکن مصوب سال 1400 اقداماتی را به شرح زیر به عمل آورد:
وزارت راه و شهرسازی(از طریق شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید، سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری ایران) مجاز است تا سقف 230 هزار میلیارد ریال از محل منابع داخلی یا تهاتر اراضی و املاک متعلق به شرکت‌های فوق‌الذکر را به قیمت کارشناسی یا فروش از طریق مزایده، مشروط به حفظ کاربری بعد از واگذاری و با ساز و کار گردش خزانه، از طریق صندوق ملی مسکن صرف اجرای طرح‌های فوق کند.
در اجرای ماده(68) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(2) در صورت درخواست مالکان اعیانی واحدهای مسکن مهر، شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن مکلف به واگذاری قطعی زمین‌های اجاره‌ای 99 ساله متعلق به خود است.وزارت راه و شهرسازی مکلف است زمین های متعلق به شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری را تا سقف پنج هزار میلیارد ریال طی قراردادهایی با بانک های عامل و صندوق‌های تأمین مالی در رهن آنان قرار داده و متناسب با آن، تسهیلات لازم برای اجرای طرح‌های جامع، تفصیلی، بافت های فرسوده و آماده‌سازی مصوب را اخذ کند.
مالکان واحدهای تکمیل شده مسکن مهر که دارای خدمات زیربنایی هستند، موظفند تا پایان خرداد ماه سال 1401 برای تبدیل تسهیلات دریافتی از بانک مسکن به تسهیلات فروش اقساطی به بانک مسکن مراجعه نمایند. بانک مسکن مجاز است در صورت عدم مراجعه مالکان فوق، نسبت به افزایش نرخ سود تسهیلات این واحدها از نرخ مصوب کنونی به نرخ مصوب شورای پول و اعتبار 18 درصد اقدام کند.مالیات مسکن مهر (شامل آماده‌سازی، محوطه‌سازی، زیربنایی و روبنایی) در قراردادهای سه جانبه، تعاونی و خود مالک که توسط پیمانکاران پرداخت میشود، معادل سه میلیون ریال به ازای هر واحد مسکونی تعیین میشود. سازمان امور مالیاتی موظف به صدور مفاصا حساب مالیاتی پس از دریافت این مالیات است.
|
|
|
|
|
|
|
در بازدید سرزده رئیس جمهور از خودروهای انبار شده در پارکینگ ایران خودرو عنوان شد8 فرمان برای ساماندهی خودرو
مدیران خودروسازی تا شهریورماه سال 1401 تغییر خواهند کرد/ موانع واردات خودرو تا سه ماه آینده برطرف میشود/ استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ مطلقاً ممنوع شد واگذاری خودرو به شرکت‌ها و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی ممنوع شد/ سال آینده باید حداقل تولید ۳ خودروی قدیمی متوقف شود
گروه اقتصادی/ وضعیت نامناسب صنعت خودرو و افزایش نارضایتی مردم، که چندی پیش مقام معظم رهبری نسبت به آن گلایه داشتند سبب شد که رئیس جمهور روز گذشته به صورت سرزده به شرکت ایران خودرو برود. بازدیدی که به نظر میرسد آیت‌الله رئیسی را هم به صف ناراضی‌های این صنعت ملحق کرد.
رئیس جمهور برای پایان دادن به این وضعیت که بخشی از آن نشأت گرفته از تحریم‌های ظالمانه و بخش دیگر ارثیه سیاست‌های نامناسب دولت گذشته است، 8 فرمان صادر کرده است. موضوعاتی که رئیس‌جمهور به آنها پرداخته، کلیدی‌ترین مشکلات صنعت خودرو است.اما مهم‌ترین اقدامی که رئیس جمهور از کابینه خود خواسته، واگذاری واقعی شرکت‌های ایران خودرو و سایپا و سپردن آنها به بخش غیردولتی است. با این اتفاق از شهریورماه 1401، دیگر خبری از دو خودروساز دولتی نیست و این صنعت به صورت خصوصی اداره خواهد شد. در حال حاضر با آنکه سازمان گسترش و نوسازی (دولت) تنها 20 درصد از سهام شرکت‌های خودروسازی را دارد، اما تمام سیاست‌ها، رویکردها و تعیین مدیران و هیأت عامل خودروسازان با وزارت صمت است. آن گونه که رئیس جمهور خواسته است از شش ماه دیگر باید به صورت کلی این فرایند تغییر کند.
خداحافظی با مدیران دولتی
یکی از نقدهای جدی کارشناسان و صنعتگران از صنعت خودرو این است که از آنجا که مدیریت این مجموعه با دولت است، هیچ گاه نمی‌توان شاهد پایان مشکلات آنها بود. مجموعه‌ای که با تغییر ریاست جمهوری و وزیر، مجبور به تغییر مدیران میشود و نمی‌تواند برنامه‌ها و اهداف تعیین شده خود را تا پایان، عملیاتی کند.بارها کارشناسان و صاحبنظران از سیاستگذاران خواسته‌اند که شرکت‌های خودروساز به بخش خصوصی سپرده شود و دیگر دولت در آن دخل و تصرفی نداشته باشد و تنها نظارت کننده بر فعالیت‌ها باشد. آن گونه که به نظر میرسد آیت‌الله رئیسی میخواهد اولین رئیس جمهور کشورمان باشد که خودروسازان را به سمت خصوصی‌سازی واقعی هدایت کند.فرمان‌هایی که رئیس جمهور بعد از بازدید از ایران خودرو داشته است، اگر به مرحله اجرا برسد، میتواند انقلابی بزرگ در صنعت خودرو ایجاد کند.
پارکینگ‌ها مملو از خودرو
کاهش تولید خودرو و افزایش تعداد خودروهای ناقص در کف پارکینگ شرکت‌های خودروسازی دو اتفاقی است که این روزها صنعت خودرو با آن روبه‌رو شده است. طی این مدت بارها عکس‌هایی در فضای مجازی منتشر شد که نشان میدهد پارکینگ‌های خودروسازی مملو از خودروهایی است که هنوز به مرحله تجاری‌سازی (به علت نقص قطعه خودروها تکمیل نشده است) نرسیده‌اند. ایران خودرو پیش‌بینی کرده است که تا پایان سال و با تمام تلاش‌ها برای تکمیل کاری، تعداد خودروهای کف پارکینگ این مجموعه به 40 هزار دستگاه می‌‌رسدو خودروهای سایپا نیز به 44هزار دستگاه خواهد رسید.
افزایش 50 درصدی تولید خودرو
حال رئیس جمهور برای سر و سامان دادن به صنعت و بازار خودرو، فرمان مهم دیگری را هم صادر کرده است که بر این اساس تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل ۵۰ درصد افزایش پیدا کند. این در حالی است که شرکت‌های خودروسازی، رشد 25 درصدی را برای خود متصور بودند. از این رو خودروسازان برای تحقق این امر، باید بیش از گذشته فعالیت کنند و قدرت چانه‌زنی خود را بالا ببرند تا در تأمین قطعه با چالش مواجه نشوند.
مردم 2 ماه دیگر به خودروهایشان می‌‌رسند
برای آنکه از تعداد خودروهای کف پارکینگ شرکت‌های خودروسازی کاسته شود و مردم به خودروهای ثبت نامی خود برسند، رئیس جمهور خواسته است که نسبت به تأمین قطعات مورد نیاز، ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده در انبارهای شرکت‌های خودروساز به بازار، تا حد نصاب استاندارد، حداکثر ظرف ۲ ماه آینده، اقدام شود. این بدان معنا است که خیلی از مردم تا دو ماه آینده میتوانند به خودروهای خود برسند.
تأخیر 6 ماهه در تحویل
گزارش‌ها حکایت از آن دارد که برخی از ثبت‌نام‌کنندگان خودرو، که قرار بوده شهریورماه خودروی خود را تحویل بگیرند، هنوز چشم‌انتظار هستند. برای این افراد سند و مدارک کامل خودرو ارسال شده اما هیچ خبری از خودرو نیست. خودروی این افراد به دلیل نبود یک الی دو قطعه در پارکینگ خودروسازان خاک میخورد. بر اساس آنچه ثبت نام کنندگان به روزنامه ایران گفته‌اند پیگیری‌هایشان در این خصوص بی اثر بوده و نمایندگی خودروسازان تنها آنها را به صبر دعوت کرده است.
کاهش تولید و عدم تحویل خودرو
از طرفی این نگرانی وجود داد که با کاهش 40 تا 45 درصدی تولید خودرو، افرادی که در سال جدید ثبت نام خودرو انجام دادند، سال آینده به چه امیدی در تاریخ قید شده در قرارداد میتوانند خودروی خود را تحویل بگیرند؟ در حال حاضر خودروسازان اولویت و مأموریت خود را در تحویل خودروهای ناقص می‌‌دانند و همین امر سبب شده که تولید خودرو روند کاهشی بگیرد. با توجه به تعهداتی که شرکت‌های خودروسازی هر هفته در مورد پیش فروش و فروش فوق‌العاده محصولات خود داشتند به نظر میرسد که باید برای افزایش تولید خودرو نیز برنامه‌ریزی جدی کنند تا سال آینده دچار بحران نشوند. در این میان افزایش همکاری با قطعه سازان باید در اولویت شرکت‌های خودروسازی داخلی و خارجی قرار گیرد تا بتوانند به سمت افزایش تولید حرکت کنند.
تحویل خودروها 2 هفته‌ای میشود
نکته دیگری که در فرمان رئیس جمهور به چشم میخورد، این است که از ابتدای سال ۱۴۰۱ پس از تکمیل وجه، خودروهای پیش فروش شده باید بدون تأخیر بلاوجه، قابل تحویل به مشتری شود. این موضوع بیانگر آن است که سال آینده تأخیر در تحویل خودرو توسط شرکت‌های خودروسازی هیچ توجیهی نخواهد داشت.
در این خصوص سهیل معمارباشی؛ مدیرکل صنایع حمل و نقل وزارت صمت به «ایران» گفت: «کیفیت خودروهای داخلی در شرایط مساعدی نیست و برنامه‌های ارتقای کیفی محصولات در پروژه‌های ارتقای صنعت خودرو وزارت صمت مد نظر قرار دارد. همچنین با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با فعالان اقتصادی درخصوص کیفیت خودروهای داخلی، موضوع به صورت ویژه مد نظر قرار گرفته است و برنامه‌های جامع ارتقای کیفی صنعت خودرو به صورت مستقل تدوین و به شرکت‌های خودروسازی ابلاغ شده است.»
او ادامه داد: «در این برنامه‌ها با رویکرد مسأله محوری، چالش‌های کیفی محصولات و انتظارات مشتریان مورد بررسی دقیق قرار گرفت و با هدف قرار دادن انتظارات مشتریان و جلب رضایت آنها، برنامه‌های بسیار سختگیرانه‌ای در حوزه ارتقای کیفی محصولات و خدمات پس از فروش برای خودروسازان تعریف شده است که در اولین گام، حداکثر مهلت تحویل خودروهای پیش‌فروش شده پس از تکمیل وجه، ۲ هفته تکلیف شده، خودروسازان مکلف به رعایت چهارچوب زمانی فوق هستند.»
خودروسازان قطعات بی کیفیت را کنار بگذارند
مبحث بعدی که اهمیت بسزایی دارد و مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره کردند، کیفیت خودروهای داخلی است. همان طور که همه اذعان دارند کیفیت خودروهای وطنی با چالش‌های جدی روبه‌رو است. در این خصوص رئیس جمهور ابلاغ کرد که هرگونه استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ مطلقاً ممنوع است و دستگاه‌های مسئول موظف هستند با عرضه قطعات یدکی تقلبی و قاچاق بویژه قطعات پرمصرف و مؤثر بر ایمنی خودرو نیز مقابله کنند.
فساد سازمان یافته در خودروسازی‌ها
شنیده‌ها حکایت از آن دارد که تأمین قطعه در شرکت‌های خودروسازی با رانت‌های باورنکردنی روبه‌رو است. گفته میشود قطعاتی میتوانند در صنعت خودرو راه پیدا کنند که یا مدیران آنها ارتباط وسیعی داشته باشند و یا اینکه پولی را به برخی از مدیران پرداخت کنند. گفته میشود فساد سازمان یافته‌ای وجود دارد که در ازای گرفتن پول، میتوان یک قطعه‌ساز را به زنجیره تأمین قطعات خودروساز وصل کرد. در شرایط به وجود آمده و شفاف سازی که رئیس جمهور در این خصوص کرده است به نظر میرسد که مدیران دو شرکت خودروساز باید بازبینی در این خصوص داشته باشند و روند تأمین و چگونگی ورود قطعه به شرکت و خط تولید را بررسی کنند.
بر اساس آنچه شنیده میشود برخی از قطعه‌سازان که سال‌های متمادی است با خودروسازان همکاری میکنند اجازه نمی‌دهند قطعه‌سازان تازه وارد، به صورت مستقیم به زنجیره تأمین وصل شوند. این افراد یا باید به قطعه سازانی که اکنون در شرکت خودروساز وصل هستند همکاری کنند و یا با پرداخت پول‌های سنگین وارد زنجیره تأمین شوند.
حذف قرعه‌کشی خودرو در سال آینده
فارغ از چالش‌های یاد شده 8 فرمان رئیس‌جمهور به نفع خریداران خودرو است و میتوان گفت که دولت سیزدهم با این بسته ابلاغی به خودروسازان که قرار است معاون اول رئیس‌جمهور به صورت ویژه آن را پیگیری کند، به مردم عیدی داده است.رئیس جمهور خواسته است که خودروسازان به سمت حذف تدریجی روند قرعه‌کشی با افزایش عرضه، خودرو بروند و همچنین تأکید شده است که فرایند فعلی عرضه خودرو (از طریق قرعه‌کشی) فوراً اصلاح شود و شفاف سازی لازم در آن صورت گیرد.
این روزها برای یک کارت ملی بین 3 تا 5 میلیون تومان پرداخت میشود. آن‌طور که فعالان بازار میگویند دلالان و واسطه‌ها، به افرادی که وسع مالی خوبی ندارند پیشنهاد 3 تا 5 میلیون تومان را میدهند. اما پرداخت این پول سه شرط دارد. یک آنکه فرد ماشین نداشته باشد، دیگر آنکه گواهینامه داشته باشد و آخر اینکه در فروش قولنامه‌ای همکاری کند. بر این اساس هر کارت ملی برای دلال به میزان یک شانس در خرید خودرو است. اگر فرد خوش‌شانس باشد که به عدد وعده داده شده (3 تا 5 میلیون تومان) میرسد و اگر خوش شانس نباشد یک هفته دیگر فرصت دارد. به نظر میرسد که باتوجه به فرمان رئیس جمهور دیگر فروش خودرو به صورت قرعه‌کشی نخواهد بود.
3 سال گارانتی و کنار گذاشتن 3 خودروی قدیمی
دو خبر خوش دیگر این است که خودروهای عرضه شده به بازار از ابتدای سال ۱۴۰۱، باید حداقل با ۳ سال یا پیمایش ۶۰ هزار کیلومتر، ضمانت شود و همچنین تولید حداقل ۳ خودروی قدیمی متوقف و ۳ خودروی جدید با کیفیت مطلوب، تولید و عرضه شود. با این دو دستور اتفاق‌های بزرگی در صنعت خودرو خواهد افتاد.
مهم‌ترین آن 3 سال گارانتی خودرو است. در شرایطی که خودروسازان از تمام ابزار و توان خود استفاده میکنند که سطح گارانتی و خدمات محصولات خود را کاهش دهند، در دوره جدید مجبور شدند که 60 هزار کیلومتر پیمایش را مشمول گارانتی کنند. یکی از بزرگترین چالش‌های صنعت خودروی ایران، موضوع گارانتی است. متأسفانه طی سال‌های اخیر خریداران خودروهای داخلی مورد بی مهری نمایندگی‌ها قرار گرفته‌اند. بعضاً یا مشکل خودرو شامل گارانتی نمی‌شود و یا اینکه میگویند تمام خودروها همین مشکل را دارند و جمله تکراری که فعلاً قطعه نداریم و بهتر است از بازار نیاز خود را تأمین کنید.
کنار گذاشتن گاو شیرده
ورود 3 خودروی جدید، وظیفه سنگینی است که دولت سیزدهم بر دوش خودروسازان گذاشته است. شرکت‌های خودروسازی در سال و به زور یک خودرو را وارد بازار میکنند و آن خودرو هم آنقدر مشکل و چالش دارد که اجازه نمی‌دهد خریدار دلخوش به خرید خود باشد. قطعاً این مهم زمانی عملیاتی خواهد شد که شرکت‌های خودروساز دیگر دولتی نباشند و بتوانند در یک فضای رقابتی و خصوصی فعالیت کنند. کنار گذاشتن خودروهای قدیمی هم برای شرکت‌های خودروسازی کار دشواری است، چرا که خودروی قدیمی برای آنها به منزله گاو شیرده است و میتوانند به درآمد خوبی برسند. طی این مدت هم دیده‌ایم خودروسازان در برابر کنار گذاشتن خودروهای قدیمی مقاومت پیچیده‌ای دارند.
اما آن گونه که رئیس جمهور فرمان داده، باید دو موضوع عنوان شده با سرعت پیاده سازی شود تا امکان تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار به روز، فراهم شود.
خودروهای برقی چه شد؟
«تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، متصل و خودران گسترش پیدا کند و سرمایه‌گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی»، فراهم شود.» فرمان دیگری است که رئیس جمهور برای صنعت خودرو صادر کرد. طی چند سال گذشته بیش از 8 بار از خودروهای برقی رونمایی شد. خودروی برقی از سوی خودروساز و از سوی جامعه دانشگاهی در نمایشگاه‌های صنعت خودرو در معرض دید عموم قرار گرفت، اما هیچ کدام تاکنون سرانجامی نداشته است. وقتی صنعت خودروی ایران در تولید گیربکس اتومات مشکل دارد و نمی‌تواند این خواسته مشتریان را تأمین کند، چگونه میتوان به تولید خودروی برقی و حتی خودران دل بست؟ به نظر میرسد که خودروسازان برای تحقق چنین دستوری باید به صورت کلی فرایندهای خود را بازنگری کنند و از رخوت موجود فاصله بگیرند. به نظر میرسد خودروسازان به جای آنکه بیشتر به فکر کار کردن و تولید خودروی کیفی و نوین باشند به فکر پاسخ‌دهی به انتقادها هستند.
3 ماه دیگر؛ واردات خودرو
روز گذشته دیدگاه رئیس جمهور نسبت به واردات خودرو نیز بیان شد. گفته‌ای که به نظر مردم نزدیک و با دیدگاه خودروسازان در تضاد است. در ظاهر خودروسازان با واردات خودرو موافق هستند و میگویند خودروهای ایرانی ارزان‌تر از خودروهای خارجی است و به همین جهت رقیبی برای خود نمی‌بینند. اما واردکنندگان خودرو میگویند با لحاظ 85 استاندارد اجباری، میتوان خودروهای کیفی و با قیمت مناسب وارد کشور کرد. رئیس جمهور در یکی دیگر از دستورات خود به صورت شفاف گفته است که به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، حداکثر ظرف ۳ ماه آینده رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش پیدا کند. با اجرایی شدن این مهم انحصار در صنعت خودرو و قطعه‌سازی برداشته خواهد شد و دیگر مردم مجبور به خرید خودروی ایرانی نیستند و حداقل خودروسازان در بازار رقابتی تلاش میکنند که محصولات بهتری را روانه بازار کنند.
حذف رانت شرکت‌ها و ارگان‌ها
دو فرمان دیگر رئیس جمهور نیز کمک میکند که بازار خودرو ساماندهی پیدا کند. عنوان شده هرگونه واگذاری خودرو به شرکت‌ها و دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی به صورت رانتی و غیرشفاف و متفاوت با رویه معمول فروش خودرو به مردم ممنوع است. شواهد حکایت از آن دارد که طی چند وقت اخیر که مردم برای خرید خودرو بیش از 30 بار در فرایند قرعه‌کشی شرکت کردند برخی از ارگان‌ها، هر تعداد خودرو که خواسته‌اند از شرکت‌های خودروسازی دریافت کردند. با این فرمان رئیس جمهور دیگر شرکت‌ها و ارگان‌ها نمی‌توانند چنین خواسته‌ای داشته باشند. همچنین قرار شده به منظور نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی اعم از باری و مسافری، هر ساله حداقل ۲۰ هزار خودرو (کشنده، کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی بوس) فرسوده، از رده خارج شود و جایگزین کردن آنها با خودروهای باکیفیت برای صاحبان مشاغل مربوطه، تسهیل شود. این امر نیز اتفاق بسیار خوبی است که رئیس دولت سیزدهم خواسته است.گفتنی است آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی؛ رئیس جمهور کشورمان که در یک بازدید از پیش اعلام نشده از ایران خودرو ابتدا از خودروهای موجود در انبارهای ایران خودرو بازدید میدانی به عمل آورد و با تأکید بر غیرقابل قبول بودن وجود این حجم از خودرو در انبار، دستورهایی برای ترخیص خودروها صادر کرد. رئیس جمهور پس از بازدید از انبار خودروهای ایران خودرو، با حضور در خطوط تولید در جریان آخرین وضعیت تولید قرار گرفت و دستورهایی در حوزه تأمین قطعات و ترخیص فوری خودروهای دپو شده در انبارهای ایران خودرو صادر کرد.
بــــرش
8 فرمانی که رئیس جمهور روز گذشته اعلام کرد
۱- در حوزه تولید؛
الف) تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل ۵۰ درصد افزایش یابد.
ب) سازوکارهای لازم به منظور تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار به روز، فراهم گردد.
پ) در سال ۱۴۰۱ حداقل تولید ۳ خودروی قدیمی بی‌کیفیت متوقف و ۳ خودرو جدید با کیفیت مطلوب، تولید و عرضه شوند.
۲- تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، متصل و خودران گسترش یابد و سرمایه گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت های دانش بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی»، فراهم گردد.
۳- نسبت به تأمین قطعات مورد نیاز و ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده در انبارهای شرکت های خودروساز به بازار، تا نصاب استاندارد، حداکثر ظرف ۲ ماه آینده، اقدام شود.
۴- در صورت عدم اقدام برای انجام تعهدات و رفع نیاز بازار به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو، حداکثر ظرف ۳ ماه آینده رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش یابد.
۵- در خصوص نحوه عرضه خودرو به مردم به منظور ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم؛
الف) ضمن حذف تدریجی روند قرعه کشی با افزایش عرضه، فرایند فعلی عرضه خودرو (از طریق قرعه کشی) فوراً اصلاح و شفاف سازی لازم در آن صورت گیرد.
ب) از ابتدای سال ۱۴۰۱ پس از تکمیل وجه، خودروهای پیش فروش شده باید بدون تأخیر، قابل تحویل به مشتری گردد.
پ) هرگونه واگذاری خودرو به شرکت ها و دستگاه های دولتی و غیر دولتی به صورت رانتی و غیرشفاف و متفاوت با رویه معمول فروش خودرو به مردم ممنوع است.
۶- به منظور نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی اعم از باری و مسافری، هرساله حداقل ۲۰ هزار خودرو (کشنده، کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی بوس) فرسوده، از رده خارج شده و جایگزین کردن آنها با خودروهای با کیفیت برای صاحبان مشاغل مربوطه، تسهیل شود.
۷- به منظور افزایش کیفیت و ایمنی خودروهای تولید داخل؛
الف) هرگونه استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ مطلقاً ممنوع است و دستگاه های مسئول موظفند با عرضه قطعات یدکی تقلبی و قاچاق به ویژه قطعات پر مصرف و مؤثر بر ایمنی خودرو نیز مقابله نمایند.
ب) خودروهای عرضه شده به بازار از ابتدای سال ۱۴۰۱، می بایست حداقل با ۳ سال یا پیمایش ۶۰ هزار کیلومتر، ضمانت شوند.
۸- واگذاری مدیریت دولتی شرکت های خودروسازی ایران خودرو و سایپا سریعاً به بخش غیر دولتی تعیین تکلیف شود.
معاون اول رئیس جمهور، مسئول نظارت و پیگیری حسن اجرای این ابلاغیه خواهد بود.
گروه اقتصادی/ وضعیت نامناسب صنعت خودرو و افزایش نارضایتی مردم، که چندی پیش مقام معظم رهبری نسبت به آن گلایه داشتند سبب شد که رئیس جمهور روز گذشته به صورت سرزده به شرکت ایران خودرو برود. بازدیدی که به نظر میرسد آیت‌الله رئیسی را هم به صف ناراضی‌های این صنعت ملحق کرد.
رئیس جمهور برای پایان دادن به این وضعیت که بخشی از آن نشأت گرفته از تحریم‌های ظالمانه و بخش دیگر ارثیه سیاست‌های نامناسب دولت گذشته است، 8 فرمان صادر کرده است. موضوعاتی که رئیس‌جمهور به آنها پرداخته، کلیدی‌ترین مشکلات صنعت خودرو است.اما مهم‌ترین اقدامی که رئیس جمهور از کابینه خود خواسته، واگذاری واقعی شرکت‌های ایران خودرو و سایپا و سپردن آنها به بخش غیردولتی است. با این اتفاق از شهریورماه 1401، دیگر خبری از دو خودروساز دولتی نیست و این صنعت به صورت خصوصی اداره خواهد شد. در حال حاضر با آنکه سازمان گسترش و نوسازی (دولت) تنها 20 درصد از سهام شرکت‌های خودروسازی را دارد، اما تمام سیاست‌ها، رویکردها و تعیین مدیران و هیأت عامل خودروسازان با وزارت صمت است. آن گونه که رئیس جمهور خواسته است از شش ماه دیگر باید به صورت کلی این فرایند تغییر کند.
خداحافظی با مدیران دولتی
یکی از نقدهای جدی کارشناسان و صنعتگران از صنعت خودرو این است که از آنجا که مدیریت این مجموعه با دولت است، هیچ گاه نمی‌توان شاهد پایان مشکلات آنها بود. مجموعه‌ای که با تغییر ریاست جمهوری و وزیر، مجبور به تغییر مدیران میشود و نمی‌تواند برنامه‌ها و اهداف تعیین شده خود را تا پایان، عملیاتی کند.بارها کارشناسان و صاحبنظران از سیاستگذاران خواسته‌اند که شرکت‌های خودروساز به بخش خصوصی سپرده شود و دیگر دولت در آن دخل و تصرفی نداشته باشد و تنها نظارت کننده بر فعالیت‌ها باشد. آن گونه که به نظر میرسد آیت‌الله رئیسی میخواهد اولین رئیس جمهور کشورمان باشد که خودروسازان را به سمت خصوصی‌سازی واقعی هدایت کند.فرمان‌هایی که رئیس جمهور بعد از بازدید از ایران خودرو داشته است، اگر به مرحله اجرا برسد، میتواند انقلابی بزرگ در صنعت خودرو ایجاد کند.
پارکینگ‌ها مملو از خودرو
کاهش تولید خودرو و افزایش تعداد خودروهای ناقص در کف پارکینگ شرکت‌های خودروسازی دو اتفاقی است که این روزها صنعت خودرو با آن روبه‌رو شده است. طی این مدت بارها عکس‌هایی در فضای مجازی منتشر شد که نشان میدهد پارکینگ‌های خودروسازی مملو از خودروهایی است که هنوز به مرحله تجاری‌سازی (به علت نقص قطعه خودروها تکمیل نشده است) نرسیده‌اند. ایران خودرو پیش‌بینی کرده است که تا پایان سال و با تمام تلاش‌ها برای تکمیل کاری، تعداد خودروهای کف پارکینگ این مجموعه به 40 هزار دستگاه می‌‌رسدو خودروهای سایپا نیز به 44هزار دستگاه خواهد رسید.
افزایش 50 درصدی تولید خودرو
حال رئیس جمهور برای سر و سامان دادن به صنعت و بازار خودرو، فرمان مهم دیگری را هم صادر کرده است که بر این اساس تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل ۵۰ درصد افزایش پیدا کند. این در حالی است که شرکت‌های خودروسازی، رشد 25 درصدی را برای خود متصور بودند. از این رو خودروسازان برای تحقق این امر، باید بیش از گذشته فعالیت کنند و قدرت چانه‌زنی خود را بالا ببرند تا در تأمین قطعه با چالش مواجه نشوند.
مردم 2 ماه دیگر به خودروهایشان می‌‌رسند
برای آنکه از تعداد خودروهای کف پارکینگ شرکت‌های خودروسازی کاسته شود و مردم به خودروهای ثبت نامی خود برسند، رئیس جمهور خواسته است که نسبت به تأمین قطعات مورد نیاز، ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده در انبارهای شرکت‌های خودروساز به بازار، تا حد نصاب استاندارد، حداکثر ظرف ۲ ماه آینده، اقدام شود. این بدان معنا است که خیلی از مردم تا دو ماه آینده میتوانند به خودروهای خود برسند.
تأخیر 6 ماهه در تحویل
گزارش‌ها حکایت از آن دارد که برخی از ثبت‌نام‌کنندگان خودرو، که قرار بوده شهریورماه خودروی خود را تحویل بگیرند، هنوز چشم‌انتظار هستند. برای این افراد سند و مدارک کامل خودرو ارسال شده اما هیچ خبری از خودرو نیست. خودروی این افراد به دلیل نبود یک الی دو قطعه در پارکینگ خودروسازان خاک میخورد. بر اساس آنچه ثبت نام کنندگان به روزنامه ایران گفته‌اند پیگیری‌هایشان در این خصوص بی اثر بوده و نمایندگی خودروسازان تنها آنها را به صبر دعوت کرده است.
کاهش تولید و عدم تحویل خودرو
از طرفی این نگرانی وجود داد که با کاهش 40 تا 45 درصدی تولید خودرو، افرادی که در سال جدید ثبت نام خودرو انجام دادند، سال آینده به چه امیدی در تاریخ قید شده در قرارداد میتوانند خودروی خود را تحویل بگیرند؟ در حال حاضر خودروسازان اولویت و مأموریت خود را در تحویل خودروهای ناقص می‌‌دانند و همین امر سبب شده که تولید خودرو روند کاهشی بگیرد. با توجه به تعهداتی که شرکت‌های خودروسازی هر هفته در مورد پیش فروش و فروش فوق‌العاده محصولات خود داشتند به نظر میرسد که باید برای افزایش تولید خودرو نیز برنامه‌ریزی جدی کنند تا سال آینده دچار بحران نشوند. در این میان افزایش همکاری با قطعه سازان باید در اولویت شرکت‌های خودروسازی داخلی و خارجی قرار گیرد تا بتوانند به سمت افزایش تولید حرکت کنند.
تحویل خودروها 2 هفته‌ای میشود
نکته دیگری که در فرمان رئیس جمهور به چشم میخورد، این است که از ابتدای سال ۱۴۰۱ پس از تکمیل وجه، خودروهای پیش فروش شده باید بدون تأخیر بلاوجه، قابل تحویل به مشتری شود. این موضوع بیانگر آن است که سال آینده تأخیر در تحویل خودرو توسط شرکت‌های خودروسازی هیچ توجیهی نخواهد داشت.
در این خصوص سهیل معمارباشی؛ مدیرکل صنایع حمل و نقل وزارت صمت به «ایران» گفت: «کیفیت خودروهای داخلی در شرایط مساعدی نیست و برنامه‌های ارتقای کیفی محصولات در پروژه‌های ارتقای صنعت خودرو وزارت صمت مد نظر قرار دارد. همچنین با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با فعالان اقتصادی درخصوص کیفیت خودروهای داخلی، موضوع به صورت ویژه مد نظر قرار گرفته است و برنامه‌های جامع ارتقای کیفی صنعت خودرو به صورت مستقل تدوین و به شرکت‌های خودروسازی ابلاغ شده است.»
او ادامه داد: «در این برنامه‌ها با رویکرد مسأله محوری، چالش‌های کیفی محصولات و انتظارات مشتریان مورد بررسی دقیق قرار گرفت و با هدف قرار دادن انتظارات مشتریان و جلب رضایت آنها، برنامه‌های بسیار سختگیرانه‌ای در حوزه ارتقای کیفی محصولات و خدمات پس از فروش برای خودروسازان تعریف شده است که در اولین گام، حداکثر مهلت تحویل خودروهای پیش‌فروش شده پس از تکمیل وجه، ۲ هفته تکلیف شده، خودروسازان مکلف به رعایت چهارچوب زمانی فوق هستند.»
خودروسازان قطعات بی کیفیت را کنار بگذارند
مبحث بعدی که اهمیت بسزایی دارد و مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره کردند، کیفیت خودروهای داخلی است. همان طور که همه اذعان دارند کیفیت خودروهای وطنی با چالش‌های جدی روبه‌رو است. در این خصوص رئیس جمهور ابلاغ کرد که هرگونه استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ مطلقاً ممنوع است و دستگاه‌های مسئول موظف هستند با عرضه قطعات یدکی تقلبی و قاچاق بویژه قطعات پرمصرف و مؤثر بر ایمنی خودرو نیز مقابله کنند.
فساد سازمان یافته در خودروسازی‌ها
شنیده‌ها حکایت از آن دارد که تأمین قطعه در شرکت‌های خودروسازی با رانت‌های باورنکردنی روبه‌رو است. گفته میشود قطعاتی میتوانند در صنعت خودرو راه پیدا کنند که یا مدیران آنها ارتباط وسیعی داشته باشند و یا اینکه پولی را به برخی از مدیران پرداخت کنند. گفته میشود فساد سازمان یافته‌ای وجود دارد که در ازای گرفتن پول، میتوان یک قطعه‌ساز را به زنجیره تأمین قطعات خودروساز وصل کرد. در شرایط به وجود آمده و شفاف سازی که رئیس جمهور در این خصوص کرده است به نظر میرسد که مدیران دو شرکت خودروساز باید بازبینی در این خصوص داشته باشند و روند تأمین و چگونگی ورود قطعه به شرکت و خط تولید را بررسی کنند.
بر اساس آنچه شنیده میشود برخی از قطعه‌سازان که سال‌های متمادی است با خودروسازان همکاری میکنند اجازه نمی‌دهند قطعه‌سازان تازه وارد، به صورت مستقیم به زنجیره تأمین وصل شوند. این افراد یا باید به قطعه سازانی که اکنون در شرکت خودروساز وصل هستند همکاری کنند و یا با پرداخت پول‌های سنگین وارد زنجیره تأمین شوند.
حذف قرعه‌کشی خودرو در سال آینده
فارغ از چالش‌های یاد شده 8 فرمان رئیس‌جمهور به نفع خریداران خودرو است و میتوان گفت که دولت سیزدهم با این بسته ابلاغی به خودروسازان که قرار است معاون اول رئیس‌جمهور به صورت ویژه آن را پیگیری کند، به مردم عیدی داده است.رئیس جمهور خواسته است که خودروسازان به سمت حذف تدریجی روند قرعه‌کشی با افزایش عرضه، خودرو بروند و همچنین تأکید شده است که فرایند فعلی عرضه خودرو (از طریق قرعه‌کشی) فوراً اصلاح شود و شفاف سازی لازم در آن صورت گیرد.
این روزها برای یک کارت ملی بین 3 تا 5 میلیون تومان پرداخت میشود. آن‌طور که فعالان بازار میگویند دلالان و واسطه‌ها، به افرادی که وسع مالی خوبی ندارند پیشنهاد 3 تا 5 میلیون تومان را میدهند. اما پرداخت این پول سه شرط دارد. یک آنکه فرد ماشین نداشته باشد، دیگر آنکه گواهینامه داشته باشد و آخر اینکه در فروش قولنامه‌ای همکاری کند. بر این اساس هر کارت ملی برای دلال به میزان یک شانس در خرید خودرو است. اگر فرد خوش‌شانس باشد که به عدد وعده داده شده (3 تا 5 میلیون تومان) میرسد و اگر خوش شانس نباشد یک هفته دیگر فرصت دارد. به نظر میرسد که باتوجه به فرمان رئیس جمهور دیگر فروش خودرو به صورت قرعه‌کشی نخواهد بود.
3 سال گارانتی و کنار گذاشتن 3 خودروی قدیمی
دو خبر خوش دیگر این است که خودروهای عرضه شده به بازار از ابتدای سال ۱۴۰۱، باید حداقل با ۳ سال یا پیمایش ۶۰ هزار کیلومتر، ضمانت شود و همچنین تولید حداقل ۳ خودروی قدیمی متوقف و ۳ خودروی جدید با کیفیت مطلوب، تولید و عرضه شود. با این دو دستور اتفاق‌های بزرگی در صنعت خودرو خواهد افتاد.
مهم‌ترین آن 3 سال گارانتی خودرو است. در شرایطی که خودروسازان از تمام ابزار و توان خود استفاده میکنند که سطح گارانتی و خدمات محصولات خود را کاهش دهند، در دوره جدید مجبور شدند که 60 هزار کیلومتر پیمایش را مشمول گارانتی کنند. یکی از بزرگترین چالش‌های صنعت خودروی ایران، موضوع گارانتی است. متأسفانه طی سال‌های اخیر خریداران خودروهای داخلی مورد بی مهری نمایندگی‌ها قرار گرفته‌اند. بعضاً یا مشکل خودرو شامل گارانتی نمی‌شود و یا اینکه میگویند تمام خودروها همین مشکل را دارند و جمله تکراری که فعلاً قطعه نداریم و بهتر است از بازار نیاز خود را تأمین کنید.
کنار گذاشتن گاو شیرده
ورود 3 خودروی جدید، وظیفه سنگینی است که دولت سیزدهم بر دوش خودروسازان گذاشته است. شرکت‌های خودروسازی در سال و به زور یک خودرو را وارد بازار میکنند و آن خودرو هم آنقدر مشکل و چالش دارد که اجازه نمی‌دهد خریدار دلخوش به خرید خود باشد. قطعاً این مهم زمانی عملیاتی خواهد شد که شرکت‌های خودروساز دیگر دولتی نباشند و بتوانند در یک فضای رقابتی و خصوصی فعالیت کنند. کنار گذاشتن خودروهای قدیمی هم برای شرکت‌های خودروسازی کار دشواری است، چرا که خودروی قدیمی برای آنها به منزله گاو شیرده است و میتوانند به درآمد خوبی برسند. طی این مدت هم دیده‌ایم خودروسازان در برابر کنار گذاشتن خودروهای قدیمی مقاومت پیچیده‌ای دارند.
اما آن گونه که رئیس جمهور فرمان داده، باید دو موضوع عنوان شده با سرعت پیاده سازی شود تا امکان تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار به روز، فراهم شود.
خودروهای برقی چه شد؟
«تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، متصل و خودران گسترش پیدا کند و سرمایه‌گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی»، فراهم شود.» فرمان دیگری است که رئیس جمهور برای صنعت خودرو صادر کرد. طی چند سال گذشته بیش از 8 بار از خودروهای برقی رونمایی شد. خودروی برقی از سوی خودروساز و از سوی جامعه دانشگاهی در نمایشگاه‌های صنعت خودرو در معرض دید عموم قرار گرفت، اما هیچ کدام تاکنون سرانجامی نداشته است. وقتی صنعت خودروی ایران در تولید گیربکس اتومات مشکل دارد و نمی‌تواند این خواسته مشتریان را تأمین کند، چگونه میتوان به تولید خودروی برقی و حتی خودران دل بست؟ به نظر میرسد که خودروسازان برای تحقق چنین دستوری باید به صورت کلی فرایندهای خود را بازنگری کنند و از رخوت موجود فاصله بگیرند. به نظر میرسد خودروسازان به جای آنکه بیشتر به فکر کار کردن و تولید خودروی کیفی و نوین باشند به فکر پاسخ‌دهی به انتقادها هستند.
3 ماه دیگر؛ واردات خودرو
روز گذشته دیدگاه رئیس جمهور نسبت به واردات خودرو نیز بیان شد. گفته‌ای که به نظر مردم نزدیک و با دیدگاه خودروسازان در تضاد است. در ظاهر خودروسازان با واردات خودرو موافق هستند و میگویند خودروهای ایرانی ارزان‌تر از خودروهای خارجی است و به همین جهت رقیبی برای خود نمی‌بینند. اما واردکنندگان خودرو میگویند با لحاظ 85 استاندارد اجباری، میتوان خودروهای کیفی و با قیمت مناسب وارد کشور کرد. رئیس جمهور در یکی دیگر از دستورات خود به صورت شفاف گفته است که به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، حداکثر ظرف ۳ ماه آینده رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش پیدا کند. با اجرایی شدن این مهم انحصار در صنعت خودرو و قطعه‌سازی برداشته خواهد شد و دیگر مردم مجبور به خرید خودروی ایرانی نیستند و حداقل خودروسازان در بازار رقابتی تلاش میکنند که محصولات بهتری را روانه بازار کنند.
حذف رانت شرکت‌ها و ارگان‌ها
دو فرمان دیگر رئیس جمهور نیز کمک میکند که بازار خودرو ساماندهی پیدا کند. عنوان شده هرگونه واگذاری خودرو به شرکت‌ها و دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی به صورت رانتی و غیرشفاف و متفاوت با رویه معمول فروش خودرو به مردم ممنوع است. شواهد حکایت از آن دارد که طی چند وقت اخیر که مردم برای خرید خودرو بیش از 30 بار در فرایند قرعه‌کشی شرکت کردند برخی از ارگان‌ها، هر تعداد خودرو که خواسته‌اند از شرکت‌های خودروسازی دریافت کردند. با این فرمان رئیس جمهور دیگر شرکت‌ها و ارگان‌ها نمی‌توانند چنین خواسته‌ای داشته باشند. همچنین قرار شده به منظور نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی اعم از باری و مسافری، هر ساله حداقل ۲۰ هزار خودرو (کشنده، کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی بوس) فرسوده، از رده خارج شود و جایگزین کردن آنها با خودروهای باکیفیت برای صاحبان مشاغل مربوطه، تسهیل شود. این امر نیز اتفاق بسیار خوبی است که رئیس دولت سیزدهم خواسته است.گفتنی است آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی؛ رئیس جمهور کشورمان که در یک بازدید از پیش اعلام نشده از ایران خودرو ابتدا از خودروهای موجود در انبارهای ایران خودرو بازدید میدانی به عمل آورد و با تأکید بر غیرقابل قبول بودن وجود این حجم از خودرو در انبار، دستورهایی برای ترخیص خودروها صادر کرد. رئیس جمهور پس از بازدید از انبار خودروهای ایران خودرو، با حضور در خطوط تولید در جریان آخرین وضعیت تولید قرار گرفت و دستورهایی در حوزه تأمین قطعات و ترخیص فوری خودروهای دپو شده در انبارهای ایران خودرو صادر کرد.
بــــرش
8 فرمانی که رئیس جمهور روز گذشته اعلام کرد
۱- در حوزه تولید؛
الف) تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل ۵۰ درصد افزایش یابد.
ب) سازوکارهای لازم به منظور تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار به روز، فراهم گردد.
پ) در سال ۱۴۰۱ حداقل تولید ۳ خودروی قدیمی بی‌کیفیت متوقف و ۳ خودرو جدید با کیفیت مطلوب، تولید و عرضه شوند.
۲- تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، متصل و خودران گسترش یابد و سرمایه گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت های دانش بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی»، فراهم گردد.
۳- نسبت به تأمین قطعات مورد نیاز و ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده در انبارهای شرکت های خودروساز به بازار، تا نصاب استاندارد، حداکثر ظرف ۲ ماه آینده، اقدام شود.
۴- در صورت عدم اقدام برای انجام تعهدات و رفع نیاز بازار به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو، حداکثر ظرف ۳ ماه آینده رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش یابد.
۵- در خصوص نحوه عرضه خودرو به مردم به منظور ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم؛
الف) ضمن حذف تدریجی روند قرعه کشی با افزایش عرضه، فرایند فعلی عرضه خودرو (از طریق قرعه کشی) فوراً اصلاح و شفاف سازی لازم در آن صورت گیرد.
ب) از ابتدای سال ۱۴۰۱ پس از تکمیل وجه، خودروهای پیش فروش شده باید بدون تأخیر، قابل تحویل به مشتری گردد.
پ) هرگونه واگذاری خودرو به شرکت ها و دستگاه های دولتی و غیر دولتی به صورت رانتی و غیرشفاف و متفاوت با رویه معمول فروش خودرو به مردم ممنوع است.
۶- به منظور نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی اعم از باری و مسافری، هرساله حداقل ۲۰ هزار خودرو (کشنده، کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی بوس) فرسوده، از رده خارج شده و جایگزین کردن آنها با خودروهای با کیفیت برای صاحبان مشاغل مربوطه، تسهیل شود.
۷- به منظور افزایش کیفیت و ایمنی خودروهای تولید داخل؛
الف) هرگونه استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ مطلقاً ممنوع است و دستگاه های مسئول موظفند با عرضه قطعات یدکی تقلبی و قاچاق به ویژه قطعات پر مصرف و مؤثر بر ایمنی خودرو نیز مقابله نمایند.
ب) خودروهای عرضه شده به بازار از ابتدای سال ۱۴۰۱، می بایست حداقل با ۳ سال یا پیمایش ۶۰ هزار کیلومتر، ضمانت شوند.
۸- واگذاری مدیریت دولتی شرکت های خودروسازی ایران خودرو و سایپا سریعاً به بخش غیر دولتی تعیین تکلیف شود.
معاون اول رئیس جمهور، مسئول نظارت و پیگیری حسن اجرای این ابلاغیه خواهد بود.
|
|
|
|
|
|
|
«ایران» از تکاپوی روزهای آخر مذاکره‌کنندگان هسته‌ای1+4 در وین گزارش میدهد ایستگاه پایانی
یک منبع دیپلماتیک در وین در گفتوگو با روزنامه ایران، ادعای شکست در مذاکرات را رد کرد و گفت: «برخلاف ادعایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، مذاکرات به هیچ‌وجه با شکست و بن‌بست مواجه نشده است. هنوز هم بحث‌های فشرده‌ای در مورد چند موضوع کم تعداد اما بسیار مهم در جریان است
تأکید دبیر شورای‌عالی امنیت ملی بر مختصات توافق احتمالی درحالی است که به نظر میرسد شمارش معکوس برای تعیین‌تکلیف گفتوگوهای وین آغاز شده است
تردیدی وجود ندارد که عدم توجه کافی برای پرانتزهای خالی باقی‌مانده سبب میشود بار دیگر درب برجام بر پاشنه قبلی بچرخد
کنگره و سنای امریکا «قانون مقابله با دشمنان امریکا از طریق تحریم‌ها» موسوم به قانون «کاتسا» را تصویب کردند که با امضای ترامپ به یک قانون لازم‌الاجرا تبدیل شد
نامگذاری سپاه به‌عنوان یک سازمان تروریستی، نقطه اوج سیاست ضد ایرانی امریکا در قالب تحریم‌های «کاتسا» بود
گروه سیاسی/ تجربه تلخ بدعهدی امریکا، دستیابی به یک توافق قابل اتکا، متوازن و پایدار را به یک ضرورت مهم برای ایران تبدیل کرده است. این فحوای سخنان مهمی بود که علی شمخانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان روز گذشته در یک نشست ویژه با شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح کرد. شمخانی در این نشست که بی‌تردید علت آن ورود مذاکرات به حساس‌ترین مرحله است، با تأکید بر ضرورت حل سریع چند موضوع باقی‌مانده در مذاکرات که هنوز پیرامون آن توافقی حاصل نشده است، تأکید کرد: «راهبرد اصلی کشور در کنار تلاش برای رفع تحریم‌ها، تمرکز بر ایجاد سازوکارهای بی‌اثر کردن ابزار تحریم است و خوشبختانه در این زمینه اقدامات بسیار خوبی انجام شده است.» تأکید دبیر شورای‌عالی امنیت ملی بر مختصات توافق احتمالی درحالی است که به نظر میرسد شمارش معکوس برای تعیین‌تکلیف گفتوگوهای وین آغاز شده و فرصت کمی برای کشورهای طرف مقابل باقی مانده تا این‌بار فرصت‌سوزی نکنند و قدر فرصت را بدانند؛ این درحالی است که طرفین رسماً اعلام کرده‌اند توافقات مهمی حاصل شده اما برخی مسائل نیز باقی مانده است.
چند موضوع کم تعداد اما بسیار مهم
با افزوده شدن بر حساسیت مذاکرات، برخی محافل غربی با القای به شکست رسیدن گفتوگوهای جاری، جنگ روانی در وین را به بالاترین سطح ممکن به جریان انداخته‌اند. این گروه‌ها می‌‌کوشند با روایت‌های نادرست و یک‌جانبه و نیز تحلیل‌های ناآگاهانه و بعضاً مغرضانه جدال دیپلماتیک وین را به سود امریکا و شرکای اروپایی‌اش تحت‌تأثیر قرار دهند. این روایت‌های متناقض درحالی میان شبکه‌های اجتماعی دست به دست میشود که یک منبع دیپلماتیک در وین در گفتوگو با روزنامه «ایران»، ادعای شکست در مذاکرات را رد کرد و گفت: «برخلاف ادعایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، مذاکرات به هیچ‌وجه با شکست و بن‌بست مواجه نشده است.» این منبع دیپلماتیک افزود: «سه‌شنبه شب تا پاسی از شب و همچنین صبح چهارشنبه نیز جلسات مفصلی میان هیأت ایرانی و طرف‌های مقابل برگزار شده و هنوز هم بحث‌های فشرده‌ای در مورد چند موضوع کم تعداد اما بسیار مهم در جریان است.»
چه موضوعاتی باقی مانده است؟
منابع دیپلماتیک درحالی از باقی ماندن چند موضوع در مذاکرات جاری سخن میگویند که ناظران بر لزوم تمرکز ویژه به دو شرط مهم تهران درقبال رفع تحریم‌ها مطابق برجام، یعنی راستی‌آزمایی و تضمین امریکا مبنی برخودداری از تکرار عهدشکنی پیرامون توافق، تأکید ویژه‌ای دارند. بدون‌شک نادیده گرفتن و کمرنگ شدن اهمیت هر یک از این مطالبات، پیامدهایی را در پی خواهد داشت که اثر مستقیم آن، مناسبات اقتصادی ایران در عرصه بین‌المللی را نشانه خواهد گرفت. پیش‌تر پیش‌بینی میشد که کشورهای مقابل در جریان مذاکرات جاری با پررنگ جلوه دادن یک مطالبه بکوشند سایر خواسته‌های ایران را نادیده بگیرند اما تردیدی وجود ندارد که عدم توجه کافی برای پرانتزهای خالی باقی‌مانده سبب میشود بار دیگر درب برجام بر پاشنه قبلی بچرخد و تحقق منافع و مصالح کشور را با تردید مواجه سازد.
تجربه؛ امضای کاغذی تضمین نیست
خاطره نه‌چندان خوشایند اجرای توافق هسته‌ای در دوره باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین امریکا، اهمیت پرداختن به موضوع راستی‌آزمایی را دوچندان می‌‌سازد؛ جایی که اوباما اگرچه روی کاغذ، فرمان رفع تحریم‌ها را امضا کرد اما فاصله معنادار این فرمان با آنچه در صحنه واقعیت رخ نمود و به کارگیری همه ابزارهای اقتصادی، سیاسی و حقوقی از سوی امریکا برای حفظ ساختار تحریم و جلوگیری از انتفاع اقتصادی ایران، نشان داد که صرف اکتفا به یک امضا نمی‌تواند خواسته غایی کشورمان را محقق سازد.
از دیگر خواسته‌های تهران که انتظار میرود دولت امریکا برای آن تدبیر قابل‌توجهی اندیشیده باشد، ارائه راهکارهایی است که مانع از تکرار خروج یک‌جانبه از توافق احتمالی شود. پیش‌تر «جو بایدن»، رئیس‌جمهور امریکا ادعا کرده بود که در صورت احیای توافق هسته‌ای، این دولت به آن وفادار خواهد ماند اما نمی‌تواند درباره سایر دولت‌های احتمالی بعد از خود تضمینی به ایران بدهد؛ ادعایی که «بایدن» بر مبنای آن کوشیده مسئولیت هر خطای احتمالی از سوی دولت‌های بعدی را از دوش خود بردارد و تهران را با پیشامدهای احتمالی تنها بگذارد.
شاید جان‌کلام این بحث در این سخن «میخائیل اولیانف»، نماینده روسیه در مذاکرات خلاصه شود که در پاسخ به ادعاهای «ریچارد گلدبرگ»، تحلیلگر امریکایی که خواستار برخورد دولت امریکا با نقش‌آفرینی منطقه‌ای ایران شده بود، گفت: «بعضی‌ها نمی‌خواهند از شکست سیاست فشار‌حداکثری درس بگیرند. ایرانی‌ها کاملاً حق دارند که تضمین‌هایی را درخصوص عدم تکرار این ماجراجویی فاجعه‌بار (خروج امریکا از برجام) بخواهند.»
لزوم رفع تحریم‌های «کاتسا»
راستی‌آزمایی و ارائه ضمانت‌های قابل اتکا متناظر با موضوع رفع تحریم‌های مطرح است که امریکا پیش‌تر در قالب توافق هسته‌ای و نیز به بهانه‌های دیگر علیه ایران به تصویب رسانده است. ترامپ پس از خروج از توافق هسته‌ای، علاوه بر بازگرداندن تحریم‌های برجامی به‌رغم تعهداتی که کشورش در قالب این توافق پذیرا شده بود، مجموعه تحریم‌های جدیدی را به تصویب رساند که می‌‌کوشید با بهره‌گیری از آنها اهداف اعلامی خود یعنی فروپاشی اقتصاد ایران را به مرحله اجرا درآورد. در امتداد اجرای این سیاست بود که کنگره و سنای امریکا «قانون مقابله با دشمنان امریکا از طریق تحریم‌ها» موسوم به قانون «کاتسا» را تصویب کردند که با امضای ترامپ به یک قانون لازم‌الاجرا تبدیل شد. این درحالی بود که در بخشی از این قانون، امریکا بدون اتکا به مدارک قابل استناد، ایران را متهم به داشتن فعالیت‌های هسته‌ای نظامی میکرد؛ اتهامی که پیش‌تر واهی بودن آن در قالب پرونده «پی‌ام‌دی» به اثبات رسیده بود. با این وجود امریکا با نادیده گرفتن این پیشینه، تحریم‌های مضاعفی را نسبت به برنامه موشکی ایران که تنها در قالب دکترین دفاعی‌اش جریان داشت، به تصویب رساند. نامگذاری نیروی نظامی سپاه به‌عنوان یک سازمان تروریستی، نقطه اوج سیاست ضد ایرانی امریکا در قالب تحریم‌های «کاتسا» بود؛ جایی که این کشور نیروی نظامی رسمی یک کشور را رسماً تروریست نامید. از این رو قابل انتظار است که ایران در شرایطی که امریکا برای خود چاره‌ای جز بازگشت به برجام نمی‌بیند، رفع این دسته از تحریم‌های مغایر با برجام را نیز در قالب اصلی‌ترین خواسته خود پیگیری کند.
هشتگ پایان مذاکره
دو پیام توئیتری «استفانی القاق»، مذاکره‌کننده ارشد انگلیس در مذاکرات وین و «فیلیپ اررا»، مدیرکل امور سیاسی و مسائل امنیتی وزارت خارجه فرانسه با هشتگ «مرحله پایانی مذاکرات وین» که روز گذشته منتشر شد، نشان داد که دیپلمات‌ها روزهای واپسین را در وین سپری میکنند. لحظاتی سرنوشت‌ساز که بر میزان حساسیت‌ها افزوده است. در همین حال «اردوپوینت اولاف شولتز»، صدراعظم آلمان که روز گذشته برای دیدار با مقامات رژیم‌صهیونیستی به فلسطین اشغالی سفر کرده بود، با بیان اینکه آنچه می‌خواهیم این است که در وین توافقی حاصل شود، افزود: «اکنون زمان تصمیم‌گیری فرارسیده است. این کار نباید بیش از این به تعویق بیفتد و نمی‌تواند هم بیش از این به تعویق بیفتد.»
از سوی دیگر«رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی هم در گفتوگو با خبرنگاران ابراز خوشبینی کرد که میتوان در زمینه مسائل مهم پادمانی با ایران به پیشرفت دست یافت. او در زمینه سفر به تهران گفت که احتمال هرچیزی وجود دارد.
اهمیت بسته شدن پرونده‌های ادعایی
ابراز خوشبینی مدیرکل آژانس از پیشرفت احتمالی در روند همکاری با ایران از آن جهت حائز‌اهمیت است که ایران از کشورهای مذاکره‌کننده خواسته هر توافق احتمالی پیرامون برجام باید با بسته شدن پرونده ادعاهای سیاسی علیه ایران همراه باشد. این خواسته به اندازه‌ای اهمیت داشت که رئیس‌جمهور کشورمان آن را در گفت‌وگوی اخیرش با «امانوئل مکرون»، همتای فرانسوی‌اش مطرح کرد. از این رو یکی دیگر از موضوعات باقی‌مانده روی میز به این مهم اختصاص یافته و ضرورت ورود آژانس به این پرونده را پیش آورده است.
تأکید دبیر شورای‌عالی امنیت ملی بر مختصات توافق احتمالی درحالی است که به نظر میرسد شمارش معکوس برای تعیین‌تکلیف گفتوگوهای وین آغاز شده است
تردیدی وجود ندارد که عدم توجه کافی برای پرانتزهای خالی باقی‌مانده سبب میشود بار دیگر درب برجام بر پاشنه قبلی بچرخد
کنگره و سنای امریکا «قانون مقابله با دشمنان امریکا از طریق تحریم‌ها» موسوم به قانون «کاتسا» را تصویب کردند که با امضای ترامپ به یک قانون لازم‌الاجرا تبدیل شد
نامگذاری سپاه به‌عنوان یک سازمان تروریستی، نقطه اوج سیاست ضد ایرانی امریکا در قالب تحریم‌های «کاتسا» بود
گروه سیاسی/ تجربه تلخ بدعهدی امریکا، دستیابی به یک توافق قابل اتکا، متوازن و پایدار را به یک ضرورت مهم برای ایران تبدیل کرده است. این فحوای سخنان مهمی بود که علی شمخانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان روز گذشته در یک نشست ویژه با شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح کرد. شمخانی در این نشست که بی‌تردید علت آن ورود مذاکرات به حساس‌ترین مرحله است، با تأکید بر ضرورت حل سریع چند موضوع باقی‌مانده در مذاکرات که هنوز پیرامون آن توافقی حاصل نشده است، تأکید کرد: «راهبرد اصلی کشور در کنار تلاش برای رفع تحریم‌ها، تمرکز بر ایجاد سازوکارهای بی‌اثر کردن ابزار تحریم است و خوشبختانه در این زمینه اقدامات بسیار خوبی انجام شده است.» تأکید دبیر شورای‌عالی امنیت ملی بر مختصات توافق احتمالی درحالی است که به نظر میرسد شمارش معکوس برای تعیین‌تکلیف گفتوگوهای وین آغاز شده و فرصت کمی برای کشورهای طرف مقابل باقی مانده تا این‌بار فرصت‌سوزی نکنند و قدر فرصت را بدانند؛ این درحالی است که طرفین رسماً اعلام کرده‌اند توافقات مهمی حاصل شده اما برخی مسائل نیز باقی مانده است.
چند موضوع کم تعداد اما بسیار مهم
با افزوده شدن بر حساسیت مذاکرات، برخی محافل غربی با القای به شکست رسیدن گفتوگوهای جاری، جنگ روانی در وین را به بالاترین سطح ممکن به جریان انداخته‌اند. این گروه‌ها می‌‌کوشند با روایت‌های نادرست و یک‌جانبه و نیز تحلیل‌های ناآگاهانه و بعضاً مغرضانه جدال دیپلماتیک وین را به سود امریکا و شرکای اروپایی‌اش تحت‌تأثیر قرار دهند. این روایت‌های متناقض درحالی میان شبکه‌های اجتماعی دست به دست میشود که یک منبع دیپلماتیک در وین در گفتوگو با روزنامه «ایران»، ادعای شکست در مذاکرات را رد کرد و گفت: «برخلاف ادعایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، مذاکرات به هیچ‌وجه با شکست و بن‌بست مواجه نشده است.» این منبع دیپلماتیک افزود: «سه‌شنبه شب تا پاسی از شب و همچنین صبح چهارشنبه نیز جلسات مفصلی میان هیأت ایرانی و طرف‌های مقابل برگزار شده و هنوز هم بحث‌های فشرده‌ای در مورد چند موضوع کم تعداد اما بسیار مهم در جریان است.»
چه موضوعاتی باقی مانده است؟
منابع دیپلماتیک درحالی از باقی ماندن چند موضوع در مذاکرات جاری سخن میگویند که ناظران بر لزوم تمرکز ویژه به دو شرط مهم تهران درقبال رفع تحریم‌ها مطابق برجام، یعنی راستی‌آزمایی و تضمین امریکا مبنی برخودداری از تکرار عهدشکنی پیرامون توافق، تأکید ویژه‌ای دارند. بدون‌شک نادیده گرفتن و کمرنگ شدن اهمیت هر یک از این مطالبات، پیامدهایی را در پی خواهد داشت که اثر مستقیم آن، مناسبات اقتصادی ایران در عرصه بین‌المللی را نشانه خواهد گرفت. پیش‌تر پیش‌بینی میشد که کشورهای مقابل در جریان مذاکرات جاری با پررنگ جلوه دادن یک مطالبه بکوشند سایر خواسته‌های ایران را نادیده بگیرند اما تردیدی وجود ندارد که عدم توجه کافی برای پرانتزهای خالی باقی‌مانده سبب میشود بار دیگر درب برجام بر پاشنه قبلی بچرخد و تحقق منافع و مصالح کشور را با تردید مواجه سازد.
تجربه؛ امضای کاغذی تضمین نیست
خاطره نه‌چندان خوشایند اجرای توافق هسته‌ای در دوره باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین امریکا، اهمیت پرداختن به موضوع راستی‌آزمایی را دوچندان می‌‌سازد؛ جایی که اوباما اگرچه روی کاغذ، فرمان رفع تحریم‌ها را امضا کرد اما فاصله معنادار این فرمان با آنچه در صحنه واقعیت رخ نمود و به کارگیری همه ابزارهای اقتصادی، سیاسی و حقوقی از سوی امریکا برای حفظ ساختار تحریم و جلوگیری از انتفاع اقتصادی ایران، نشان داد که صرف اکتفا به یک امضا نمی‌تواند خواسته غایی کشورمان را محقق سازد.
از دیگر خواسته‌های تهران که انتظار میرود دولت امریکا برای آن تدبیر قابل‌توجهی اندیشیده باشد، ارائه راهکارهایی است که مانع از تکرار خروج یک‌جانبه از توافق احتمالی شود. پیش‌تر «جو بایدن»، رئیس‌جمهور امریکا ادعا کرده بود که در صورت احیای توافق هسته‌ای، این دولت به آن وفادار خواهد ماند اما نمی‌تواند درباره سایر دولت‌های احتمالی بعد از خود تضمینی به ایران بدهد؛ ادعایی که «بایدن» بر مبنای آن کوشیده مسئولیت هر خطای احتمالی از سوی دولت‌های بعدی را از دوش خود بردارد و تهران را با پیشامدهای احتمالی تنها بگذارد.
شاید جان‌کلام این بحث در این سخن «میخائیل اولیانف»، نماینده روسیه در مذاکرات خلاصه شود که در پاسخ به ادعاهای «ریچارد گلدبرگ»، تحلیلگر امریکایی که خواستار برخورد دولت امریکا با نقش‌آفرینی منطقه‌ای ایران شده بود، گفت: «بعضی‌ها نمی‌خواهند از شکست سیاست فشار‌حداکثری درس بگیرند. ایرانی‌ها کاملاً حق دارند که تضمین‌هایی را درخصوص عدم تکرار این ماجراجویی فاجعه‌بار (خروج امریکا از برجام) بخواهند.»
لزوم رفع تحریم‌های «کاتسا»
راستی‌آزمایی و ارائه ضمانت‌های قابل اتکا متناظر با موضوع رفع تحریم‌های مطرح است که امریکا پیش‌تر در قالب توافق هسته‌ای و نیز به بهانه‌های دیگر علیه ایران به تصویب رسانده است. ترامپ پس از خروج از توافق هسته‌ای، علاوه بر بازگرداندن تحریم‌های برجامی به‌رغم تعهداتی که کشورش در قالب این توافق پذیرا شده بود، مجموعه تحریم‌های جدیدی را به تصویب رساند که می‌‌کوشید با بهره‌گیری از آنها اهداف اعلامی خود یعنی فروپاشی اقتصاد ایران را به مرحله اجرا درآورد. در امتداد اجرای این سیاست بود که کنگره و سنای امریکا «قانون مقابله با دشمنان امریکا از طریق تحریم‌ها» موسوم به قانون «کاتسا» را تصویب کردند که با امضای ترامپ به یک قانون لازم‌الاجرا تبدیل شد. این درحالی بود که در بخشی از این قانون، امریکا بدون اتکا به مدارک قابل استناد، ایران را متهم به داشتن فعالیت‌های هسته‌ای نظامی میکرد؛ اتهامی که پیش‌تر واهی بودن آن در قالب پرونده «پی‌ام‌دی» به اثبات رسیده بود. با این وجود امریکا با نادیده گرفتن این پیشینه، تحریم‌های مضاعفی را نسبت به برنامه موشکی ایران که تنها در قالب دکترین دفاعی‌اش جریان داشت، به تصویب رساند. نامگذاری نیروی نظامی سپاه به‌عنوان یک سازمان تروریستی، نقطه اوج سیاست ضد ایرانی امریکا در قالب تحریم‌های «کاتسا» بود؛ جایی که این کشور نیروی نظامی رسمی یک کشور را رسماً تروریست نامید. از این رو قابل انتظار است که ایران در شرایطی که امریکا برای خود چاره‌ای جز بازگشت به برجام نمی‌بیند، رفع این دسته از تحریم‌های مغایر با برجام را نیز در قالب اصلی‌ترین خواسته خود پیگیری کند.
هشتگ پایان مذاکره
دو پیام توئیتری «استفانی القاق»، مذاکره‌کننده ارشد انگلیس در مذاکرات وین و «فیلیپ اررا»، مدیرکل امور سیاسی و مسائل امنیتی وزارت خارجه فرانسه با هشتگ «مرحله پایانی مذاکرات وین» که روز گذشته منتشر شد، نشان داد که دیپلمات‌ها روزهای واپسین را در وین سپری میکنند. لحظاتی سرنوشت‌ساز که بر میزان حساسیت‌ها افزوده است. در همین حال «اردوپوینت اولاف شولتز»، صدراعظم آلمان که روز گذشته برای دیدار با مقامات رژیم‌صهیونیستی به فلسطین اشغالی سفر کرده بود، با بیان اینکه آنچه می‌خواهیم این است که در وین توافقی حاصل شود، افزود: «اکنون زمان تصمیم‌گیری فرارسیده است. این کار نباید بیش از این به تعویق بیفتد و نمی‌تواند هم بیش از این به تعویق بیفتد.»
از سوی دیگر«رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی هم در گفتوگو با خبرنگاران ابراز خوشبینی کرد که میتوان در زمینه مسائل مهم پادمانی با ایران به پیشرفت دست یافت. او در زمینه سفر به تهران گفت که احتمال هرچیزی وجود دارد.
اهمیت بسته شدن پرونده‌های ادعایی
ابراز خوشبینی مدیرکل آژانس از پیشرفت احتمالی در روند همکاری با ایران از آن جهت حائز‌اهمیت است که ایران از کشورهای مذاکره‌کننده خواسته هر توافق احتمالی پیرامون برجام باید با بسته شدن پرونده ادعاهای سیاسی علیه ایران همراه باشد. این خواسته به اندازه‌ای اهمیت داشت که رئیس‌جمهور کشورمان آن را در گفت‌وگوی اخیرش با «امانوئل مکرون»، همتای فرانسوی‌اش مطرح کرد. از این رو یکی دیگر از موضوعات باقی‌مانده روی میز به این مهم اختصاص یافته و ضرورت ورود آژانس به این پرونده را پیش آورده است.
|
|
|
|
|
|
|
کارشناسان آسیب‌های استفاده ناآگاهانه از فضای مجازی را بررسی کردند تاوان سنگین اعتماد به آدم‌های مجازی
گاهی در فضای مجازی روابطی دوستانه بدون چهارچوب شکل می‌گیرد بدون اینکه هویت واقعی افراد درآن مشخص شود
معصومه مرادپور
خبرنگار
همه چیز از کادوی روز تولدم شروع شد، همسرم اشکان در اولین سالگرد تولدم بعد از ازدواجمان یک گوشی هوشمند تلفن همراه برایم خرید. خیلی خوشحال شدم و برایم جذابیت داشت. خودش هم برایم شبکه‌های اجتماعی را نصب کرد و از آن به بعد بهترین سرگرمی‌ام بازی و وقت‌گذرانی در شبکه‌های اجتماعی بود، از آنجا که همسرم در یک شرکت باربری راننده کامیون بود گاهی مجبور بود برای حمل بار چند روزی به شهرستان برود و در هفته دو سه روزی خانه نبود من هم به خاطر تنهایی ،خودم را با این گوشی سرگرم می‌کردم. در همین شبکه‌های اجتماعی بود که با افراد مختلفی آشنا شدم و خیلی زود گروه‌های دوستانه تشکیل دادیم ،اما بزرگترین اشتباه من این بود که به کسانی که حتی نمی‌دانستم نام واقعی آنها چیست اعتماد کردم، تنها شناخت من از این دوستان مجازی چند تا عکس روی پروفایل هایشان بود که تازه آن هم معلوم نبود عکس‌های واقعی خودشان باشد.هر چه بیشتر می‌گذشت وابستگی من به این دوستان مجازی بیشتر میشد تا اینکه یک روز که با گوشی سرگرم بودم پیامی برایم ارسال شد. به عکس پروفایلش که نگاه کردم پسری جوان و خوش قیافه را نشان می‌داد. او خیلی مؤدبانه و با احترام حرف میزد، خودش را سهیل معرفی کرد و گفت با دیدن عکس من و خواندن پیام هایم در گروه جذب من شده است. از خواندن پیام‌هایش حس خوبی به سراغم آمد. هر چند نمی‌خواستم خودم را به حرف‌هایش دلخوش کنم اما نمی‌دانم چه شد که وقتی به خودم آمدم آنقدر وابسته حرف‌ها و پیام‌هایش شده بودم که اگر یک روز پیام نمی‌داد انگار گیج و سرگردان بودم.
بعد از چند هفته ارتباطمان از ارسال پیام به صحبت‌های تلفنی رسید و بعد هم از من خواست تا همدیگر را ببینیم، اما من که متأهل بودم و تا همین جا هم زیاده روی کرده و پایم را از گلیمم درازتر کرده بودم با خودم گفتم نباید با این پسر قرار ملاقات بگذارم. بعد تصمیم گرفتم به ارتباطم با سهیل پایان بدهم. به همین خاطر چند روزی نه به پیام‌ها و نه به تماس‌هایش جواب ندادم، اما خیلی زود متوجه شدم وابستگی و علاقه‌ام به این پسر غریبه بیشتر ازآن چیزی است که فکر می‌کردم. از طرفی سهیل هم مدام از عشق و دوست داشتن برایم می‌نوشت و اینکه میخواهد با من ازدواج کند. به او پیام دادم و گفتم من نمی‌توانم از همسرم جدا شوم .او را دوست دارم و باید به این ارتباط پنهانی پایان دهیم.
اما با گفتن این جمله، سهیل چنان عصبانی شد که بلافاصله تماس گرفت و گفت: اگر کاری که می‌خواهم را انجام ندهی همه عکس‌ها و پیام هایت را در فضای مجازی منتشر می‌کنم و آبرویت را می‌برم.
من که باورم نمی‌شد چنین حرف‌هایی را از زبان سهیل بشنوم با خودم گفتم حتماً این حرف‌ها را می‌زند تا مرا وادار کند که به رابطه‌ام با او ادامه دهم و از بس عاشقم است نمی‌خواهد مرا از دست بدهد. با این حال نمی‌دانم به خاطر احساساتم بود یا ترس از بی‌آبرویی که حاضر شدم به این رابطه ادامه دهم و این دومین اشتباه بزرگ زندگی‌ام بود.
با ملاقات سهیل این ارتباط شکل دیگری به خود گرفت در کمال ناباوری متوجه شدم سهیل با آنچه که در ذهنم از او ساخته بودم یک دنیا فرق دارد. او پسری معتاد بود که از راه اخاذی از زنان متأهل زندگی میکرد و من هم یکی از طعمه‌هایش بودم اما دیگر دیر شده بود و من ناچار بودم به خواسته‌هایش تن بدهم تا مبادا شوهرم به ماجرا پی ببرد. در یکی از همین ملاقات‌ها بود که آن اتفاق شوم رقم خورد من که فکر می‌کردم همسرم از این ارتباط بی‌خبر است یک روز که در نبود همسرم به دیدار سهیل رفته بودم ناگهان همسرم را در پارک پشت سر خود دیدم و همین موضوع باعث یک درگیری شدید بین سهیل و اشکان شد. در کمال ناباوری همسرم با چاقو سهیل را به قتل رساند و... .
زن جوان که کنار همسرش روی صندلی مقابل بازپرس نشسته بود در ادامه صحبت‌هایش گفت: آقای قاضی من با ندانم کاری هم زندگی خودم را نابود کردم و هم زندگی شوهر بی‌گناهم را؛ او الان به خاطر اشتباه و حماقت من باید در انتظار مجازات مرگ باشد. ای کاش آنقدر زود به غریبه‌ها اعتماد نمی‌کردم و باعث نابودی خودم و شوهرم نمی‌شدم.
فضایی بدون چارچوب
دکتر ابراهیم اسلامی قاضی دادگستری و عضو شورای عالی فضای مجازی کشور درباره نقش فضای مجازی در چنین پرونده‌ای می‌گوید: برخی کاربران فضای مجازی بیشتر برای گذران اوقات فراغت و سرگرمی به سراغ فضای مجازی می‌روند. در این میان گاهی رابطه‌های دوستی بین کاربران نیز رخ میدهد؛ فرایندی که در آن هیچ چهارچوبی وجود ندارد وهر فردی بدون اینکه هویت واقعی اش مشخص شود خود را برای دیگران آن طور که ایده آلش است تعریف میکند حتی ممکن است جنسیت واقعی‌اش را نیز فاش نکند. این رابطه‌ها که بدون هیچ سختی در همه وقت در دسترس قرار دارد کاربران را بیشتر مجذوب خود کرده است و یکی از خطرناک‌ترین نوع رابطه که در این فضا شکل می‌گیرد رابطه‌های نامشروع است.
در فضای مجازی رابطه‌ها در ابتدا از یک احوالپرسی ساده آغاز میشود بعد رفته رفته به سمت درد دل کشیده شده و در نهایت یک دوستی بر پایه‌های بی‌اساس روابط عاطفی شکل می‌گیرد. در این بخش افراد شروع به ارسال تصاویر شخصی از خود میکنند و صحبت‌های خصوصی رد و بدل میشود. گفتوگوهای نوشتاری در فضای مجازی پس از مدت کوتاهی به تماس‌های تصویری تبدیل میشود و افراد بدون در نظر گرفتن موازین اخلاقی اقدام به ارتباط تصویری با هم میکنند؛ این رویکرد گاه به شکلی پیش میرود که ارتباط در بستر حضوری و ملاقات نیز اجرا شده و قبح گناه می‌ریزد.
روابط در فضای مجازی چه از سر کنجکاوی باشد و چه از روی تنهایی آسیب زیادی بر ذهن شخص ایجاد میکند و در نهایت باعث میشود از مسیر سالم زندگی خود فاصله بگیرد و این موضوع به قیمت از دست رفتن فضای گرم خانواده او خواهد بود.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه می‌گوید: بسیاری از قربانیان این ماجرا‌ها زنان و دختران جوان هستند که فریب ظاهر‌سازی کاربران مکار را خورده‌اند. دلیل اینکه در فضای مجازی بیشتر شاهد این نوع پرونده‌ها هستیم این است که در فضای مجازی هیچ محدودیتی وجود ندارد و افراد در هر لحظه میتوانند با افرادی که تصور میکنند ایده آل آنهاست ارتباط برقرار کنند، شرایطی که در عالم حقیقی امکانش برای همه و در همه شرایط میسر نیست. برخی از مردم فکر میکنند فقط دختران و زنان قربانیان رابطه‌های مسموم در فضای مجازی هستند اما این‌طور نیست چون براساس اطلاعات به دست آمده این کودکان و نوجوانان هستند که درمقام نخست آسیب های فضای مجازی قرار دارند از سوی دیگر بررسی پرونده‌های قضایی نشان میدهد که بسیاری از مردان نیز دراین فضا فریب زنان شیاد و کلاهبرداری را خورده‌اند که حتی باورشان نمی شده است به این راحتی در دام بیفتند. در رابطه‌های مجازی گذشته از اینکه با احساسات طرفین بازی میشود بلکه گاهی شاهد هستیم که تبادل اطلاعات و عکس‌های خصوصی با افراد ناشناس آنها را در مسیر پر پیچ و خم و خطرناک اخاذی و سایر جرایم دیگر نیز وارد میکند که فقط با از دست دادن پول و بی‌آبرویی همراه نیست بلکه گاه پرونده به یک ماجرای جنایی تبدیل میشود.
این قاضی دادگستری برای پیشگیری و در امان ماندن از این حوادث چند راهکار ارائه کرده و می‌گوید: نخست باید گفت در فضای مجازی اصل را بر این بگذاریم که در این شرایط به کسی اعتماد نکنیم و ضرورتی ندارد ارتباط‌های احساسی خود را در این فضا انجام دهیم. چرا باید وارد رابطه‌هایی شویم که حقیقی بودن آن با علامت سؤال همراه است و اصلاً دقیقاً مشخص نیست هویت فرد مقابل چیست؟!
آسیب هایی که جبران ناپذیر است
اصغر عبداللهی قاضی دیوان عالی کشور درباره این نوع پرونده‌ها به «ایران» می‌گوید: در قانون مجازات اسلامی اگر چه مجازات‌های سنگینی برای این دسته از متهمان در نظر گرفته شده است اما برخی جرایم هستند که هیچ وقت نمی‌توان آسیب و ضررهای آنها را جبران کرد، به‌عنوان مثال وقتی عکس‌های خصوصی شخصی منتشر میشود اگرچه نشر دهنده دستگیر و مجازات هم شود اما آیا به لحاظ روحی و معنوی آبرویی را که بر باد رفته میتوان جبران کرد؛ شرط عقل حکم میکند به خاطر چنین مسائلی در فضای مجازی دختران و پسران براحتی به یکدیگر اعتماد نکنند، البته این موضوع را هم باید مهم دانست که ارتباط‌های نامشروع در فضای مجازی سبب بروز یک سری آسیب‌های اخلاقی در شخص شده و باعث فساد اخلاقی میشود، با گسترش فساد اخلاقی بنیان جامعه وخانواده متزلزل خواهد شد.این قاضی معتقد است فقط مجازات نمی‌تواند عامل بازدارنده باشد، چرا که استفاده از فضای مجازی نیازمند فرهنگ و آگاهی است، قربانیان پرونده‌های تشکیل شده در دادسراها قطعاً افرادی هستند که آگاهی نداشتند وگرنه این همه پرونده و متهم وجود نداشت. مردم باید از حقوق خود آگاه باشند اگر نباشند متضرر می‌شوند.
زندان، شلاق و تبعید از جمله مجازات روابط نامشروع در فضای مجازی و سایر پرونده‌های کلاهبرداری است. این روزها تشکیل پرونده‌های قضایی در این حوزه با افزایش چشمگیری روبه‌رو است که نیازمند آگاهی و اطلاع‌رسانی عموم جامعه است، چرا که هر روز بیشتر از دیروز مردم در ارتباط با فضای مجازی هستند.
آگاهی شرط ورود به فضای مجازی
سرهنگ جلیلیان رئیس پلیس فتای استان البرز نیز درباره دستگیری کلاهبرداران مجازی و اعتماد کاربران به یکدیگر در بستر مجازی می‌گوید: واقعیت این است که در این پرونده‌ها افراد بزه دیده، خودشان به نوعی زمینه بزه‌دیدگی‌شان را فراهم کرده اند. رعایت نکردن حریم ایمن در فضای مجازی و در اختیار قرار دادن اطلاعات شخصی باعث شده دیگران براحتی از وی سوءاستفاده کنند. وی درباره شبکه‌های اجتماعی گفت: شاید باورتان نشود که بیشتر افراد هنوز نمی‌دانند شبکه‌های اجتماعی تا چه حد میتوانند مخرب باشند؛ هک حساب‌های بانکی و اطلاعات شخصی به خاطر دستیابی کلاهبرداران به برخی اطلاعات افراد از همین جمله است.
سرهنگ رسول جلیلیان با اشاره به فریب در سایت‌های شرط‌بندی و کلاهبرداری در فضای مجازی نیز گفت: بازنده اصلی فعالیت این سایتها اعضای آنها و برنده اصلی گردانندگان این سایتها هستند.
رئیس پلیس فتای البرز با اشاره به اینکه در روزهای پایانی سال تلاش کلاهبرداران برای سوءاستفاده از مردم بیشتر میشود، اظهار کرد: این روزها که اغلب مردم بویژه کارمندان منتظر پیام‌های واریزی حقوق و عیدی و... هستند مجرمان سایبری فرصت بیشتری برای جولان پیدا میکنند. مجرمان سایبری با طراحی لینک‌های آلوده به بدافزارها و ارسال پیامک به مردم نسبت به دسترسی به اطلاعات آنها اقدام و به این ترتیب از حساب بانکی آنها برداشت میکنند.
برای جلوگیری از این اتفاق مردم باید هوشیار باشند و به پیامک‌های ناشناس توجه نکرده و لینک‌های موجود در این پیامک‌ها را باز نکنند. همچنین از مکان‌های عمومی مانند کافی‌‌نت یا اماکنی که دارای اینترنت رایگان هستند وارد حساب اینترنت بانک خود نشوند.
وی با چند هشدار مهم در استفاده از فضای مجازی از کاربران خواست:
از نگهداری فیلم و عکس خانوادگی در رایانه، موبایل، لپ تاپ و سایر اقلام دیجیتال قابل حمل بپرهیزید تا در صورت هک، سرقت یا گم شدن، به غیر از ضرر مالی، آسیب دیگری متوجه شما نشود.اگر عکس، فیلم یا اطلاعات شخصی شما به هر دلیلی در فضای سایبر انتشار یافت، ابتدا خانواده خود را در جریان امر قرار دهید و سپس از طریق پلیس فتا، موضوع شکایت خود را مطرح کنید.هنگام ارتباط با سایتها و صفحههای شخصی که به نام چهره‌های مشهور راه‌اندازی شده است جانب احتیاط را نگه دارید.
تاکنون هیچ سایت همسریابی از سوی پلیس، مجوز رسمی دریافت نکرده و فعالیت آنها غیرقانونی است؛ مراقب باشید.
خبرنگار
همه چیز از کادوی روز تولدم شروع شد، همسرم اشکان در اولین سالگرد تولدم بعد از ازدواجمان یک گوشی هوشمند تلفن همراه برایم خرید. خیلی خوشحال شدم و برایم جذابیت داشت. خودش هم برایم شبکه‌های اجتماعی را نصب کرد و از آن به بعد بهترین سرگرمی‌ام بازی و وقت‌گذرانی در شبکه‌های اجتماعی بود، از آنجا که همسرم در یک شرکت باربری راننده کامیون بود گاهی مجبور بود برای حمل بار چند روزی به شهرستان برود و در هفته دو سه روزی خانه نبود من هم به خاطر تنهایی ،خودم را با این گوشی سرگرم می‌کردم. در همین شبکه‌های اجتماعی بود که با افراد مختلفی آشنا شدم و خیلی زود گروه‌های دوستانه تشکیل دادیم ،اما بزرگترین اشتباه من این بود که به کسانی که حتی نمی‌دانستم نام واقعی آنها چیست اعتماد کردم، تنها شناخت من از این دوستان مجازی چند تا عکس روی پروفایل هایشان بود که تازه آن هم معلوم نبود عکس‌های واقعی خودشان باشد.هر چه بیشتر می‌گذشت وابستگی من به این دوستان مجازی بیشتر میشد تا اینکه یک روز که با گوشی سرگرم بودم پیامی برایم ارسال شد. به عکس پروفایلش که نگاه کردم پسری جوان و خوش قیافه را نشان می‌داد. او خیلی مؤدبانه و با احترام حرف میزد، خودش را سهیل معرفی کرد و گفت با دیدن عکس من و خواندن پیام هایم در گروه جذب من شده است. از خواندن پیام‌هایش حس خوبی به سراغم آمد. هر چند نمی‌خواستم خودم را به حرف‌هایش دلخوش کنم اما نمی‌دانم چه شد که وقتی به خودم آمدم آنقدر وابسته حرف‌ها و پیام‌هایش شده بودم که اگر یک روز پیام نمی‌داد انگار گیج و سرگردان بودم.
بعد از چند هفته ارتباطمان از ارسال پیام به صحبت‌های تلفنی رسید و بعد هم از من خواست تا همدیگر را ببینیم، اما من که متأهل بودم و تا همین جا هم زیاده روی کرده و پایم را از گلیمم درازتر کرده بودم با خودم گفتم نباید با این پسر قرار ملاقات بگذارم. بعد تصمیم گرفتم به ارتباطم با سهیل پایان بدهم. به همین خاطر چند روزی نه به پیام‌ها و نه به تماس‌هایش جواب ندادم، اما خیلی زود متوجه شدم وابستگی و علاقه‌ام به این پسر غریبه بیشتر ازآن چیزی است که فکر می‌کردم. از طرفی سهیل هم مدام از عشق و دوست داشتن برایم می‌نوشت و اینکه میخواهد با من ازدواج کند. به او پیام دادم و گفتم من نمی‌توانم از همسرم جدا شوم .او را دوست دارم و باید به این ارتباط پنهانی پایان دهیم.
اما با گفتن این جمله، سهیل چنان عصبانی شد که بلافاصله تماس گرفت و گفت: اگر کاری که می‌خواهم را انجام ندهی همه عکس‌ها و پیام هایت را در فضای مجازی منتشر می‌کنم و آبرویت را می‌برم.
من که باورم نمی‌شد چنین حرف‌هایی را از زبان سهیل بشنوم با خودم گفتم حتماً این حرف‌ها را می‌زند تا مرا وادار کند که به رابطه‌ام با او ادامه دهم و از بس عاشقم است نمی‌خواهد مرا از دست بدهد. با این حال نمی‌دانم به خاطر احساساتم بود یا ترس از بی‌آبرویی که حاضر شدم به این رابطه ادامه دهم و این دومین اشتباه بزرگ زندگی‌ام بود.
با ملاقات سهیل این ارتباط شکل دیگری به خود گرفت در کمال ناباوری متوجه شدم سهیل با آنچه که در ذهنم از او ساخته بودم یک دنیا فرق دارد. او پسری معتاد بود که از راه اخاذی از زنان متأهل زندگی میکرد و من هم یکی از طعمه‌هایش بودم اما دیگر دیر شده بود و من ناچار بودم به خواسته‌هایش تن بدهم تا مبادا شوهرم به ماجرا پی ببرد. در یکی از همین ملاقات‌ها بود که آن اتفاق شوم رقم خورد من که فکر می‌کردم همسرم از این ارتباط بی‌خبر است یک روز که در نبود همسرم به دیدار سهیل رفته بودم ناگهان همسرم را در پارک پشت سر خود دیدم و همین موضوع باعث یک درگیری شدید بین سهیل و اشکان شد. در کمال ناباوری همسرم با چاقو سهیل را به قتل رساند و... .
زن جوان که کنار همسرش روی صندلی مقابل بازپرس نشسته بود در ادامه صحبت‌هایش گفت: آقای قاضی من با ندانم کاری هم زندگی خودم را نابود کردم و هم زندگی شوهر بی‌گناهم را؛ او الان به خاطر اشتباه و حماقت من باید در انتظار مجازات مرگ باشد. ای کاش آنقدر زود به غریبه‌ها اعتماد نمی‌کردم و باعث نابودی خودم و شوهرم نمی‌شدم.
فضایی بدون چارچوب
دکتر ابراهیم اسلامی قاضی دادگستری و عضو شورای عالی فضای مجازی کشور درباره نقش فضای مجازی در چنین پرونده‌ای می‌گوید: برخی کاربران فضای مجازی بیشتر برای گذران اوقات فراغت و سرگرمی به سراغ فضای مجازی می‌روند. در این میان گاهی رابطه‌های دوستی بین کاربران نیز رخ میدهد؛ فرایندی که در آن هیچ چهارچوبی وجود ندارد وهر فردی بدون اینکه هویت واقعی اش مشخص شود خود را برای دیگران آن طور که ایده آلش است تعریف میکند حتی ممکن است جنسیت واقعی‌اش را نیز فاش نکند. این رابطه‌ها که بدون هیچ سختی در همه وقت در دسترس قرار دارد کاربران را بیشتر مجذوب خود کرده است و یکی از خطرناک‌ترین نوع رابطه که در این فضا شکل می‌گیرد رابطه‌های نامشروع است.
در فضای مجازی رابطه‌ها در ابتدا از یک احوالپرسی ساده آغاز میشود بعد رفته رفته به سمت درد دل کشیده شده و در نهایت یک دوستی بر پایه‌های بی‌اساس روابط عاطفی شکل می‌گیرد. در این بخش افراد شروع به ارسال تصاویر شخصی از خود میکنند و صحبت‌های خصوصی رد و بدل میشود. گفتوگوهای نوشتاری در فضای مجازی پس از مدت کوتاهی به تماس‌های تصویری تبدیل میشود و افراد بدون در نظر گرفتن موازین اخلاقی اقدام به ارتباط تصویری با هم میکنند؛ این رویکرد گاه به شکلی پیش میرود که ارتباط در بستر حضوری و ملاقات نیز اجرا شده و قبح گناه می‌ریزد.
روابط در فضای مجازی چه از سر کنجکاوی باشد و چه از روی تنهایی آسیب زیادی بر ذهن شخص ایجاد میکند و در نهایت باعث میشود از مسیر سالم زندگی خود فاصله بگیرد و این موضوع به قیمت از دست رفتن فضای گرم خانواده او خواهد بود.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه می‌گوید: بسیاری از قربانیان این ماجرا‌ها زنان و دختران جوان هستند که فریب ظاهر‌سازی کاربران مکار را خورده‌اند. دلیل اینکه در فضای مجازی بیشتر شاهد این نوع پرونده‌ها هستیم این است که در فضای مجازی هیچ محدودیتی وجود ندارد و افراد در هر لحظه میتوانند با افرادی که تصور میکنند ایده آل آنهاست ارتباط برقرار کنند، شرایطی که در عالم حقیقی امکانش برای همه و در همه شرایط میسر نیست. برخی از مردم فکر میکنند فقط دختران و زنان قربانیان رابطه‌های مسموم در فضای مجازی هستند اما این‌طور نیست چون براساس اطلاعات به دست آمده این کودکان و نوجوانان هستند که درمقام نخست آسیب های فضای مجازی قرار دارند از سوی دیگر بررسی پرونده‌های قضایی نشان میدهد که بسیاری از مردان نیز دراین فضا فریب زنان شیاد و کلاهبرداری را خورده‌اند که حتی باورشان نمی شده است به این راحتی در دام بیفتند. در رابطه‌های مجازی گذشته از اینکه با احساسات طرفین بازی میشود بلکه گاهی شاهد هستیم که تبادل اطلاعات و عکس‌های خصوصی با افراد ناشناس آنها را در مسیر پر پیچ و خم و خطرناک اخاذی و سایر جرایم دیگر نیز وارد میکند که فقط با از دست دادن پول و بی‌آبرویی همراه نیست بلکه گاه پرونده به یک ماجرای جنایی تبدیل میشود.
این قاضی دادگستری برای پیشگیری و در امان ماندن از این حوادث چند راهکار ارائه کرده و می‌گوید: نخست باید گفت در فضای مجازی اصل را بر این بگذاریم که در این شرایط به کسی اعتماد نکنیم و ضرورتی ندارد ارتباط‌های احساسی خود را در این فضا انجام دهیم. چرا باید وارد رابطه‌هایی شویم که حقیقی بودن آن با علامت سؤال همراه است و اصلاً دقیقاً مشخص نیست هویت فرد مقابل چیست؟!
آسیب هایی که جبران ناپذیر است
اصغر عبداللهی قاضی دیوان عالی کشور درباره این نوع پرونده‌ها به «ایران» می‌گوید: در قانون مجازات اسلامی اگر چه مجازات‌های سنگینی برای این دسته از متهمان در نظر گرفته شده است اما برخی جرایم هستند که هیچ وقت نمی‌توان آسیب و ضررهای آنها را جبران کرد، به‌عنوان مثال وقتی عکس‌های خصوصی شخصی منتشر میشود اگرچه نشر دهنده دستگیر و مجازات هم شود اما آیا به لحاظ روحی و معنوی آبرویی را که بر باد رفته میتوان جبران کرد؛ شرط عقل حکم میکند به خاطر چنین مسائلی در فضای مجازی دختران و پسران براحتی به یکدیگر اعتماد نکنند، البته این موضوع را هم باید مهم دانست که ارتباط‌های نامشروع در فضای مجازی سبب بروز یک سری آسیب‌های اخلاقی در شخص شده و باعث فساد اخلاقی میشود، با گسترش فساد اخلاقی بنیان جامعه وخانواده متزلزل خواهد شد.این قاضی معتقد است فقط مجازات نمی‌تواند عامل بازدارنده باشد، چرا که استفاده از فضای مجازی نیازمند فرهنگ و آگاهی است، قربانیان پرونده‌های تشکیل شده در دادسراها قطعاً افرادی هستند که آگاهی نداشتند وگرنه این همه پرونده و متهم وجود نداشت. مردم باید از حقوق خود آگاه باشند اگر نباشند متضرر می‌شوند.
زندان، شلاق و تبعید از جمله مجازات روابط نامشروع در فضای مجازی و سایر پرونده‌های کلاهبرداری است. این روزها تشکیل پرونده‌های قضایی در این حوزه با افزایش چشمگیری روبه‌رو است که نیازمند آگاهی و اطلاع‌رسانی عموم جامعه است، چرا که هر روز بیشتر از دیروز مردم در ارتباط با فضای مجازی هستند.
آگاهی شرط ورود به فضای مجازی
سرهنگ جلیلیان رئیس پلیس فتای استان البرز نیز درباره دستگیری کلاهبرداران مجازی و اعتماد کاربران به یکدیگر در بستر مجازی می‌گوید: واقعیت این است که در این پرونده‌ها افراد بزه دیده، خودشان به نوعی زمینه بزه‌دیدگی‌شان را فراهم کرده اند. رعایت نکردن حریم ایمن در فضای مجازی و در اختیار قرار دادن اطلاعات شخصی باعث شده دیگران براحتی از وی سوءاستفاده کنند. وی درباره شبکه‌های اجتماعی گفت: شاید باورتان نشود که بیشتر افراد هنوز نمی‌دانند شبکه‌های اجتماعی تا چه حد میتوانند مخرب باشند؛ هک حساب‌های بانکی و اطلاعات شخصی به خاطر دستیابی کلاهبرداران به برخی اطلاعات افراد از همین جمله است.
سرهنگ رسول جلیلیان با اشاره به فریب در سایت‌های شرط‌بندی و کلاهبرداری در فضای مجازی نیز گفت: بازنده اصلی فعالیت این سایتها اعضای آنها و برنده اصلی گردانندگان این سایتها هستند.
رئیس پلیس فتای البرز با اشاره به اینکه در روزهای پایانی سال تلاش کلاهبرداران برای سوءاستفاده از مردم بیشتر میشود، اظهار کرد: این روزها که اغلب مردم بویژه کارمندان منتظر پیام‌های واریزی حقوق و عیدی و... هستند مجرمان سایبری فرصت بیشتری برای جولان پیدا میکنند. مجرمان سایبری با طراحی لینک‌های آلوده به بدافزارها و ارسال پیامک به مردم نسبت به دسترسی به اطلاعات آنها اقدام و به این ترتیب از حساب بانکی آنها برداشت میکنند.
برای جلوگیری از این اتفاق مردم باید هوشیار باشند و به پیامک‌های ناشناس توجه نکرده و لینک‌های موجود در این پیامک‌ها را باز نکنند. همچنین از مکان‌های عمومی مانند کافی‌‌نت یا اماکنی که دارای اینترنت رایگان هستند وارد حساب اینترنت بانک خود نشوند.
وی با چند هشدار مهم در استفاده از فضای مجازی از کاربران خواست:
از نگهداری فیلم و عکس خانوادگی در رایانه، موبایل، لپ تاپ و سایر اقلام دیجیتال قابل حمل بپرهیزید تا در صورت هک، سرقت یا گم شدن، به غیر از ضرر مالی، آسیب دیگری متوجه شما نشود.اگر عکس، فیلم یا اطلاعات شخصی شما به هر دلیلی در فضای سایبر انتشار یافت، ابتدا خانواده خود را در جریان امر قرار دهید و سپس از طریق پلیس فتا، موضوع شکایت خود را مطرح کنید.هنگام ارتباط با سایتها و صفحههای شخصی که به نام چهره‌های مشهور راه‌اندازی شده است جانب احتیاط را نگه دارید.
تاکنون هیچ سایت همسریابی از سوی پلیس، مجوز رسمی دریافت نکرده و فعالیت آنها غیرقانونی است؛ مراقب باشید.
|
|
|
|
|
|
|
خانه تکانی اساسی و رونق دوباره شرکت‌های خدماتی گرد و غبار دوساله کرونا
کرونا دو سال مردم را از خانه تکانی شب عید دور کرد اماحالا با واکسیناسیون گسترده همه تصمیم گرفته‌اند شب عید خانه تکانی کنند
یوسف حیدری
گزارش نویس
زنگ تلفن قطع نمی‌شود. اولی را پاسخ نداده تلفن دوم زنگ میخورد. میز کناری گوشی موبایل زنگ میخورد و با دست به همکارش اشاره میکند آن را جواب دهد. چند دقیقه یک‌بار چشم به مانیتور می‌دوزد و کارگرانی را که قرار است فردا برای نظافت بروند مشخص میکند. خیلی‌ها هم زنگ می‌زنند و قیمت می‌گیرند. یکی تأکید میکند کارگری که می‌فرستید حتماً سه دوز واکسن زده باشد. منشی سعی میکند مشتری را متقاعد کند، هیچ کارگری بدون تست منفی اعزام نمی‌شود. صدای مشتری دیگری آن قدر بلند است که به راحتی شنیده میشود. از قیمت بالای نظافت خانه‌اش شکایت دارد و می‌گوید اگر می‌دانستم 600 هزار تومان باید بدهم خودم خانه را تمیز می‌کردم.
«کرونا دو سال مردم را از خانه تکانی شب عید دور کرد و خیلی‌ها ترجیح دادند دور نظافت و خانه تکانی و آمدن کارگر به خانه را خط بکشند. حالا با واکسیناسیون گسترده و کم شدن خطر کرونا همه تصمیم گرفته‌اند شب عید خانه تکانی حسابی کنند.»
محمد، مدیر یکی از شرکت‌های خدماتی نظافتی این را می‌گوید و دفتر بزرگ روی میزش را باز میکند تا جمعه را برای یکی از مشتری‌ها رزرو کند: «امسال با دو سال قبل قابل مقایسه نیست. اسفند پارسال و دو سال گذشته وضعیت خوبی نداشتیم. خیلی از مردم ترجیح می‌دادند خانه‌تکانی نکنند. اسفند 98 تازه یک ماه بود که کرونا جولان می‌داد و همه را به وحشت انداخته بود. خیلی از کارگران شرکت ما که همیشه ماه آخر سال برای کار می‌آمدند ترجیح دادند شهر خودشان بمانند. از آن طرف هم کسی سفارش کار نمی‌داد و تلفن‌ها شاید در روز سه یا چهار بار زنگ میخورد. من هم خانه تکانی نکردم و با توجه به اینکه کسی دید و بازدید عید نمی‌رفت خیلی‌ها خانه ماندند. خیلی از هم صنفی‌های من مجبور شدند شرکت‌شان را با ضرر و زیان زیاد تعطیل کنند. شرکت ما قدمت 20 ساله دارد و به همین دلیل نمی‌توانستیم تعطیل کنیم. هزینه‌های دفتر را هم از جیب دادم. اسفند پارسال هم شرایط فرق چندانی نکرد. فقط کسانی که مبتلا شده بودند با تصور اینکه آنتی بادی دارند سفارش کار می‌دادند. بعضی مشتری‌ها هم خواسته‌های عجیب و غریبی داشتند. مثلاً سفارش می‌کردند کارگری که می‌فرستیم قبلاً کرونا گرفته باشد یا می‌گفتند هزینه تست پی سی آر کارگر را می‌دهیم که با تست منفی بیاید. خیلی از کارگران ما از شهرستان می‌آیند و این یکی دوماه را هم در خوابگاه می‌مانند. شرایط طوری بود که نمی‌توانستیم آنها را توی خوابگاه نگه داریم و ترجیح دادیم از کارگرانی که خانه‌شان حاشیه شهر است استفاده کنیم.»
حرف‌های محمد به اسفند امسال که میرسد دست‌هایش را به نشانه شکر بالا می‌برد و می‌گوید: «به لطف خدا و واکسیناسیون گسترده امسال وضعیت فرق کرده و کسب و کار ما هم رونق گرفته؛ تلفن پشت تلفن. البته خیلی از این تماس‌ها برای گرفتن قیمت و مشاوره است. بعضی‌ها وقتی قیمت را می‌شنوند چانه می‌زنند یا پشیمان می‌شوند. قیمتی که ما تعیین کرده‌ایم زیر قیمت خیلی از شرکت‌های خدماتی است یعنی هر ساعت 50 هزار تومان. معمولاً هم نظافت خانه، شست و شوی دیوار و شیشه‌ها و درآوردن پرده‌ها و شست و شوی سرویس بهداشتی بیشتر از 4 ساعت زمان می‌برد. برای هر ساعت اضافه هم 40 هزار تومان تعیین کرده‌ایم. این قیمت برای کارگران زن بیشتر است. آنها نظافت آشپزخانه را هم انجام میدهند و معمولاً مشتری رضایت بیشتری از کارشان دارد. نظافتچی وی‌آی‌پی هم داریم. آنها با تجربه هستند و شست و شوی مبلمان، نصب پرده و شست و شوی همه دیوارها را هم انجام میدهند. بیشتر مشتری‌ها وقتی تماس می‌گیرند تأکید میکنند کارگرانی که می‌فرستیم حتماً واکسن زده باشند. خوشبختانه خیلی از کارگرانی که با ما کار میکنند لااقل دو دوز واکسن زده‌اند و اگر احساس کنیم علائم کرونا دارند نمی‌فرستیم. ماسک می‌زنند و نظافت میکنند و از مشتری هم می‌خواهیم موقع ورود کارگر ماسک بزند.»
محمود پنج سالی است برای نظافت و خانه تکانی به خانه‌های مردم میرود. آنقدر کارش خوب است که تا آخرین روز اسفند هم وقت خالی ندارد. می‌گوید آشناها او را به یکدیگر معرفی میکنند و برای نظافت خانه یا ساختمان تماس می‌گیرند. تنها کار میکند و سراغ شرکت خدماتی نمی‌رود: «پنج سال قبل وقتی بیکار شدم تصمیم گرفتم برای خودم کار کنم. آبدارچی بودم و خیلی از کارمندان شرکت من را می‌شناختند و چند بار هم برای نظافت خانه‌هایشان رفته بودم. بعد از اینکه بیکار شدم تماس‌ها ادامه پیدا کرد. بهمن و اسفند تماس‌ها بیشتر بود و خرج زندگی در می‌آمد و با همین کارگری برای دخترم جهیزیه گرفتم. اما با آمدن کرونا اوضاع عوض شد. شرایط سختی بود. کسی زنگ نمی‌زد و سفارش کار نمی‌داد. با چند نفر که مشتری ثابت بودند تماس گرفتم که فقط یک نفر سفارش کار داد، بقیه نگران بودند. حق هم داشتند. کرونا آن روزها خیلی وحشی شده بود و از واکسن هم خبری نبود. وقتی واکسن آمد به چند مرکز واکسیناسیون رفتم و خواهش کردم واکسن من را زودتر از موعد بزنند ولی قبول نکردند و گفتند باید گروه سنی شما اعلام شود. اصرار من به این دلیل بود که بتوانم زودتر سرکار بروم. خدا را شکر هر سه دوز واکسنم را زدم و الان با خیال راحت به خانه‌های مردم می‌روم. هیچ وقت قیمت به مشتری نمی‌دهم و خودشان هرچقدر دوست داشته باشند میدهند. البته کار سختی است و معمولاً برای 4 ساعت کار 400 هزار تومان می‌گیرم. از اول بهمن هم تقریباً هر روز برای نظافت به خانه‌های مردم می‌روم و تا آخر اسفند هم روز خالی ندارم. هرجا هم می‌روم اول کارت واکسنم را نشان می‌دهم تا صاحبخانه خیالش آسوده باشد.»تا چند سال قبل متقاضی کار در شرکت‌های خدماتی آنقدر زیاد بود که شرکت‌ها نمی‌توانستند همه را استخدام کنند اما آن‌طور که سارا خانعلی مدیر یکی از شرکت‌های خدماتی نظافت منزل می‌گوید اوضاع فرق کرده است. او لیست کارگران شرکت را نشان میدهد و می‌گوید: «نظافت خانه و یا کارهای خدماتی فقط مربوط به پایان سال نیست.
باید برای همه سال نیروی انسانی داشته باشیم تا بتوانیم سرویس بدهیم. اما کرونا و مشکلات اقتصادی باعث شد خیلی از کارگران ما از تهران کوچ کنند و به شهرستان بروند. کارگران شرکت ما تا چند سال قبل تهران زندگی می‌کردند و برای کار همیشه در دسترس بودند. بالا رفتن اجاره خانه باعث شد خیلی از آنها به شهرستان کوچ کنند. الان هم کسانی که با ما کار میکنند حاشیه شهر زندگی میکنند. امروز با مشکل کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم. چند بار هم آگهی دادم ولی کارگر نیست. از آن طرف هم هزینه‌ها بالا رفته ولی سفارش کار کم شده.نمی‌توانیم به کسانی که فقط اسفندماه برای کار می‌آیند اعتماد کنیم.
باید آنها را بشناسیم تا به خانه‌های مردم بفرستیم. علاوه بر آن تأمین خوابگاه برای کارگران موقت سخت است. باور کنید اگر علاقه به این کار نداشتم همان 10 سال قبل شرکت را تعطیل می‌کردم. دو سال گذشته کرونا بازار ما را کساد کرد. الان هم زیاد زنگ‌خور نداریم. خیلی‌ها استعلام قیمت می‌گیرند و به بهانه اینکه بیشتر فکر کنند دیگر زنگ نمی‌زنند.
نرخ خدمات ما واقعاً کمتر از شرکت‌های دیگر است؛ برای 4 ساعت 300 هزار تومان. این پول در برابر کار پر زحمت و سخت، زیاد نیست. هزینه ایاب و ذهاب هم به عهده کارگر است. خیلی از آنها از حاشیه شهر می‌آیند و باید مسافت زیادی در رفت و آمد باشند.»
پنجره خانه باز میشود و مرد شروع میکند به تمیز کردن شیشه‌ها. همسایه طبقه بالایی هم خاک گلدان‌های بالکن را عوض میکند. انگار همه می‌خواهند کرونا را با گرد و غبار دوسال گذشته از خانه‌هایشان بیرون بریزند.
گزارش نویس
زنگ تلفن قطع نمی‌شود. اولی را پاسخ نداده تلفن دوم زنگ میخورد. میز کناری گوشی موبایل زنگ میخورد و با دست به همکارش اشاره میکند آن را جواب دهد. چند دقیقه یک‌بار چشم به مانیتور می‌دوزد و کارگرانی را که قرار است فردا برای نظافت بروند مشخص میکند. خیلی‌ها هم زنگ می‌زنند و قیمت می‌گیرند. یکی تأکید میکند کارگری که می‌فرستید حتماً سه دوز واکسن زده باشد. منشی سعی میکند مشتری را متقاعد کند، هیچ کارگری بدون تست منفی اعزام نمی‌شود. صدای مشتری دیگری آن قدر بلند است که به راحتی شنیده میشود. از قیمت بالای نظافت خانه‌اش شکایت دارد و می‌گوید اگر می‌دانستم 600 هزار تومان باید بدهم خودم خانه را تمیز می‌کردم.
«کرونا دو سال مردم را از خانه تکانی شب عید دور کرد و خیلی‌ها ترجیح دادند دور نظافت و خانه تکانی و آمدن کارگر به خانه را خط بکشند. حالا با واکسیناسیون گسترده و کم شدن خطر کرونا همه تصمیم گرفته‌اند شب عید خانه تکانی حسابی کنند.»
محمد، مدیر یکی از شرکت‌های خدماتی نظافتی این را می‌گوید و دفتر بزرگ روی میزش را باز میکند تا جمعه را برای یکی از مشتری‌ها رزرو کند: «امسال با دو سال قبل قابل مقایسه نیست. اسفند پارسال و دو سال گذشته وضعیت خوبی نداشتیم. خیلی از مردم ترجیح می‌دادند خانه‌تکانی نکنند. اسفند 98 تازه یک ماه بود که کرونا جولان می‌داد و همه را به وحشت انداخته بود. خیلی از کارگران شرکت ما که همیشه ماه آخر سال برای کار می‌آمدند ترجیح دادند شهر خودشان بمانند. از آن طرف هم کسی سفارش کار نمی‌داد و تلفن‌ها شاید در روز سه یا چهار بار زنگ میخورد. من هم خانه تکانی نکردم و با توجه به اینکه کسی دید و بازدید عید نمی‌رفت خیلی‌ها خانه ماندند. خیلی از هم صنفی‌های من مجبور شدند شرکت‌شان را با ضرر و زیان زیاد تعطیل کنند. شرکت ما قدمت 20 ساله دارد و به همین دلیل نمی‌توانستیم تعطیل کنیم. هزینه‌های دفتر را هم از جیب دادم. اسفند پارسال هم شرایط فرق چندانی نکرد. فقط کسانی که مبتلا شده بودند با تصور اینکه آنتی بادی دارند سفارش کار می‌دادند. بعضی مشتری‌ها هم خواسته‌های عجیب و غریبی داشتند. مثلاً سفارش می‌کردند کارگری که می‌فرستیم قبلاً کرونا گرفته باشد یا می‌گفتند هزینه تست پی سی آر کارگر را می‌دهیم که با تست منفی بیاید. خیلی از کارگران ما از شهرستان می‌آیند و این یکی دوماه را هم در خوابگاه می‌مانند. شرایط طوری بود که نمی‌توانستیم آنها را توی خوابگاه نگه داریم و ترجیح دادیم از کارگرانی که خانه‌شان حاشیه شهر است استفاده کنیم.»
حرف‌های محمد به اسفند امسال که میرسد دست‌هایش را به نشانه شکر بالا می‌برد و می‌گوید: «به لطف خدا و واکسیناسیون گسترده امسال وضعیت فرق کرده و کسب و کار ما هم رونق گرفته؛ تلفن پشت تلفن. البته خیلی از این تماس‌ها برای گرفتن قیمت و مشاوره است. بعضی‌ها وقتی قیمت را می‌شنوند چانه می‌زنند یا پشیمان می‌شوند. قیمتی که ما تعیین کرده‌ایم زیر قیمت خیلی از شرکت‌های خدماتی است یعنی هر ساعت 50 هزار تومان. معمولاً هم نظافت خانه، شست و شوی دیوار و شیشه‌ها و درآوردن پرده‌ها و شست و شوی سرویس بهداشتی بیشتر از 4 ساعت زمان می‌برد. برای هر ساعت اضافه هم 40 هزار تومان تعیین کرده‌ایم. این قیمت برای کارگران زن بیشتر است. آنها نظافت آشپزخانه را هم انجام میدهند و معمولاً مشتری رضایت بیشتری از کارشان دارد. نظافتچی وی‌آی‌پی هم داریم. آنها با تجربه هستند و شست و شوی مبلمان، نصب پرده و شست و شوی همه دیوارها را هم انجام میدهند. بیشتر مشتری‌ها وقتی تماس می‌گیرند تأکید میکنند کارگرانی که می‌فرستیم حتماً واکسن زده باشند. خوشبختانه خیلی از کارگرانی که با ما کار میکنند لااقل دو دوز واکسن زده‌اند و اگر احساس کنیم علائم کرونا دارند نمی‌فرستیم. ماسک می‌زنند و نظافت میکنند و از مشتری هم می‌خواهیم موقع ورود کارگر ماسک بزند.»
محمود پنج سالی است برای نظافت و خانه تکانی به خانه‌های مردم میرود. آنقدر کارش خوب است که تا آخرین روز اسفند هم وقت خالی ندارد. می‌گوید آشناها او را به یکدیگر معرفی میکنند و برای نظافت خانه یا ساختمان تماس می‌گیرند. تنها کار میکند و سراغ شرکت خدماتی نمی‌رود: «پنج سال قبل وقتی بیکار شدم تصمیم گرفتم برای خودم کار کنم. آبدارچی بودم و خیلی از کارمندان شرکت من را می‌شناختند و چند بار هم برای نظافت خانه‌هایشان رفته بودم. بعد از اینکه بیکار شدم تماس‌ها ادامه پیدا کرد. بهمن و اسفند تماس‌ها بیشتر بود و خرج زندگی در می‌آمد و با همین کارگری برای دخترم جهیزیه گرفتم. اما با آمدن کرونا اوضاع عوض شد. شرایط سختی بود. کسی زنگ نمی‌زد و سفارش کار نمی‌داد. با چند نفر که مشتری ثابت بودند تماس گرفتم که فقط یک نفر سفارش کار داد، بقیه نگران بودند. حق هم داشتند. کرونا آن روزها خیلی وحشی شده بود و از واکسن هم خبری نبود. وقتی واکسن آمد به چند مرکز واکسیناسیون رفتم و خواهش کردم واکسن من را زودتر از موعد بزنند ولی قبول نکردند و گفتند باید گروه سنی شما اعلام شود. اصرار من به این دلیل بود که بتوانم زودتر سرکار بروم. خدا را شکر هر سه دوز واکسنم را زدم و الان با خیال راحت به خانه‌های مردم می‌روم. هیچ وقت قیمت به مشتری نمی‌دهم و خودشان هرچقدر دوست داشته باشند میدهند. البته کار سختی است و معمولاً برای 4 ساعت کار 400 هزار تومان می‌گیرم. از اول بهمن هم تقریباً هر روز برای نظافت به خانه‌های مردم می‌روم و تا آخر اسفند هم روز خالی ندارم. هرجا هم می‌روم اول کارت واکسنم را نشان می‌دهم تا صاحبخانه خیالش آسوده باشد.»تا چند سال قبل متقاضی کار در شرکت‌های خدماتی آنقدر زیاد بود که شرکت‌ها نمی‌توانستند همه را استخدام کنند اما آن‌طور که سارا خانعلی مدیر یکی از شرکت‌های خدماتی نظافت منزل می‌گوید اوضاع فرق کرده است. او لیست کارگران شرکت را نشان میدهد و می‌گوید: «نظافت خانه و یا کارهای خدماتی فقط مربوط به پایان سال نیست.
باید برای همه سال نیروی انسانی داشته باشیم تا بتوانیم سرویس بدهیم. اما کرونا و مشکلات اقتصادی باعث شد خیلی از کارگران ما از تهران کوچ کنند و به شهرستان بروند. کارگران شرکت ما تا چند سال قبل تهران زندگی می‌کردند و برای کار همیشه در دسترس بودند. بالا رفتن اجاره خانه باعث شد خیلی از آنها به شهرستان کوچ کنند. الان هم کسانی که با ما کار میکنند حاشیه شهر زندگی میکنند. امروز با مشکل کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم. چند بار هم آگهی دادم ولی کارگر نیست. از آن طرف هم هزینه‌ها بالا رفته ولی سفارش کار کم شده.نمی‌توانیم به کسانی که فقط اسفندماه برای کار می‌آیند اعتماد کنیم.
باید آنها را بشناسیم تا به خانه‌های مردم بفرستیم. علاوه بر آن تأمین خوابگاه برای کارگران موقت سخت است. باور کنید اگر علاقه به این کار نداشتم همان 10 سال قبل شرکت را تعطیل می‌کردم. دو سال گذشته کرونا بازار ما را کساد کرد. الان هم زیاد زنگ‌خور نداریم. خیلی‌ها استعلام قیمت می‌گیرند و به بهانه اینکه بیشتر فکر کنند دیگر زنگ نمی‌زنند.
نرخ خدمات ما واقعاً کمتر از شرکت‌های دیگر است؛ برای 4 ساعت 300 هزار تومان. این پول در برابر کار پر زحمت و سخت، زیاد نیست. هزینه ایاب و ذهاب هم به عهده کارگر است. خیلی از آنها از حاشیه شهر می‌آیند و باید مسافت زیادی در رفت و آمد باشند.»
پنجره خانه باز میشود و مرد شروع میکند به تمیز کردن شیشه‌ها. همسایه طبقه بالایی هم خاک گلدان‌های بالکن را عوض میکند. انگار همه می‌خواهند کرونا را با گرد و غبار دوسال گذشته از خانه‌هایشان بیرون بریزند.
|
|
|
|
|
|
|
«ایران» از اقدامات وزارت جهاد کشاورزی برای آرامش بازار برنج گزارش میدهد 300 هزار تن برنج خارجی تا 20 روز دیگر در راه بازار
هم اکنون برنج های هندی و پاکستانی از بنادر این کشورها بارگیری شده و به سمت ایران در حال حرکت است،امیدواریم با آمدن این محموله،قیمت ها نیز روند نزولی به خود بگیرد
گروه اقتصادی - به گزارش «ایران»، طی دو ماه گذشته بازار برنج با نوسانات قیمتی زیادی روبه‌رو شد که عمده این نوسان و افزایش قیمت برنج به حضور پررنگ‌تر دلالان در بازار برمی‌گردد چون شالیکاران نیز هیچ سهمی در این افزایش قیمت نداشته و عملاً سود به جیب دلالان و زیان آن به تولیدکننده و مصرف کننده می‌رسید. ولی با این حال ستاد تنظیم بازار، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعاون روستایی توانسته‌اند این بازار را نسبتاً آرام کنند. یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که به این بازار کمک شایانی کرده تنظیم بازار برنج با توزیع گسترده برنج ایرانی فجر و شیرودی و برنج هندی، پاکستانی و تایلندی با قیمت مصوب در سایت عرضه کالاهای اساسی بازرگام است.
از طرف دیگر با تأمین برنج خارجی به میزان کافی و عرضه آن در سطح بازار و فروشگاه های زنجیره‌ای نیز شاهد آن هستیم که طی چند هفته اخیر قیمت برنج در بازار نسبتاً کاهشی بوده و این بازار تقریباً آرام شده و مردم نیز استقبال خوبی از برنج‌های ستاد تنطیم بازاری داشته‌اند.
قیمت برنج در سایت بازرگام
در حال حاضر برخی کالاهای اساسی سفره خانوار در سامانه بازرگام عرضه میشود که همین امر توانسته نوسانات بسیاری از بازار این کالاها را کنترل کند.
در حال حاضر هر کیلو برنج ایرانی شیرودی با قیمت 42 هزار تومان، فجر 32 هزار تومان، برنج هندی 18 هزار و 500 تومان، پاکستانی 20 هزار و 500 تومان، تایلندی 12 هزار و 500 تومان در سامانه بازرگام عرضه و به دست مصرف کننده میرسد.
قیمت‌های مصوب آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار
کاهش قیمت برنج هندی از ۲۵ هزارتومان به ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و برنج پاکستانی از ۲۴ هزار تومان به ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان و تثبیت برنج تایلندی در همان قیمت ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان از تصمیماتی بود که این هفته توسط ستاد تنظیم بازار برای کنترل قیمت کالاهای اساسی شب عید و ماه مبارک رمضان گرفته شد، به همین دلیل به نظر میرسد تا اوایل سال آینده شاهد این باشیم که آرامش بر بازار برنج حکفرما باشد.
واردات 300 هزار تن برنج خارجی در 20 روز آینده
مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردات برنج در گفتوگو با «ایران» اظهار کرد: از ابتدای سال تاکنون 800 هزار تن برنج وارد کشور شده است که انتظار میرود 300 هزار تن دیگر نیز تا 20 روز آینده وارد کشور شود. وی افزود: هم اکنون 100 هزار تن برنج خارجی در بنادر کشور وجود دارد که به‌دلیل ارزش افزوده بر کالاهای وارداتی ترخیص نشده و امیدواریم دولت، بانک مرکزی و وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه مساعدت لازم را بکنند تا این برنج‌ها وارد کشور شده و بازار با مشکل کمبود روبه‌رو نشود.
دبیر انجمن واردات برنج خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه برنج ایرانی در بازار به ازای هر کیلوگرم به قیمت 100 هزار تومان به فروش میرسد مردم به شدت به سمت برنج‌های تنظیم بازاری هندی، پاکستانی و تایلندی روی آورده‌اند تا این محصول از سفره خانوارشان حذف نشود.
کشاورز در ادامه گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل قیمت‌های برنج و عدم فشار به مردم برای خرید برنج روی به عرضه برنج ذخیره احتیاطی آورد که این امر توانست در بازار تأثیر گذاشته و مردم همچنان بتوانند برنج ارزانتری خریداری کنند.
وی تصریح کرد: برای بسیاری از مردم کشورمان تفاوت قیمتی 5 هزار تومانی انواع برنج نیز مهم است به همین دلیل شاهد آن بودیم که استقبال زیادی از خرید برنج وارداتی هندی، پاکستانی و تایلندی شد و مردم همچنان خواهان خرید این محصولات در بازار هستند.
این مقام صنفی در ادامه افزود: اگر مشکلی در ثبت سفارش و روند تخصیص ارز نیمایی به وجود نیاید شاهد آن خواهیم بود که برنج خارجی مورد نیاز وارد کشور شود چون هم اکنون این کالاها در بنادر هند و پاکستان آماده بارگیری به مقصد ایران است و امیدواریم با همکاری کشتیرانی کشورمان این امر تسریع شود.
۱۰۰ هزار تن برنج تنظیم بازار وارد شبکه مصرف میشود
مدیرکل هماهنگی بازرگانی دولتی نیز می‌گوید طبق تصمیمات ستاد تنظیم بازار ۱۰۰ هزار تن انواع برنج خارجی با قیمت مصوب وارد شبکه‌های مصرف میشود.
حجت براتعلی گفت: بنابر آمار از ابتدای دی تاکنون ۱۶۰ هزار تن برنج از محل ذخایر راهبردی وارد شبکه‌های توزیع شده است. به گفته او، بنابر آمار از مجموع ۱۶۰ هزار تن برنج توزیعی حدود ۱۱۰ هزار تن وارد شبکه‌های مصرف شده و مابقی هم تا پایان سال عرضه میشود.
وی افزود: همه ساله نزدیک ایام پایانی سال توزیع کالاهای اساسی نظیر برنج، روغن و شکر شتاب بیشتری به خود می‌گیرد که تا پایان ماه رمضان طرح تنظیم بازار ادامه دارد.
براتعلی گفت: بنابر برنامه ستاد تنظیم بازار ۱۰۰ هزار تن برنج دیگر تا ماه رمضان وارد شبکه توزیع میشود.
استقبال مردم از خرید برنج تنظیم بازاری
به نظر میرسد با توجه به گران شدن برنج ایرانی در بازار مردم تمایل زیادی به مصرف برنج‌های تنظیم بازاری دارند به طوری که قاسمعلی حسنی نیز در گفتوگو با ایرنا در خصوص میزان استقبال از برنج‌های تنظیم بازاری و اینکه برنج‌های ۹۰ هزار تومانی چه سهمی از بازار دارند، اظهار داشت: اکنون مردم از برنج‌های تنظیم بازاری بویژه برنج تایلندی ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومانی و برنج هندی و پاکستانی ۳۰ هزار تومانی استقبال کرده و میکنند و فروش خوبی دارد.
دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی کشور افزود: پیش از تعیین نرخ دستوری برای برنج‌های خارجی و ایرانی ۵ نوع نرخ برنج داشتیم، به طوری که شرکت بازرگانی دولتی ایران برنج تایلندی را با قیمت هر کیلوگرم ۱۱ هزار تومان در اختیار بنکداران قرار می‌داد و ما ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان به مغازه‌داران می‌فروختیم که قیمت برای مصرف‌کنندگان ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان است.
وی اضافه کرد: هر کیلوگرم برنج هندی دولتی با نرخ ۱۸ هزار تومان در اختیار ما قرار می‌گرفت و با قیمت ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسید و همچنین هر کیلوگرم برنج هندی و پاکستانی بازار آزاد بر اساس میزان شکستگی و کیفیت از ۲۳ هزار تا ۲۹ هزار تومان به فروش می‌رسید.
به گفته وی، درواقع پیش از قیمت‌گذاری مصوب برنج، هر کیلوگرم برنج ایرانی ۴۷ هزار تا ۷۷ هزار تومان به فروش می‌رسید، اما با مصوبه اخیر وزارت جهاد کشاورزی نرخ هر کیلوگرم برنج طارم ایرانی درجه یک ۶۵ هزار تومان، برنج طارم درجه دو ۶۰ هزار تومان و برنج ایرانی شیرودی ۴۲ هزار تومان تعیین شده است.
دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی کشور قیمت‌های مصوب برنج با نرخ واقعی آن در شمال کشور را مغایر دانست و گفت: نرخ تعیین شده برای برنج ایرانی با نرخ خرید این محصول در شمال کشور همخوانی ندارد یعنی بنکدار نمی‌تواند برنج درجه یک طارم اعلا یا هاشمی درجه یک را با قیمت ۷۴ هزار تا ۷۶ هزار تومان در شمال کشور خریداری و با نرخ مصوب ۶۵ هزارتومانی به فروش برساند.
وی با اشاره به اینکه قیمت برنج داخلی در شمال کشور نرخ‌گذاری میشود و ما فقط خریداریم اضافه کرد: وقتی برنج طارم اعلا یا هاشمی درجه یک را ما به قیمت مصوب یا بیش از نرخ مصوب در شمال کشور می‌خریم چگونه می‌توانیم با نرخ مصوب ۶۵ هزار تومان در تهران به فروش برسانیم.
وی ادامه داد: برای اعمال قیمت مصوب باید دولت برنج را در بخش توزیع با قیمت پایین‌تر، با احتساب سود ۳ درصد و کرایه حمل‌ونقل در اختیار بنکدار قرار دهد تا با نرخ ۶۵ هزار تومان در بازار تهران به فروش برسد در غیر این صورت نمی‌توان برنجی که در شمال با قیمت ۶۵ هزار تومان خریداری کرده‌اید با همان نرخ در شهرهای بزرگ به فروش برسانید.
وی با اشاره به اینکه قیمت‌گذاری دستوری برنج پاسخگوی بازار نیست افزود: بنکدار نمی‌تواند با این قیمت‌ها برنج را بخرد و با نرخ مصوب بفروشد.
وی با بیان اینکه یک سوم برنج مصرفی کشور در داخل تولید و دوسوم وارداتی است افزود: اما با توجه به افزایش نرخ برنج ایرانی و خارجی در داخل کشور، اکنون برنج خارجی سهم دو سومی برنج مصرفی کشور را در بردارد.
گفتنی است از ابتدای سال قیمت برنج بارها افزایش یافت که در ماه‌های اخیر قیمت برنج ایرانی و خارجی جهش چشمگیری داشت که وزارت جهاد برای تنظیم بازار در کنار عرضه بازرگانی دولتی با توزیع از طریق شبکه هوشمند به‌دنبال تنظیم بازار و کنترل قیمت است.
از طرف دیگر با تأمین برنج خارجی به میزان کافی و عرضه آن در سطح بازار و فروشگاه های زنجیره‌ای نیز شاهد آن هستیم که طی چند هفته اخیر قیمت برنج در بازار نسبتاً کاهشی بوده و این بازار تقریباً آرام شده و مردم نیز استقبال خوبی از برنج‌های ستاد تنطیم بازاری داشته‌اند.
قیمت برنج در سایت بازرگام
در حال حاضر برخی کالاهای اساسی سفره خانوار در سامانه بازرگام عرضه میشود که همین امر توانسته نوسانات بسیاری از بازار این کالاها را کنترل کند.
در حال حاضر هر کیلو برنج ایرانی شیرودی با قیمت 42 هزار تومان، فجر 32 هزار تومان، برنج هندی 18 هزار و 500 تومان، پاکستانی 20 هزار و 500 تومان، تایلندی 12 هزار و 500 تومان در سامانه بازرگام عرضه و به دست مصرف کننده میرسد.
قیمت‌های مصوب آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار
کاهش قیمت برنج هندی از ۲۵ هزارتومان به ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و برنج پاکستانی از ۲۴ هزار تومان به ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان و تثبیت برنج تایلندی در همان قیمت ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان از تصمیماتی بود که این هفته توسط ستاد تنظیم بازار برای کنترل قیمت کالاهای اساسی شب عید و ماه مبارک رمضان گرفته شد، به همین دلیل به نظر میرسد تا اوایل سال آینده شاهد این باشیم که آرامش بر بازار برنج حکفرما باشد.
واردات 300 هزار تن برنج خارجی در 20 روز آینده
مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردات برنج در گفتوگو با «ایران» اظهار کرد: از ابتدای سال تاکنون 800 هزار تن برنج وارد کشور شده است که انتظار میرود 300 هزار تن دیگر نیز تا 20 روز آینده وارد کشور شود. وی افزود: هم اکنون 100 هزار تن برنج خارجی در بنادر کشور وجود دارد که به‌دلیل ارزش افزوده بر کالاهای وارداتی ترخیص نشده و امیدواریم دولت، بانک مرکزی و وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه مساعدت لازم را بکنند تا این برنج‌ها وارد کشور شده و بازار با مشکل کمبود روبه‌رو نشود.
دبیر انجمن واردات برنج خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه برنج ایرانی در بازار به ازای هر کیلوگرم به قیمت 100 هزار تومان به فروش میرسد مردم به شدت به سمت برنج‌های تنظیم بازاری هندی، پاکستانی و تایلندی روی آورده‌اند تا این محصول از سفره خانوارشان حذف نشود.
کشاورز در ادامه گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل قیمت‌های برنج و عدم فشار به مردم برای خرید برنج روی به عرضه برنج ذخیره احتیاطی آورد که این امر توانست در بازار تأثیر گذاشته و مردم همچنان بتوانند برنج ارزانتری خریداری کنند.
وی تصریح کرد: برای بسیاری از مردم کشورمان تفاوت قیمتی 5 هزار تومانی انواع برنج نیز مهم است به همین دلیل شاهد آن بودیم که استقبال زیادی از خرید برنج وارداتی هندی، پاکستانی و تایلندی شد و مردم همچنان خواهان خرید این محصولات در بازار هستند.
این مقام صنفی در ادامه افزود: اگر مشکلی در ثبت سفارش و روند تخصیص ارز نیمایی به وجود نیاید شاهد آن خواهیم بود که برنج خارجی مورد نیاز وارد کشور شود چون هم اکنون این کالاها در بنادر هند و پاکستان آماده بارگیری به مقصد ایران است و امیدواریم با همکاری کشتیرانی کشورمان این امر تسریع شود.
۱۰۰ هزار تن برنج تنظیم بازار وارد شبکه مصرف میشود
مدیرکل هماهنگی بازرگانی دولتی نیز می‌گوید طبق تصمیمات ستاد تنظیم بازار ۱۰۰ هزار تن انواع برنج خارجی با قیمت مصوب وارد شبکه‌های مصرف میشود.
حجت براتعلی گفت: بنابر آمار از ابتدای دی تاکنون ۱۶۰ هزار تن برنج از محل ذخایر راهبردی وارد شبکه‌های توزیع شده است. به گفته او، بنابر آمار از مجموع ۱۶۰ هزار تن برنج توزیعی حدود ۱۱۰ هزار تن وارد شبکه‌های مصرف شده و مابقی هم تا پایان سال عرضه میشود.
وی افزود: همه ساله نزدیک ایام پایانی سال توزیع کالاهای اساسی نظیر برنج، روغن و شکر شتاب بیشتری به خود می‌گیرد که تا پایان ماه رمضان طرح تنظیم بازار ادامه دارد.
براتعلی گفت: بنابر برنامه ستاد تنظیم بازار ۱۰۰ هزار تن برنج دیگر تا ماه رمضان وارد شبکه توزیع میشود.
استقبال مردم از خرید برنج تنظیم بازاری
به نظر میرسد با توجه به گران شدن برنج ایرانی در بازار مردم تمایل زیادی به مصرف برنج‌های تنظیم بازاری دارند به طوری که قاسمعلی حسنی نیز در گفتوگو با ایرنا در خصوص میزان استقبال از برنج‌های تنظیم بازاری و اینکه برنج‌های ۹۰ هزار تومانی چه سهمی از بازار دارند، اظهار داشت: اکنون مردم از برنج‌های تنظیم بازاری بویژه برنج تایلندی ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومانی و برنج هندی و پاکستانی ۳۰ هزار تومانی استقبال کرده و میکنند و فروش خوبی دارد.
دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی کشور افزود: پیش از تعیین نرخ دستوری برای برنج‌های خارجی و ایرانی ۵ نوع نرخ برنج داشتیم، به طوری که شرکت بازرگانی دولتی ایران برنج تایلندی را با قیمت هر کیلوگرم ۱۱ هزار تومان در اختیار بنکداران قرار می‌داد و ما ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان به مغازه‌داران می‌فروختیم که قیمت برای مصرف‌کنندگان ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان است.
وی اضافه کرد: هر کیلوگرم برنج هندی دولتی با نرخ ۱۸ هزار تومان در اختیار ما قرار می‌گرفت و با قیمت ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسید و همچنین هر کیلوگرم برنج هندی و پاکستانی بازار آزاد بر اساس میزان شکستگی و کیفیت از ۲۳ هزار تا ۲۹ هزار تومان به فروش می‌رسید.
به گفته وی، درواقع پیش از قیمت‌گذاری مصوب برنج، هر کیلوگرم برنج ایرانی ۴۷ هزار تا ۷۷ هزار تومان به فروش می‌رسید، اما با مصوبه اخیر وزارت جهاد کشاورزی نرخ هر کیلوگرم برنج طارم ایرانی درجه یک ۶۵ هزار تومان، برنج طارم درجه دو ۶۰ هزار تومان و برنج ایرانی شیرودی ۴۲ هزار تومان تعیین شده است.
دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی کشور قیمت‌های مصوب برنج با نرخ واقعی آن در شمال کشور را مغایر دانست و گفت: نرخ تعیین شده برای برنج ایرانی با نرخ خرید این محصول در شمال کشور همخوانی ندارد یعنی بنکدار نمی‌تواند برنج درجه یک طارم اعلا یا هاشمی درجه یک را با قیمت ۷۴ هزار تا ۷۶ هزار تومان در شمال کشور خریداری و با نرخ مصوب ۶۵ هزارتومانی به فروش برساند.
وی با اشاره به اینکه قیمت برنج داخلی در شمال کشور نرخ‌گذاری میشود و ما فقط خریداریم اضافه کرد: وقتی برنج طارم اعلا یا هاشمی درجه یک را ما به قیمت مصوب یا بیش از نرخ مصوب در شمال کشور می‌خریم چگونه می‌توانیم با نرخ مصوب ۶۵ هزار تومان در تهران به فروش برسانیم.
وی ادامه داد: برای اعمال قیمت مصوب باید دولت برنج را در بخش توزیع با قیمت پایین‌تر، با احتساب سود ۳ درصد و کرایه حمل‌ونقل در اختیار بنکدار قرار دهد تا با نرخ ۶۵ هزار تومان در بازار تهران به فروش برسد در غیر این صورت نمی‌توان برنجی که در شمال با قیمت ۶۵ هزار تومان خریداری کرده‌اید با همان نرخ در شهرهای بزرگ به فروش برسانید.
وی با اشاره به اینکه قیمت‌گذاری دستوری برنج پاسخگوی بازار نیست افزود: بنکدار نمی‌تواند با این قیمت‌ها برنج را بخرد و با نرخ مصوب بفروشد.
وی با بیان اینکه یک سوم برنج مصرفی کشور در داخل تولید و دوسوم وارداتی است افزود: اما با توجه به افزایش نرخ برنج ایرانی و خارجی در داخل کشور، اکنون برنج خارجی سهم دو سومی برنج مصرفی کشور را در بردارد.
گفتنی است از ابتدای سال قیمت برنج بارها افزایش یافت که در ماه‌های اخیر قیمت برنج ایرانی و خارجی جهش چشمگیری داشت که وزارت جهاد برای تنظیم بازار در کنار عرضه بازرگانی دولتی با توزیع از طریق شبکه هوشمند به‌دنبال تنظیم بازار و کنترل قیمت است.
|
|
|
|
|
|
|
«ایران» از کاهش فعالیت دستگاه چاپ پول در کشور گزارش می دهد کنترل سرعت رشد پایه پولی بعد از 24 ماه
رشد ماهانه پایه پولی در دی‌ماه 2/ 1 درصد بوده که یکی از پایین‌ترین ارقام رشد پایه پولی در دو سال اخیر است
مرتضی عبدالحسینی - آخرین گزارش بانک مرکزی از تحولات پولی کشور، از کنترل سرعت رشد پایه پولی و نقدینگی حکایت دارد و به دلیل اینکه تورم معلول این دو متغیر بوده، کنترل رشد تورم نیز اتفاق افتاده و در آینده نیز میتواند ادامه پیدا کند. رشد ماهانه پایه پولی در دی‌ماه برابر با 1،2 درصد بوده که در 24ماه اخیر جزو پایین‌ترین رشد‌ها محسوب میشود. رشد سالانه پایه پولی در دی‌ماه (35درصد) نیز در 7ماه اخیر پایین‌ترین رشد به حساب می‌آید. از طرفی آمار نشان میدهد که برخلاف بازه‌های قبلی از بهمن 1399 به بعد پایه پولی و نقدینگی از الگوی مشابهی پیروی کرده و همگرایی داشته‌اند. از همین رو است که در آمارها شاهد افت سرعت رشد سالانه و ماهانه نقدینگی هستیم. تورم انتظاری نیز به طور محسوس کاهش پیدا کرده و دیپلماسی فعال اقتصادی دولت سیزدهم امیدوارکننده بوده و درآمد صادراتی نیز بیش از 10میلیارد دلار بیشتر شده است. این موضوع نشان میدهد که قدرت بانک مرکزی در ماه‌های آینده برای کنترل خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی (جزئی از پایه پولی) بالا بوده و همچنان میتوان به کاهش سرعت رشد پایه پولی و متعاقب آن نقدینگی و تورم امیدوار بود.
سرعت رشد پایه پولی؛ دو برابر کمتر از قبل
رشد پایه پولی در 12ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 به 35،5 درصد رسیده و پایه پولی در پایان دی‌ماه 1400 نسبت به پایان سال 1399، رشدی معادل 23،8 درصدی داشته است. همچنین طبق آمارها؛ رشد پایه پولی طی دوره پایان تیرماه تا پایان دی‌ماه امسال 9،8 درصد بوده است. (رقم پایه پولی از 517 هزارمیلیارد تومان(همت) به 568همت رسیده.) همچنین مقایسه ماهانه رشد پایه پولی نشان میدهد که رشد پایه پولی برای پایان دی‌ماه سال‌جاری که در حدود 1،2 درصد ثبت شده در 24ماه اخیر بی‌سابقه بوده و تنها رشد ماهانه شهریور امسال کمتر از این مقدار بوده است. بانک مرکزی در آخرین گزارش خود از تحولات پولی کشور تصریح کرده: «در دی‌ماه 1400 و در ادامه روند چندماه اخیر، نرخ تورم متوسط دوازده ماهه، نقطه به نقطه و ماهانه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی با کاهش همراه بودند. همچنین در این ماه کلیه زیرگروه‌های اصلی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به استثنای زیرگروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» با کاهش در تورم ماهانه نسبت به ماه گذشته همراه بودند. با وجود کاهش قابل‌توجه تورم ماهانه، ارزش اجاری مسکن طی سه ماه اخیر، زیرگروه «مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها» بواسطه ضریب اهمیتی بالای آن در شاخص بهای مصرف‌کننده، همچنان سهم عمده را در تورم ماهانه دی‌ماه به خود اختصاص داد. در زیرگروه اختصاصی کالا، عمده کاهش تورم ماهانه را کالاهای بادوام که نوسانات قیمت آنها همبستگی بالایی با نوسانات بازار ارز دارد، تجربه نمودند.» بی‌شک پایه پولی و متعاقبا خلق و رشد نقدینگی ناشی از آن مهم‌ترین عامل تورم مزمن در کشور بوده و به جرأت میتوان عنوان کرد که میانگین تورم تاریخی کشور (حدود 25درصد) تماما معلولی از دو متغیر مذکور بوده است. بنابراین کاهش آهنگ رشد سالانه و ماهانه پایه پولی میتواند مزیدی بر کاهش سرعت تورم نیز باشد. در 24ماه اخیر میانگین رشد ماهانه پایه پولی 2،6 درصد بوده که رشد ماهانه دی‌ماه با 1،2درصد دو برابر کمتر از این مقدار بوده و نشان از کاهش سرعت رشد پایه پولی دارد. در آمار‌های سالانه نیز رشد پایه پولی در یک ساله منتهی به دی‌ماه 1400 در حدود 35درصد بوده که این رقم نیز پایین‌ترین رشد سالانه ثبت شده در 7ماه اخیر است. رشد سالانه پایه پولی در پایان مهر، آبان و آذر به ترتیب 37، 36 و 37درصد بوده و از طرفی این رقم برای ماه‌های ابتدایی دولت تیر، مرداد و شهریور به ترتیب 42، 42 و 39درصد بوده است. در مجموع کاهش سرعت رشد پایه پولی چه از حیث سالانه و چه ماهانه نکته امیدوار‌کننده‌ای است که بررسی جزئیات آن بیشتر میتواند به سیاست‌ها و پیش‌بینی‌های آتی کمک کند.
امیدواری‌ها به کنترل رشد نقدینگی
قطع به یقین یکی از نتایج مثبت کنترل سرعت رشد پایه پولی، کنترل نقدینگی است اما باید به آثار نامتقارن تأثیر پایه پولی روی نقدینگی دقت کنیم. این دقت نشان میدهد که هرچند در بلند‌مدت سرعت رشد پایه پولی و نقدینگی همگرایی بالایی با هم دارند اما در کوتاه‌مدت به‌دلیل اثرات نامتقارن پایه پولی ممکن است کنترل سرعت آن به کنترل نقدینگی منتج نشود. درواقع اگر بدانیم رشد پایه پولی از چه منشأ بوده بهتر می‌توانیم به این نتیجه برسیم که آیا باید منتظر کنترل نقدینگی و متعاقباً تورم باشیم یا خیر؟ پایه پولی یا به عبارت رایج آن پول پرقدرت، پولی است که توسط بانک مرکزی و به اعتبار قدرت حکمرانی خلق میشود. منابع تأمین پایه پولی؛ خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی، خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی و خالص سایر اقلام است. پول خلق شده از این راه به‌صورت اسکناس و مسکوک در شبکه بانکی یا در دست اشخاص یا سپرده‌های دیداری و قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی مصرف میشود. بر اساس آخرین ترازنامه‌ای که بانک مرکزی در پایان آذرماه منتشر کرده، رشد 38درصدی و سالانه پایه پولی در آذرماه 1400 به ترتیب ناشی از خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی، خالص سایر اقلام بانک مرکزی و مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها بوده است. به طور دقیق‌تر حدود 50درصد از رشد 38درصدی پایه پولی را خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی (همان تبدیل دلار و قرار دادن ریال دراختیار دولت) و 30درصد را نیز خالص سایر اقلام بانک مرکزی توضیح میدهد. درآمد صادراتی در ده‌ماهه سال‌جاری 10میلیارد دلار بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده و این بدین معنی است که قدرت بانک مرکزی در کنترل بخش «خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی» از پایه پولی مناسب است؛ اما در مورد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی باید مراقب بود که موتور رشد پایه پولی از این بخش همچنان روشن نماند. همان‌گونه که در نمودار مشاهده میشود از بهمن 1399 به بعد نرخ رشد ماهانه پایه پولی و نقدینگی از الگوی مشابهی پیروی کرده و با هر بار کاهش رشد پایه پولی با کاهش رشد نقدینگی نیز همراه بوده‌ایم. بانک مرکزی در گزارش چند روز پیش خود تصریح کرد: «حجم نقدینگی در پایان دی‌ماه سال 1400 (معادل 45014،6 هزارمیلیارد ریال) نسبت به پایان سال 1399 معادل 29،5 درصد رشد یافته است. لازم به توضیح است که 2،4 واحد درصد از رشد نقدینگی در ده‌ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک سپه (بواسطه ادغام بانک‌های متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) می‌باشد و فاقد آثار پولی است. علاوه بر این، نرخ رشد نقدینگی در دوازده ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 به 39،8 درصد رسید که 2،6 واحد درصد از آن مربوط به افزایش پوشش آماری مذکور بوده است. به عبارت دیگر در صورت عدم لحاظ پوشش آماری مذکور، رشد نقدینگی در پایان دی‌ماه 1400 نسبت به پایان سال 1399 معادل 27،1 درصد و در دوازده ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 معادل 37،2 درصد می‌بود.» به‌صورت جزئی‌تر نیز رشد ماهانه نقدینگی در دی‌ماه 1400 در حدود 1،6 درصد بوده که در 24ماه اخیر تنها یک بار رشدی از این مقدار کمتر داشته‌ایم. از سوی دیگر در شش ماه اخیر در پایان هر ماه رشد سالانه نقدینگی بیش از 41درصد محاسبه شده که در دی‌ماه به زیر 40درصد رسیده است.
از خلق پول بانک‌ها غافل نباشیم
هنگامی که از رابطه میان پایه پولی و نقدینگی و تحولات آنها صحبت میشود، باید متغیر ضریب فزاینده پولی مورد توجه قرار گیرد. این متغیر به لحاظ آماری نشان میدهد که هر واحد پول خلق شده به وسیله بانک مرکزی تا چه حد توسط سیستم بانکی بسط پیدا میکند و حاصل تقسیم نقدینگی بر پایه پولی است. از آنجا که این ضریب فزاینده تابع شرایط ساختاری سیستم بانکی و اقتصاد است، در طول زمان رفتار متفاوتی از خود نشان میدهد. بر اساس آمارها ضریب فزاینده در دی‌ماه سال‌جاری بیش از میانگین دو سال اخیر بوده و به حدود 7،9 واحد رسیده است. این بدین معنی است که سیستم بانکی هر یک واحد پایه پولی خلق شده را به 7،9 واحد نقدینگی تبدیل میکند. این موضوع نشان میدهد که سوای از قدرت بانک مرکزی در کنترل پایه پولی و نقدینگی، بخش بزرگی از افسار نقدینگی دراختیار بانک‌ها بوده و سیستم بانکی است که تعیین کننده نهایی نرخ رشد نقدینگی در یک سال است، اما بانک مرکزی میتواند با استفاده از ابزارهای سیاستی خود این قدرت سیستم بانکی را بالا و پایین کند.
سرعت رشد پایه پولی؛ دو برابر کمتر از قبل
رشد پایه پولی در 12ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 به 35،5 درصد رسیده و پایه پولی در پایان دی‌ماه 1400 نسبت به پایان سال 1399، رشدی معادل 23،8 درصدی داشته است. همچنین طبق آمارها؛ رشد پایه پولی طی دوره پایان تیرماه تا پایان دی‌ماه امسال 9،8 درصد بوده است. (رقم پایه پولی از 517 هزارمیلیارد تومان(همت) به 568همت رسیده.) همچنین مقایسه ماهانه رشد پایه پولی نشان میدهد که رشد پایه پولی برای پایان دی‌ماه سال‌جاری که در حدود 1،2 درصد ثبت شده در 24ماه اخیر بی‌سابقه بوده و تنها رشد ماهانه شهریور امسال کمتر از این مقدار بوده است. بانک مرکزی در آخرین گزارش خود از تحولات پولی کشور تصریح کرده: «در دی‌ماه 1400 و در ادامه روند چندماه اخیر، نرخ تورم متوسط دوازده ماهه، نقطه به نقطه و ماهانه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی با کاهش همراه بودند. همچنین در این ماه کلیه زیرگروه‌های اصلی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به استثنای زیرگروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» با کاهش در تورم ماهانه نسبت به ماه گذشته همراه بودند. با وجود کاهش قابل‌توجه تورم ماهانه، ارزش اجاری مسکن طی سه ماه اخیر، زیرگروه «مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها» بواسطه ضریب اهمیتی بالای آن در شاخص بهای مصرف‌کننده، همچنان سهم عمده را در تورم ماهانه دی‌ماه به خود اختصاص داد. در زیرگروه اختصاصی کالا، عمده کاهش تورم ماهانه را کالاهای بادوام که نوسانات قیمت آنها همبستگی بالایی با نوسانات بازار ارز دارد، تجربه نمودند.» بی‌شک پایه پولی و متعاقبا خلق و رشد نقدینگی ناشی از آن مهم‌ترین عامل تورم مزمن در کشور بوده و به جرأت میتوان عنوان کرد که میانگین تورم تاریخی کشور (حدود 25درصد) تماما معلولی از دو متغیر مذکور بوده است. بنابراین کاهش آهنگ رشد سالانه و ماهانه پایه پولی میتواند مزیدی بر کاهش سرعت تورم نیز باشد. در 24ماه اخیر میانگین رشد ماهانه پایه پولی 2،6 درصد بوده که رشد ماهانه دی‌ماه با 1،2درصد دو برابر کمتر از این مقدار بوده و نشان از کاهش سرعت رشد پایه پولی دارد. در آمار‌های سالانه نیز رشد پایه پولی در یک ساله منتهی به دی‌ماه 1400 در حدود 35درصد بوده که این رقم نیز پایین‌ترین رشد سالانه ثبت شده در 7ماه اخیر است. رشد سالانه پایه پولی در پایان مهر، آبان و آذر به ترتیب 37، 36 و 37درصد بوده و از طرفی این رقم برای ماه‌های ابتدایی دولت تیر، مرداد و شهریور به ترتیب 42، 42 و 39درصد بوده است. در مجموع کاهش سرعت رشد پایه پولی چه از حیث سالانه و چه ماهانه نکته امیدوار‌کننده‌ای است که بررسی جزئیات آن بیشتر میتواند به سیاست‌ها و پیش‌بینی‌های آتی کمک کند.
امیدواری‌ها به کنترل رشد نقدینگی
قطع به یقین یکی از نتایج مثبت کنترل سرعت رشد پایه پولی، کنترل نقدینگی است اما باید به آثار نامتقارن تأثیر پایه پولی روی نقدینگی دقت کنیم. این دقت نشان میدهد که هرچند در بلند‌مدت سرعت رشد پایه پولی و نقدینگی همگرایی بالایی با هم دارند اما در کوتاه‌مدت به‌دلیل اثرات نامتقارن پایه پولی ممکن است کنترل سرعت آن به کنترل نقدینگی منتج نشود. درواقع اگر بدانیم رشد پایه پولی از چه منشأ بوده بهتر می‌توانیم به این نتیجه برسیم که آیا باید منتظر کنترل نقدینگی و متعاقباً تورم باشیم یا خیر؟ پایه پولی یا به عبارت رایج آن پول پرقدرت، پولی است که توسط بانک مرکزی و به اعتبار قدرت حکمرانی خلق میشود. منابع تأمین پایه پولی؛ خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی، خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی و خالص سایر اقلام است. پول خلق شده از این راه به‌صورت اسکناس و مسکوک در شبکه بانکی یا در دست اشخاص یا سپرده‌های دیداری و قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی مصرف میشود. بر اساس آخرین ترازنامه‌ای که بانک مرکزی در پایان آذرماه منتشر کرده، رشد 38درصدی و سالانه پایه پولی در آذرماه 1400 به ترتیب ناشی از خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی، خالص سایر اقلام بانک مرکزی و مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها بوده است. به طور دقیق‌تر حدود 50درصد از رشد 38درصدی پایه پولی را خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی (همان تبدیل دلار و قرار دادن ریال دراختیار دولت) و 30درصد را نیز خالص سایر اقلام بانک مرکزی توضیح میدهد. درآمد صادراتی در ده‌ماهه سال‌جاری 10میلیارد دلار بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده و این بدین معنی است که قدرت بانک مرکزی در کنترل بخش «خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی» از پایه پولی مناسب است؛ اما در مورد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی باید مراقب بود که موتور رشد پایه پولی از این بخش همچنان روشن نماند. همان‌گونه که در نمودار مشاهده میشود از بهمن 1399 به بعد نرخ رشد ماهانه پایه پولی و نقدینگی از الگوی مشابهی پیروی کرده و با هر بار کاهش رشد پایه پولی با کاهش رشد نقدینگی نیز همراه بوده‌ایم. بانک مرکزی در گزارش چند روز پیش خود تصریح کرد: «حجم نقدینگی در پایان دی‌ماه سال 1400 (معادل 45014،6 هزارمیلیارد ریال) نسبت به پایان سال 1399 معادل 29،5 درصد رشد یافته است. لازم به توضیح است که 2،4 واحد درصد از رشد نقدینگی در ده‌ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک سپه (بواسطه ادغام بانک‌های متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) می‌باشد و فاقد آثار پولی است. علاوه بر این، نرخ رشد نقدینگی در دوازده ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 به 39،8 درصد رسید که 2،6 واحد درصد از آن مربوط به افزایش پوشش آماری مذکور بوده است. به عبارت دیگر در صورت عدم لحاظ پوشش آماری مذکور، رشد نقدینگی در پایان دی‌ماه 1400 نسبت به پایان سال 1399 معادل 27،1 درصد و در دوازده ماهه منتهی به دی‌ماه 1400 معادل 37،2 درصد می‌بود.» به‌صورت جزئی‌تر نیز رشد ماهانه نقدینگی در دی‌ماه 1400 در حدود 1،6 درصد بوده که در 24ماه اخیر تنها یک بار رشدی از این مقدار کمتر داشته‌ایم. از سوی دیگر در شش ماه اخیر در پایان هر ماه رشد سالانه نقدینگی بیش از 41درصد محاسبه شده که در دی‌ماه به زیر 40درصد رسیده است.
از خلق پول بانک‌ها غافل نباشیم
هنگامی که از رابطه میان پایه پولی و نقدینگی و تحولات آنها صحبت میشود، باید متغیر ضریب فزاینده پولی مورد توجه قرار گیرد. این متغیر به لحاظ آماری نشان میدهد که هر واحد پول خلق شده به وسیله بانک مرکزی تا چه حد توسط سیستم بانکی بسط پیدا میکند و حاصل تقسیم نقدینگی بر پایه پولی است. از آنجا که این ضریب فزاینده تابع شرایط ساختاری سیستم بانکی و اقتصاد است، در طول زمان رفتار متفاوتی از خود نشان میدهد. بر اساس آمارها ضریب فزاینده در دی‌ماه سال‌جاری بیش از میانگین دو سال اخیر بوده و به حدود 7،9 واحد رسیده است. این بدین معنی است که سیستم بانکی هر یک واحد پایه پولی خلق شده را به 7،9 واحد نقدینگی تبدیل میکند. این موضوع نشان میدهد که سوای از قدرت بانک مرکزی در کنترل پایه پولی و نقدینگی، بخش بزرگی از افسار نقدینگی دراختیار بانک‌ها بوده و سیستم بانکی است که تعیین کننده نهایی نرخ رشد نقدینگی در یک سال است، اما بانک مرکزی میتواند با استفاده از ابزارهای سیاستی خود این قدرت سیستم بانکی را بالا و پایین کند.
|
|
|
|
|
|
|
الهه کولایی در گفتوگو با ایرنا مطرح کرد زلنسکی اشتباه محاسباتی رهبران گرجستان را مرتکب شد
رهبران اوکراین از سرنوشت ساکاشویلی و برخورد بسیار‌سنگین نظامی روسیه با گرجستان درس نگرفتند
روسیه در کشورهای بازمانده از شوروی که آنها را به‌عنوان کشورهای «خارج نزدیک» نامگذاری کرده، برای خود حقوق ویژه‌ای قائل بوده است. روسیه «جمهوری‌های پیشین شوروی» را به‌عنوان «حوزه منافع حیاتی» خود مطرح کرده و در مورد آنها حساسیت ویژه‌ای نشان داده که اوکراین یکی از این کشورهاست
الهه کولایی استاد دانشگاه تهران در گفتوگو با ایرنا با اشاره به رفتار رئیس‌جمهور اوکراین در مواجهه با روسیه گفت: زلنسکی دچار همان اشتباه محاسباتی ساکاشویلی رئیس‌جمهور گرجستان در سال ۲۰۰۸ شده است که موجب حمله سنگین روسیه به این کشور شد.
کولایی با اشاره به تحولات اخیر اوکراین و شرایطی که منجر به اقدام نظامی روسیه در این کشور شد، اظهار کرد: روسیه در کشورهای بازمانده از اتحاد شوروی که آنها را به‌عنوان کشورهای «خارج نزدیک» نامگذاری کرده، در سه دهه گذشته برای خود حقوق ویژه‌ای قائل بوده و آن را بارها اعلام و بر آن اصرار کرده است. روسیه «جمهوری‌های پیشین شوروی» را به‌عنوان «حوزه منافع حیاتی» خود مطرح کرده و در مورد آنها حساسیت ویژه‌ای نشان داده که اوکراین یکی از این کشورهاست. استاد دانشگاه تهران ادامه داد: اوکراین دومین قدرت در میان جمهوری‌های بازمانده از فروپاشی اتحاد شوروی است که در کناره دریای سیاه و در جایگاه بسیار مهمی در منطقه حائل بین روسیه و کشورهای عضو ناتو قرار گرفته است.
گسترش ناتو در شرق اروپا بعد از انحلال پیمان ورشو
وی در پاسخ به این سؤال که عضویت اوکراین در ناتو چقدر جدی بوده و چه خطراتی برای روسیه داشته، توضیح داد: روسیه در مورد مسأله ناتو سال‌هاست این مسأله را مورد تأکید قرار داده که این کشورها نباید عضو ناتو شوند و انتظار داشته که در پاسخ به انحلال پیمان ورشو از سوی آن، امریکا و اروپا هم ناتو را منحل کنند ولی این اتفاق نیفتاد. ناتو نه تنها منحل نشد، بلکه به سوی شرق اروپا گسترش پیدا کرد، کشورهای این حوزه را درون خود جای داد و به سوی جمهوری‌های پیشین اتحاد شوروی حرکت کرد.
کولایی یادآور شد: حتی زمانی که روابط بسیار خوبی بین روسیه و کشورهای غربی وجود داشت، در سال‌های نخست بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و در دوران یلتسین، روسیه اعلام کرده بود که عضو ناتو میشود. بعد با افزایش اختلاف‌ها، همه توافق‌های روسیه و ناتو مشروط به این بود که ناتو وارد جمهوری‌های پیشین روسیه نشود. این مسأله از ۲۵ سال پیش همواره مورد تأکید روسیه قرار داشته است.
انقلاب‌های رنگی و پیوستن اوکراین و گرجستان به ناتو
این کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: این در حالی است که در تحولات ۲۰۰۳ و بعد از انقلاب‌های رنگی و تحولات سال‌های بعد که تنش میان این کشورها با روسیه شکل گرفت و تنش روسیه با غرب شدت پیدا کرد، تلاش ناتو و همچنین کشورهایی مانند اوکراین و گرجستان برای پیوستن به ناتو بیشتر شد که همیشه با مخالفت روسیه روبه‌رو بوده است. کولایی اضافه کرد: در واقع آن چیزی که ما امروز در حمله نظامی روسیه به اوکراین شاهد هستیم، تداوم تلاش‌هایی است که روسیه برای جلوگیری از پیوستن اوکراین به بلوک غرب چه از بُعد اقتصادی و چه از جنبه سیاسی و امنیتی که در حال شکل‌گیری است، دارد و منجر به این شده که روسیه به آخرین ابزار دیپلماسی خود که در میان ابزارهای دیپلماسی روسیه همیشه جایگاه ویژه‌ای داشته، یعنی ابزار نظامی متوسل شود. وی ادامه داد: ناتو در حرکت به سوی شرق در برابر تقاضای پیوستن گرجستان و اوکراین و حتی تقاضاهایی که گاه از سوی جمهوری آذربایجان مطرح میشد، برنامه‌هایی را به مرحله اجرا گذاشت.
غرب‌گراهای روس معتقد بودند ناتو دشمن روسیه نیست!
این کارشناس مسائل روسیه با اشاره به تغییرهای روسیه در فاصله سال‌های بعد از فروپاشی شوروی تا سال‌های اخیر، گفت: غرب‌گرایانی که در سال‌های اول بعد از فروپاشی در روسیه حاکم بودند، معتقد بودند که روسیه دشمن ندارد و ناتو دشمن روسیه نیست. ناتو هم مأموریت‌ها و کارکردهایش در فضای پس از جنگ سرد در دهه ۹۰ بویژه تحولات جدی را تجربه کرد. از دید مسکو هم ناتو به سوی سیاسی - امنیتی شدن تا نظامی - امنیتی بودن حرکت میکرد. بنابراین در سال‌های اول بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، روسیه چندان مخالفتی با فعالیت‌های ناتو نداشت و حتی شورای روسیه - ناتو تشکیل میشود و همکاری‌های گسترده‌ای بین روسیه و ناتو وجود داشته است. کولایی اضافه کرد: بتدریج که شکاف و اختلاف‌نظر بین روسیه با امریکا و کشورهای اروپایی افزایش پیدا میکند، دیدگاه روسیه هم نسبت به ناتو تغییر میکند؛ تا جایی که در آخرین آیین امنیتی روسیه و در سندهای سیاسی - نظامی این کشور، ناتو به‌عنوان دشمن و عامل تهدید برآورد و معرفی میشود. وی ادامه داد: بنابراین برای کشوری مثل اوکراین که برای روسیه از نظر هویتی و تاریخی و نیز اقتصادی، سیاسی و استراتژیک و ژئوپلیتیک بسیار مهم است، پیوستن به یک «نهاد دشمن» برای روسیه غیرقابل قبول بود.
اشتباه محاسباتی زلنسکی برای پیوستن به «نهاد دشمن»
استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که آیا رهبران اوکراین محاسبه چنین برخوردی از سوی مسکو را نداشتند و در زمینه حمایت غرب دچار اشتباه محاسباتی شدند، گفت: به نظر میرسد مانند موردی که در سال ۲۰۰۸ در گرجستان به وجود آمد و حمله سنگین نظامی روسیه به گرجستان که یک کشور کوچک در کنار دریای سیاه است، همین اشتباه محاسباتی بار دیگر از سوی زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین اتفاق افتاده است؛ بویژه اینکه او پیش‌تر تجربه گرجستان را هم دیده بود. کولایی گفت: ساکاشویلی رئیس‌جمهور گرجستان مدتی در اوکراین در سمت فرمانداری حضور و ارتباط نزدیکی با رهبران اوکراین داشت، ولی رهبران اوکراین از سرنوشت ساکاشویلی و برخورد بسیار خشونت‌آمیز و سنگین نظامی روسیه درس نگرفتند. آنها تصور کردند با حمایت مؤثر امریکا و اروپا، میتوانند در برابر فشارهای روسیه مقاومت کنند. البته بر اساس چنین رویکردی به مقاومت در برابر روسیه ادامه میدهند.
روسیه گاز صادر نکند، اروپا آسیب می‌بیند
وی در ادامه در خصوص واکنش اروپایی‌ها به تحولات اوکراین و اینکه چقدر احتمال دارد اروپا تبدیل به محل منازعه امریکا و روسیه شود و نیازهای انرژی اروپا اظهار کرد: واقعیت این است که اروپا بسیار نسبت به انرژی و گاز طبیعی که از روسیه دریافت میکند، آسیب‌پذیر بوده است. بویژه آلمان در سال‌های گذشته در این زمینه، در حوزه انتقال انرژی در ساخت خط لوله‌ها با گازپروم همکاری بسیار نزدیکی داشته است. کولایی ادامه داد: برای خود روسیه هم که از سال ۲۰۰۰ به بعد و با بالا رفتن قیمت نفت و گاز در بازارهای جهانی خود را به‌عنوان «ابرقدرت انرژی» مطرح کرده، مسأله انرژی و پر کردن بازار انرژی در اروپا و تأمین گاز طبیعی این کشورها، به‌عنوان «اهرمی برای دیپلماسی» آن مورد توجه قرار گرفته است. استاد دانشگاه تهران یادآور شد: در دو دهه گذشته اهرم انرژی و فروش گاز طبیعی برای روسیه جایگاه بسیار ویژه‌ای در روابط خارجی آن داشته است. اروپا میتواند به محل رویارویی ژئواکونومیک امریکا و روسیه تبدیل شود. اروپا بویژه با توجه به راهبردها و برنامه‌هایی که برای دسترسی به انرژی پاک دارد، تلاش‌های خود را برای تأمین منابع انرژی ادامه خواهد داد.
وی با اشاره به رویارویی امریکا و روسیه برای پر کردن بازار گاز طبیعی اروپا گفت: امریکا خود را آماده کرده به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان، وارد بازارهای اروپایی شود. از این جهت به نظر میرسد امریکا در این رویارویی‌ها، بر پایه ایجاد فرصت‌های مناسب برای صادرات گاز از امریکا و منابع انرژی به اروپا خیلی جدی وارد شده است.
کولایی در پاسخ به این سؤال که اروپا در صورت تداوم بحران در اوکراین، منابع انرژی خود را از کجا تأمین خواهد کرد، گفت: کشورهای اروپایی در تأمین انرژی خودشان یکپارچه نیستند. بخش‌های مختلف اروپا بخصوص اروپای غربی و کشورهایی مانند انگلستان منابع متنوع‌تری برای تأمین انرژی خودشان دارند. آنها از بازارهای مدیترانه‌ای و جنوب مدیترانه، شمال آفریقا و غرب آسیا برای تأمین منابع خودشان استفاده میکنند. اما نکته بسیار مهم چشم‌انداز حضور امریکا به‌عنوان یک صادرکننده بزرگ جهانی است. بعد از موفقیت‌هایی که امریکا در بهره‌برداری از فناوری نفت شیل داشته، تلاش کرده‌اند در این بازار حضوری مؤثر داشته باشند. وی ادامه داد: به نظر میرسد این مسأله در حوزه اروپا و تأمین منابع انرژی در این کشورها هم به‌طور کلی تأثیرگذار باشد. بخشی از منازعه فعلی را هم باید در زمینه رقابت‌های امریکا با روسیه مورد توجه قرار داد.
ناتو به‌دنبال نفوذ امنیتی در غرب آسیا و خلیج فارس است
استاد دانشگاه تهران در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص توسعه و گسترش ناتو به شرق و تهدیدات ناشی از آن گفت: موضوع گسترش ناتو به سوی شرق در اروپا بیشتر مصداق پیدا میکند. ناتو به‌عنوان یک سازمان امنیتی - نظامی دوران جنگ سرد، پس از جنگ سرد با توجه به تحولات بالکان و تحولاتی که در اروپا و شرق اروپا شکل گرفت، دگرگونی‌های بسیار جدی در مأموریت‌ها و کارکردهای خود به وجود آورده است.
وی اضافه کرد: در اسناد جدید ناتو که در دهه ۱۹۹۰ و پس از آن تصویب شده، با توجه به تحولات عمیق در مفهوم امنیت بین‌المللی و منطقه‌ای، حوزه‌های غیر نظامی و غیر امنیتی و نیز حوزه‌های سیاسی و بویژه زمینه‌های مختلف اجتماعی مورد توجه قرار می‌گیرد.
کولایی یادآور شد: سازمان ناتو در واقع تحولات جدی را به‌دلیل تحول در محیط بین‌المللی مورد توجه قرار داده و گفت‌وگوهایی را با کشورهای مختلف در شرق مدیترانه، غرب آسیا و خلیج فارس آغاز کرده و تلاش میکند مسأله تأمین امنیت را با توجه به تحول در مفهوم امنیت در مناطق مختلف جهان دنبال کند. اما در مورد اروپا و به هر حال فضایی که در این منطقه به وجود آمده، بویژه در شرق اروپا به طور طبیعی همچنان مسأله سخت‌افزارها و «قدرت سخت» برای این سازمان در کنار توجه به ابزارهای «قدرت نرم» از اهمیت و اعتبار ویژه‌ای برخوردار است.
ناتو، روسیه و رفتارهای قابل پیش‌بینی
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره بی‌عملی اروپا در قبال تحولات اخیر اوکراین و اینکه آیا علت این وضعیت اختلاف‌نظر و تشتت بین اعضا بوده، گفت: در میان کشورهای عضو ناتو و رهبران ناتو اختلاف‌نظری که این سازمان را دچار پراکندگی مؤثر بکند، قابل توجه نیست.
این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: رویکرد ناتو در مورد مسأله اوکراین و تقاضای گرجستان، ارتباط مستقیم با جهت‌گیری‌های دولت روسیه داشته است. به نظر میرسد اقدامی که ناتو در برابر روسیه انجام داده، ناشی از شکاف در میان اعضای ناتو نبوده است، بلکه این سازمان بر اساس رویکردها و روش‌های مورد تأیید اعضا، بویژه در تنظیم رابطه با کشورهای شرق اروپا و حتی کشورهای پیشین اتحاد شوروی، سیاست و رفتار خود را تنظیم میکند.
کولایی در پاسخ به این سؤال که بی‌عملی غرب در تحولات اخیر اوکراین چه تأثیری در برنامه‌ریزی‌های کشورهای واقع در شرق اروپا خواهد داشت، گفت: کشورهای پیشین اردوگاه سوسیالیسم که تجربه حضور ارتش سرخ را داشتند، مانند چک، اسلواکی، مجارستان و لهستان بسیار مشتاق و جدی برای پیوستن به ناتو بودند. همکاری‌های امریکا و ناتو در جهت برآورده کردن نیازهای امنیتی این کشورها و درخواست‌های آنها با توجه به تغییر در سیاست‌های روسیه باید مورد توجه قرار بگیرد.وی با تأکید بر اینکه عدم حمایت از اوکراین، ارتباطی با تحولات در این کشورها پیدا نمی‌کند، گفت: همکاری‌های امریکا و کشورهای ناتو با کشورهای شرق اروپا که خود به اعضای ناتو تبدیل شده‌اند، باید در چهارچوب مقررات ناتو ارزیابی شود ولی مسأله ناتو و اوکراین فراتر از موضوع این کشورهاست و باید در درون مرزهای «اتحاد شوروی فروپاشیده» و علایقی که مسکو در ارتباط با جمهوری‌های پیشین اتحاد شوروی مطرح کرده است، بررسی شود.کولایی تصریح کرد: از دیدگاه رهبران ناتو این کشورها میتوانند به‌عنوان اعضای جدید ناتو، در صورت حل مشکلات سیاسی امنیتی و نظامی خود برآیند اما از دید روسیه کشورهای پیشین عضو شوروی، نباید به‌عنوان اعضای جدید ناتو به این سازمان راه پیدا کنند یا پذیرفته شوند. این دو مقوله را باید از یکدیگر جدا کرد.
الهه کولایی استاد دانشگاه تهران در گفتوگو با ایرنا با اشاره به رفتار رئیس‌جمهور اوکراین در مواجهه با روسیه گفت: زلنسکی دچار همان اشتباه محاسباتی ساکاشویلی رئیس‌جمهور گرجستان در سال ۲۰۰۸ شده است که موجب حمله سنگین روسیه به این کشور شد.
کولایی با اشاره به تحولات اخیر اوکراین و شرایطی که منجر به اقدام نظامی روسیه در این کشور شد، اظهار کرد: روسیه در کشورهای بازمانده از اتحاد شوروی که آنها را به‌عنوان کشورهای «خارج نزدیک» نامگذاری کرده، در سه دهه گذشته برای خود حقوق ویژه‌ای قائل بوده و آن را بارها اعلام و بر آن اصرار کرده است. روسیه «جمهوری‌های پیشین شوروی» را به‌عنوان «حوزه منافع حیاتی» خود مطرح کرده و در مورد آنها حساسیت ویژه‌ای نشان داده که اوکراین یکی از این کشورهاست. استاد دانشگاه تهران ادامه داد: اوکراین دومین قدرت در میان جمهوری‌های بازمانده از فروپاشی اتحاد شوروی است که در کناره دریای سیاه و در جایگاه بسیار مهمی در منطقه حائل بین روسیه و کشورهای عضو ناتو قرار گرفته است.
گسترش ناتو در شرق اروپا بعد از انحلال پیمان ورشو
وی در پاسخ به این سؤال که عضویت اوکراین در ناتو چقدر جدی بوده و چه خطراتی برای روسیه داشته، توضیح داد: روسیه در مورد مسأله ناتو سال‌هاست این مسأله را مورد تأکید قرار داده که این کشورها نباید عضو ناتو شوند و انتظار داشته که در پاسخ به انحلال پیمان ورشو از سوی آن، امریکا و اروپا هم ناتو را منحل کنند ولی این اتفاق نیفتاد. ناتو نه تنها منحل نشد، بلکه به سوی شرق اروپا گسترش پیدا کرد، کشورهای این حوزه را درون خود جای داد و به سوی جمهوری‌های پیشین اتحاد شوروی حرکت کرد.
کولایی یادآور شد: حتی زمانی که روابط بسیار خوبی بین روسیه و کشورهای غربی وجود داشت، در سال‌های نخست بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و در دوران یلتسین، روسیه اعلام کرده بود که عضو ناتو میشود. بعد با افزایش اختلاف‌ها، همه توافق‌های روسیه و ناتو مشروط به این بود که ناتو وارد جمهوری‌های پیشین روسیه نشود. این مسأله از ۲۵ سال پیش همواره مورد تأکید روسیه قرار داشته است.
انقلاب‌های رنگی و پیوستن اوکراین و گرجستان به ناتو
این کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: این در حالی است که در تحولات ۲۰۰۳ و بعد از انقلاب‌های رنگی و تحولات سال‌های بعد که تنش میان این کشورها با روسیه شکل گرفت و تنش روسیه با غرب شدت پیدا کرد، تلاش ناتو و همچنین کشورهایی مانند اوکراین و گرجستان برای پیوستن به ناتو بیشتر شد که همیشه با مخالفت روسیه روبه‌رو بوده است. کولایی اضافه کرد: در واقع آن چیزی که ما امروز در حمله نظامی روسیه به اوکراین شاهد هستیم، تداوم تلاش‌هایی است که روسیه برای جلوگیری از پیوستن اوکراین به بلوک غرب چه از بُعد اقتصادی و چه از جنبه سیاسی و امنیتی که در حال شکل‌گیری است، دارد و منجر به این شده که روسیه به آخرین ابزار دیپلماسی خود که در میان ابزارهای دیپلماسی روسیه همیشه جایگاه ویژه‌ای داشته، یعنی ابزار نظامی متوسل شود. وی ادامه داد: ناتو در حرکت به سوی شرق در برابر تقاضای پیوستن گرجستان و اوکراین و حتی تقاضاهایی که گاه از سوی جمهوری آذربایجان مطرح میشد، برنامه‌هایی را به مرحله اجرا گذاشت.
غرب‌گراهای روس معتقد بودند ناتو دشمن روسیه نیست!
این کارشناس مسائل روسیه با اشاره به تغییرهای روسیه در فاصله سال‌های بعد از فروپاشی شوروی تا سال‌های اخیر، گفت: غرب‌گرایانی که در سال‌های اول بعد از فروپاشی در روسیه حاکم بودند، معتقد بودند که روسیه دشمن ندارد و ناتو دشمن روسیه نیست. ناتو هم مأموریت‌ها و کارکردهایش در فضای پس از جنگ سرد در دهه ۹۰ بویژه تحولات جدی را تجربه کرد. از دید مسکو هم ناتو به سوی سیاسی - امنیتی شدن تا نظامی - امنیتی بودن حرکت میکرد. بنابراین در سال‌های اول بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، روسیه چندان مخالفتی با فعالیت‌های ناتو نداشت و حتی شورای روسیه - ناتو تشکیل میشود و همکاری‌های گسترده‌ای بین روسیه و ناتو وجود داشته است. کولایی اضافه کرد: بتدریج که شکاف و اختلاف‌نظر بین روسیه با امریکا و کشورهای اروپایی افزایش پیدا میکند، دیدگاه روسیه هم نسبت به ناتو تغییر میکند؛ تا جایی که در آخرین آیین امنیتی روسیه و در سندهای سیاسی - نظامی این کشور، ناتو به‌عنوان دشمن و عامل تهدید برآورد و معرفی میشود. وی ادامه داد: بنابراین برای کشوری مثل اوکراین که برای روسیه از نظر هویتی و تاریخی و نیز اقتصادی، سیاسی و استراتژیک و ژئوپلیتیک بسیار مهم است، پیوستن به یک «نهاد دشمن» برای روسیه غیرقابل قبول بود.
اشتباه محاسباتی زلنسکی برای پیوستن به «نهاد دشمن»
استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که آیا رهبران اوکراین محاسبه چنین برخوردی از سوی مسکو را نداشتند و در زمینه حمایت غرب دچار اشتباه محاسباتی شدند، گفت: به نظر میرسد مانند موردی که در سال ۲۰۰۸ در گرجستان به وجود آمد و حمله سنگین نظامی روسیه به گرجستان که یک کشور کوچک در کنار دریای سیاه است، همین اشتباه محاسباتی بار دیگر از سوی زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین اتفاق افتاده است؛ بویژه اینکه او پیش‌تر تجربه گرجستان را هم دیده بود. کولایی گفت: ساکاشویلی رئیس‌جمهور گرجستان مدتی در اوکراین در سمت فرمانداری حضور و ارتباط نزدیکی با رهبران اوکراین داشت، ولی رهبران اوکراین از سرنوشت ساکاشویلی و برخورد بسیار خشونت‌آمیز و سنگین نظامی روسیه درس نگرفتند. آنها تصور کردند با حمایت مؤثر امریکا و اروپا، میتوانند در برابر فشارهای روسیه مقاومت کنند. البته بر اساس چنین رویکردی به مقاومت در برابر روسیه ادامه میدهند.
روسیه گاز صادر نکند، اروپا آسیب می‌بیند
وی در ادامه در خصوص واکنش اروپایی‌ها به تحولات اوکراین و اینکه چقدر احتمال دارد اروپا تبدیل به محل منازعه امریکا و روسیه شود و نیازهای انرژی اروپا اظهار کرد: واقعیت این است که اروپا بسیار نسبت به انرژی و گاز طبیعی که از روسیه دریافت میکند، آسیب‌پذیر بوده است. بویژه آلمان در سال‌های گذشته در این زمینه، در حوزه انتقال انرژی در ساخت خط لوله‌ها با گازپروم همکاری بسیار نزدیکی داشته است. کولایی ادامه داد: برای خود روسیه هم که از سال ۲۰۰۰ به بعد و با بالا رفتن قیمت نفت و گاز در بازارهای جهانی خود را به‌عنوان «ابرقدرت انرژی» مطرح کرده، مسأله انرژی و پر کردن بازار انرژی در اروپا و تأمین گاز طبیعی این کشورها، به‌عنوان «اهرمی برای دیپلماسی» آن مورد توجه قرار گرفته است. استاد دانشگاه تهران یادآور شد: در دو دهه گذشته اهرم انرژی و فروش گاز طبیعی برای روسیه جایگاه بسیار ویژه‌ای در روابط خارجی آن داشته است. اروپا میتواند به محل رویارویی ژئواکونومیک امریکا و روسیه تبدیل شود. اروپا بویژه با توجه به راهبردها و برنامه‌هایی که برای دسترسی به انرژی پاک دارد، تلاش‌های خود را برای تأمین منابع انرژی ادامه خواهد داد.
وی با اشاره به رویارویی امریکا و روسیه برای پر کردن بازار گاز طبیعی اروپا گفت: امریکا خود را آماده کرده به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان، وارد بازارهای اروپایی شود. از این جهت به نظر میرسد امریکا در این رویارویی‌ها، بر پایه ایجاد فرصت‌های مناسب برای صادرات گاز از امریکا و منابع انرژی به اروپا خیلی جدی وارد شده است.
کولایی در پاسخ به این سؤال که اروپا در صورت تداوم بحران در اوکراین، منابع انرژی خود را از کجا تأمین خواهد کرد، گفت: کشورهای اروپایی در تأمین انرژی خودشان یکپارچه نیستند. بخش‌های مختلف اروپا بخصوص اروپای غربی و کشورهایی مانند انگلستان منابع متنوع‌تری برای تأمین انرژی خودشان دارند. آنها از بازارهای مدیترانه‌ای و جنوب مدیترانه، شمال آفریقا و غرب آسیا برای تأمین منابع خودشان استفاده میکنند. اما نکته بسیار مهم چشم‌انداز حضور امریکا به‌عنوان یک صادرکننده بزرگ جهانی است. بعد از موفقیت‌هایی که امریکا در بهره‌برداری از فناوری نفت شیل داشته، تلاش کرده‌اند در این بازار حضوری مؤثر داشته باشند. وی ادامه داد: به نظر میرسد این مسأله در حوزه اروپا و تأمین منابع انرژی در این کشورها هم به‌طور کلی تأثیرگذار باشد. بخشی از منازعه فعلی را هم باید در زمینه رقابت‌های امریکا با روسیه مورد توجه قرار داد.
ناتو به‌دنبال نفوذ امنیتی در غرب آسیا و خلیج فارس است
استاد دانشگاه تهران در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص توسعه و گسترش ناتو به شرق و تهدیدات ناشی از آن گفت: موضوع گسترش ناتو به سوی شرق در اروپا بیشتر مصداق پیدا میکند. ناتو به‌عنوان یک سازمان امنیتی - نظامی دوران جنگ سرد، پس از جنگ سرد با توجه به تحولات بالکان و تحولاتی که در اروپا و شرق اروپا شکل گرفت، دگرگونی‌های بسیار جدی در مأموریت‌ها و کارکردهای خود به وجود آورده است.
وی اضافه کرد: در اسناد جدید ناتو که در دهه ۱۹۹۰ و پس از آن تصویب شده، با توجه به تحولات عمیق در مفهوم امنیت بین‌المللی و منطقه‌ای، حوزه‌های غیر نظامی و غیر امنیتی و نیز حوزه‌های سیاسی و بویژه زمینه‌های مختلف اجتماعی مورد توجه قرار می‌گیرد.
کولایی یادآور شد: سازمان ناتو در واقع تحولات جدی را به‌دلیل تحول در محیط بین‌المللی مورد توجه قرار داده و گفت‌وگوهایی را با کشورهای مختلف در شرق مدیترانه، غرب آسیا و خلیج فارس آغاز کرده و تلاش میکند مسأله تأمین امنیت را با توجه به تحول در مفهوم امنیت در مناطق مختلف جهان دنبال کند. اما در مورد اروپا و به هر حال فضایی که در این منطقه به وجود آمده، بویژه در شرق اروپا به طور طبیعی همچنان مسأله سخت‌افزارها و «قدرت سخت» برای این سازمان در کنار توجه به ابزارهای «قدرت نرم» از اهمیت و اعتبار ویژه‌ای برخوردار است.
ناتو، روسیه و رفتارهای قابل پیش‌بینی
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره بی‌عملی اروپا در قبال تحولات اخیر اوکراین و اینکه آیا علت این وضعیت اختلاف‌نظر و تشتت بین اعضا بوده، گفت: در میان کشورهای عضو ناتو و رهبران ناتو اختلاف‌نظری که این سازمان را دچار پراکندگی مؤثر بکند، قابل توجه نیست.
این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: رویکرد ناتو در مورد مسأله اوکراین و تقاضای گرجستان، ارتباط مستقیم با جهت‌گیری‌های دولت روسیه داشته است. به نظر میرسد اقدامی که ناتو در برابر روسیه انجام داده، ناشی از شکاف در میان اعضای ناتو نبوده است، بلکه این سازمان بر اساس رویکردها و روش‌های مورد تأیید اعضا، بویژه در تنظیم رابطه با کشورهای شرق اروپا و حتی کشورهای پیشین اتحاد شوروی، سیاست و رفتار خود را تنظیم میکند.
کولایی در پاسخ به این سؤال که بی‌عملی غرب در تحولات اخیر اوکراین چه تأثیری در برنامه‌ریزی‌های کشورهای واقع در شرق اروپا خواهد داشت، گفت: کشورهای پیشین اردوگاه سوسیالیسم که تجربه حضور ارتش سرخ را داشتند، مانند چک، اسلواکی، مجارستان و لهستان بسیار مشتاق و جدی برای پیوستن به ناتو بودند. همکاری‌های امریکا و ناتو در جهت برآورده کردن نیازهای امنیتی این کشورها و درخواست‌های آنها با توجه به تغییر در سیاست‌های روسیه باید مورد توجه قرار بگیرد.وی با تأکید بر اینکه عدم حمایت از اوکراین، ارتباطی با تحولات در این کشورها پیدا نمی‌کند، گفت: همکاری‌های امریکا و کشورهای ناتو با کشورهای شرق اروپا که خود به اعضای ناتو تبدیل شده‌اند، باید در چهارچوب مقررات ناتو ارزیابی شود ولی مسأله ناتو و اوکراین فراتر از موضوع این کشورهاست و باید در درون مرزهای «اتحاد شوروی فروپاشیده» و علایقی که مسکو در ارتباط با جمهوری‌های پیشین اتحاد شوروی مطرح کرده است، بررسی شود.کولایی تصریح کرد: از دیدگاه رهبران ناتو این کشورها میتوانند به‌عنوان اعضای جدید ناتو، در صورت حل مشکلات سیاسی امنیتی و نظامی خود برآیند اما از دید روسیه کشورهای پیشین عضو شوروی، نباید به‌عنوان اعضای جدید ناتو به این سازمان راه پیدا کنند یا پذیرفته شوند. این دو مقوله را باید از یکدیگر جدا کرد.
|
|
|
|
|
|
|
یادداشتی در سالروز درگذشت رسول ملاقلی پور جنگ آنگونه که هست
در فیلم‌های ملاقلی‌پور میتوان رد پای عشق و زندگی را در جنگ یافت
سینمای مستند و داستانی ایران، در هشت سال دفاع مقدس کنار مردم بود، فیلمسازانی مثل رسول ملاقلی‌پور از همان روزهای آغازین جنگ در دل مناطق جنگزده فیلم ساختند. به همین دلیل شاید جنگ تحمیلی، از معدود رخدادهای تاریخ معاصر ایران باشد که در ابعاد مختلف از آن فیلم و تصویر باقی است
محدثه واعظی‌پور
روزنامه‌نگار
این روزها که تصاویر جنگ در اوکراین، سریع و لحظه به لحظه علاوه بر شبکه‌های خبری در شبکه‌های اجتماعی دست به دست میشود، جنگ بیش از هر زمان دیگر، همان گونه که هست، دیده میشود. برای ما که تجربه سال‌های جنگ را پشت سر گذاشته‌ایم و آنچه از واقعیت آن می‌دانیم از راه تصاویر بوده؛ دیدن تصویر مقاومت در پنجشیر یا کی یف طعمی خاص دارد. در روزگاری که تصویرها، قهرمان‌ها را نزدیکتر میکنند و اندوه و رنج را در نمایی عینی به چشم مخاطب می‌رسانند، این ذهنیت پیش می‌آید که تماشای دفاع هشت ساله مردم ایران، دیدن تصویر زنانی که در روزهای نخستین جنگ در جنوب ایران همپای مردان مقاومت کردند یا تماشای فیلم‌ها و عکس‌هایی از زنان و مردانی که پای پیاده از شهرهای به آتش کشیده شده آواره شدند، چقدر می‌توانست همدلی کشورهای همسایه و جهانیان را نسبت به رویدادی که داخل مرزهای ایران اتفاق افتاد، برانگیزد؟!سینمای مستند و داستانی ایران، در هشت سال دفاع کنار مردم بود، فیلمسازانی مثل رسول ملاقلی‌پور از همان روزهای آغازین جنگ در دل مناطق جنگزده فیلم ساختند. به همین دلیل شاید جنگ تحمیلی، از معدود رخدادهای تاریخ معاصر ایران باشد که در ابعاد مختلف از آن فیلم و تصویر باقی است، اما طبیعی است که این تصاویر و حتی بهترین فیلم‌های سینمایی به‌دلیل اولویت‌های سیاسی مختلف به همه تریبون‌ها راه نیافتند و شبکه‌های خبری جهان، آنگونه که شایسته بود تلخی جنگ در دو کشور همسایه را به مخاطبانشان مخابره نکردند.
بخش مهمی از سینمای ایران، روایت حماسهای است که ایرانیان در هشت سال خلق کردند. نسلی از سینماگرانی که پس از پیروزی انقلاب وارد سینما شدند با آثاری که در این باره ساختند به شهرت رسیدند و هنوز و همچنان فیلم‌هایی مانند «موقعیت مهدی» (هادی حجازی‌فر) یا «تنگه ابوقریب» (بهرام توکلی) تحسین شده و تماشاگر دارند. جنگ هشت ساله، واقعیتی است که ایرانیان با آن زندگی خواهند کرد، حتی اگر غبار زمان، فراموشی نسبت به آن به وجود بیاورد.
نیمه اسفندماه هر سال، یادآور سالروز درگذشت فیلمسازی است که بخشی از بهترین فیلم‌ها درباره جنگ را میشود در کارنامه او دید. رسول ملاقلی‌پور که ناگهان و بی‌موقع از میان ما رفت، سینماگری خودآموخته بود که تجربه‌هایش در روایت آنچه در جنگ دیده و زندگی کرده بود، ناب و اصیل است. او که تکنیسینی باهوش در خلق صحنه‌های درگیری و زد و خورد بود، هیچ گاه در این حد متوقف نشد. در فیلم‌های ملاقلی‌پور میتوان رد پای عشق و زندگی را در جنگ یافت. (هیوا) میتوان حماسهای را باور کرد که با دست‌های خالی خلق میشود. (سفر به چزابه) و میتوان عصیان انسان علیه جنگ را دید. (مزرعه پدری) سینمای به ظاهر مردانه جنگ، با فیلم‌های ملاقلی‌پور رنگ و بوی زنانه گرفت؛ زنانی که مظهر عشق، معصومیت و مهر به سرزمین هستند.
گویا جهان بدون جنگ، معنایی ندارد. جنگ خانه عوض میکند و از سرزمینی به سرزمینی دیگر میرود. سینمای داستانی و مستند، تصویرها و عکس‌ها، ثبت کننده رنج انسان درگیرِ جنگ هستند. تصویرها، تنهایی هولناک انسان در بحبوحه جنگ را همواره زنده نگه می‌دارند و سینما معمولاً راوی اندوهی است که در گذر زمان و در فوران اخبار و حوادث به فراموشی سپرده میشود.
محدثه واعظی‌پور
روزنامه‌نگار
این روزها که تصاویر جنگ در اوکراین، سریع و لحظه به لحظه علاوه بر شبکه‌های خبری در شبکه‌های اجتماعی دست به دست میشود، جنگ بیش از هر زمان دیگر، همان گونه که هست، دیده میشود. برای ما که تجربه سال‌های جنگ را پشت سر گذاشته‌ایم و آنچه از واقعیت آن می‌دانیم از راه تصاویر بوده؛ دیدن تصویر مقاومت در پنجشیر یا کی یف طعمی خاص دارد. در روزگاری که تصویرها، قهرمان‌ها را نزدیکتر میکنند و اندوه و رنج را در نمایی عینی به چشم مخاطب می‌رسانند، این ذهنیت پیش می‌آید که تماشای دفاع هشت ساله مردم ایران، دیدن تصویر زنانی که در روزهای نخستین جنگ در جنوب ایران همپای مردان مقاومت کردند یا تماشای فیلم‌ها و عکس‌هایی از زنان و مردانی که پای پیاده از شهرهای به آتش کشیده شده آواره شدند، چقدر می‌توانست همدلی کشورهای همسایه و جهانیان را نسبت به رویدادی که داخل مرزهای ایران اتفاق افتاد، برانگیزد؟!سینمای مستند و داستانی ایران، در هشت سال دفاع کنار مردم بود، فیلمسازانی مثل رسول ملاقلی‌پور از همان روزهای آغازین جنگ در دل مناطق جنگزده فیلم ساختند. به همین دلیل شاید جنگ تحمیلی، از معدود رخدادهای تاریخ معاصر ایران باشد که در ابعاد مختلف از آن فیلم و تصویر باقی است، اما طبیعی است که این تصاویر و حتی بهترین فیلم‌های سینمایی به‌دلیل اولویت‌های سیاسی مختلف به همه تریبون‌ها راه نیافتند و شبکه‌های خبری جهان، آنگونه که شایسته بود تلخی جنگ در دو کشور همسایه را به مخاطبانشان مخابره نکردند.
بخش مهمی از سینمای ایران، روایت حماسهای است که ایرانیان در هشت سال خلق کردند. نسلی از سینماگرانی که پس از پیروزی انقلاب وارد سینما شدند با آثاری که در این باره ساختند به شهرت رسیدند و هنوز و همچنان فیلم‌هایی مانند «موقعیت مهدی» (هادی حجازی‌فر) یا «تنگه ابوقریب» (بهرام توکلی) تحسین شده و تماشاگر دارند. جنگ هشت ساله، واقعیتی است که ایرانیان با آن زندگی خواهند کرد، حتی اگر غبار زمان، فراموشی نسبت به آن به وجود بیاورد.
نیمه اسفندماه هر سال، یادآور سالروز درگذشت فیلمسازی است که بخشی از بهترین فیلم‌ها درباره جنگ را میشود در کارنامه او دید. رسول ملاقلی‌پور که ناگهان و بی‌موقع از میان ما رفت، سینماگری خودآموخته بود که تجربه‌هایش در روایت آنچه در جنگ دیده و زندگی کرده بود، ناب و اصیل است. او که تکنیسینی باهوش در خلق صحنه‌های درگیری و زد و خورد بود، هیچ گاه در این حد متوقف نشد. در فیلم‌های ملاقلی‌پور میتوان رد پای عشق و زندگی را در جنگ یافت. (هیوا) میتوان حماسهای را باور کرد که با دست‌های خالی خلق میشود. (سفر به چزابه) و میتوان عصیان انسان علیه جنگ را دید. (مزرعه پدری) سینمای به ظاهر مردانه جنگ، با فیلم‌های ملاقلی‌پور رنگ و بوی زنانه گرفت؛ زنانی که مظهر عشق، معصومیت و مهر به سرزمین هستند.
گویا جهان بدون جنگ، معنایی ندارد. جنگ خانه عوض میکند و از سرزمینی به سرزمینی دیگر میرود. سینمای داستانی و مستند، تصویرها و عکس‌ها، ثبت کننده رنج انسان درگیرِ جنگ هستند. تصویرها، تنهایی هولناک انسان در بحبوحه جنگ را همواره زنده نگه می‌دارند و سینما معمولاً راوی اندوهی است که در گذر زمان و در فوران اخبار و حوادث به فراموشی سپرده میشود.
|
|
|
|
|
|
|
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خبر داد آماده سازی پایگاه جامع رفاه ایرانیان
اختتامیه نخستین جشنواره ایده‌های اشتغالزا و کارآفرینی با معرفی 15 ایده‌پرداز برتر اشتغال کشور
فعالیت پایگاه اطلاعات جامع رفاه ایرانیان از چند سال قبل آغاز شده، تعدادی از دستگاه‌ها اطلاعات خود را در آن ارائه کرده و به‌روز‌رسانی شده‌اند و درصدد هستیم سایر دستگاه‌ها و نهادها را هم متصل کنیم. رئیس‌جمهور، همه نهادها را مأمور کرد طرح‌های یارانه‌ای قبل از اجرا حتماً با وزارت کار هماهنگ شود
گروه اقتصادی-وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که «پایگاه جامع رفاه ایرانیان قبل از اجرای طرح حذف ثروتمندان از یارانه تکمیل میشود.» در نشست شورای‌عالی رفاه که هفته گذشته برگزار شده بود، تکمیل این پایگاه به وزارتخانه تکلیف شده و مجلس هم دیروز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف کرده بود ظرف سه ماه ضمن دهک‌بندی درآمدی تمامی خانوارهای یارانه‌بگیر از طریق شاخص‌ها، اطلاعات و داده‌های متقن و ثبتی قابل اتکا، نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پردرآمد اقدام کند.
به گزارش خبرگزاری فارس، حجت‌الله عبدالملکی دیروز در حاشیه معرفی کارآفرینان برتر در وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی در مورد اینکه آیا پایگاه جامع رفاه ایرانیان برای اجرای حذف یارانه ثروتمندان آماده است، گفت: این آمادگی وجود دارد که در چهارچوب قانون بودجه 1400 شناسایی افراد ثروتمند و دهک‌های بالای درآمدی انجام و از دریافت یارانه حذف شوند.
وی همچنین گفت: پایگاه اطلاعات جامع رفاه ایرانیان از چند سال قبل آغاز شده، تعدادی از دستگاه‌ها اطلاعات خود را در آن ارائه کرده و به‌روز‌رسانی شده‌اند و درصدد هستیم سایر دستگاه‌ها و نهادها را هم متصل کنیم.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین گفت: در جلسه اخیر شورای‌عالی رفاه با حضور رئیس‌جمهور مصوب شد سایر دستگاه‌ها اطلاعات برخط خود را در پایگاه رفاه جامع ایرانیان بارگذاری کنند و این سامانه تا زمان اجرای قانون برای حذف پردرآمدها از یارانه آماده میشود.
وی همچنین گفت: در اولین جلسه شورای رفاه، پیوست عدالت مطرح و مقرر شد از این پس تمامی عایدی و کمک‌های یارانه‌ای دولت بیشتر به دهک‌های پایین‌تر درآمدی اختصاص پیدا کند. همچنین تصمیم گرفته شد برنامه جامع رفع فقر مطلق در سه قالب کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت تدوین شود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: رئیس‌جمهور، تمامی نهاد ها را مأمور کرد طرح‌های یارانه‌ای قبل از اجرا حتماً با وزارت کار هماهنگ شود. در این زمینه 5بخش کمک معیشتی، کمک
نقدی، توانمندسازی افراد، تسهیلات بانکی و تحقیقات در راستای رفع فقر مدنظر قرار گیرد.
عبدالملکی همچنین گفت: طبق برنامه قرار است جزئیات طرح رفع فقر و منابع موردنیاز با همکاری دستگاه‌های متولی انجام شود. همچنین در قانون برنامه هفتم توسعه، برنامه جامع ریشه‌کنی و مبارزه با فقر و کنترل تورم دنبال میشود.
معرفی 15 ایده برتر اشتغالزایی
مراسم اختتامیه نخستین جشنواره ایده‌های اشتغالزا و کارآفرینی با معرفی 15 ایده‌پرداز برتر اشتغال کشور دیروز در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای 6 ماهه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد.
حجت‌الله عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اختتامیه این جشنواره گفت: نخستین حلقه ایجاد اشتغال ایده‌پردازی است که ظرفیت‌های بی‌نهایتی در حوزه‌های مختلف از جمله منابع طبیعی، بازار، سرمایه و فناوری وجود دارد.وی ادامه داد: ایده‌پردازی یک حلقه مفقوده اشتغال است از این‌رو ایده یعنی شناسایی یک نیاز و رفع کردن آن که باید به مرحله ظهور و اجرا برسد. وی با اشاره به اینکه در معاونت توسعه اشتغال و کارآفرینی شناسایی ایده‌های کارآفرینی و اشتغالزا شروع شده است، گفت: شناسایی ایده‌های برتر کارآفرینی یکی از بخش‌های مهم زیست بوم ملی اشتغال است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: ظرفیت‌های بسیاری در کشور داریم که باعث میشود به اشتغال پایدار برسیم و در این زمینه به ایده نیاز داریم.
وی با بیان اینکه باید سامانه و جشنواره ایده‌ها و کارآفرینی نظام‌مند شود، گفت: جشنواره ایده‌پردازی در مدت ۲ ماه اجرا شد و چهار هزار و ۶۰۰ ایده به دبیرخانه این جشنواره رسید، ضمن اینکه ۹۰ درصد مردم که ایده دارند از این جشنواره مطلع نشدند زیرا هزینه‌ای برای تبلیغات این جشنواره انجام نشد.عبدالملکی ابراز داشت: برنامه‌های جدی برای دریافت ایده‌ها و پشتیبانی از کارآفرینان را داریم، دبیرخانه این جشنواره شکل گرفته و روی وب سایت این وزارتخانه سامانه ثبت ایده‌های کارآفرینی قرار گرفته است که بر اساس آن علاقه‌مندان و ایده پردازان میتوانند طرح‌هایشان را ثبت کنند.
وی خاطرنشان کرد: هر سه ماه یک‌بار ایده‌ها ارزیابی و ایده‌های برتر به دستگاه‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه این وزارتخانه ارسال میشود، معتقد هستیم بسیاری از این ایده‌ها قابلیت اجرایی شدن در واحدهای اقتصادی را دارند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه کارآفرینی و ایده‌پردازی از مهم‌ترین مؤلفه‌های ایجاد اشتغال است، گفت: هر کدام از این ایده‌ها اگر عملیاتی شوند، هزاران فرصت اشتغال ایجاد خواهد شد.
وی با اشاره به رتبه‌بندی ایده‌های برتر، تأکید کرد: باید این ایده‌ها درجه‌بندی شوند و در رده ایده‌های طلایی، نقره‌ای و سایر موارد قرار گیرند تا با حمایت از ایده‌های کاربردی تسهیلات اختصاص یابد.
تأسیس ۳ بانک جدید برای حمایت از کارآفرینی
در این مراسم همچنین محمود کریمی بیرانوند، سرپرست معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ایجاد سه بانک سرمایه گذاری، ایده‌پردازی و متخصصان اشتغال برای توسعه اشتغال و کارآفرینی در کشور خبر داد.
وی با بیان اینکه این سه بانک را پشتوانه هیأت وزیران در حمایت از کارآفرینان قرار می‌دهیم، افزود: ۲ بانک ایده‌پردازی و متخصصان اشتغال تشکیل شده و بانک سرمایه‌گذاری نیز در دست اجراست، این بانک‌ها یکی از برنامه‌های اصلی در راستای اشتغالزایی و کارآفرینی در کشور است که در سال ۱۴۰۱ عملیاتی میشود. سرپرست معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرد: برنامه‌ریزی دقیقی در این زمینه با مؤسسه کار و تأمین اجتماعی صورت گرفته است که خود به خود تحرکی در فضای اشتغال کشور ایجاد خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه کسی که ایده داشته باشد مرحله اول کارآفرینی را طی کرده است گفت: اهمیت کار آفرینی بسیار بالاست. ما باید بانک متخصصان اشتغال کشور را تشکیل دهیم. در این زمینه پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم. کریمی بیرانوند ابراز داشت: از کارآفرینان در کشور حمایت کرده و آنها را تقویت می‌کنیم. وی از شناسنامه‌دار شدن۴۰۰ هزار کارآفرین در کشور خبر داد و گفت: باید ظرف یک ماه شناسنامه دار شوند.
گروه اقتصادی-وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که «پایگاه جامع رفاه ایرانیان قبل از اجرای طرح حذف ثروتمندان از یارانه تکمیل میشود.» در نشست شورای‌عالی رفاه که هفته گذشته برگزار شده بود، تکمیل این پایگاه به وزارتخانه تکلیف شده و مجلس هم دیروز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف کرده بود ظرف سه ماه ضمن دهک‌بندی درآمدی تمامی خانوارهای یارانه‌بگیر از طریق شاخص‌ها، اطلاعات و داده‌های متقن و ثبتی قابل اتکا، نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پردرآمد اقدام کند.
به گزارش خبرگزاری فارس، حجت‌الله عبدالملکی دیروز در حاشیه معرفی کارآفرینان برتر در وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی در مورد اینکه آیا پایگاه جامع رفاه ایرانیان برای اجرای حذف یارانه ثروتمندان آماده است، گفت: این آمادگی وجود دارد که در چهارچوب قانون بودجه 1400 شناسایی افراد ثروتمند و دهک‌های بالای درآمدی انجام و از دریافت یارانه حذف شوند.
وی همچنین گفت: پایگاه اطلاعات جامع رفاه ایرانیان از چند سال قبل آغاز شده، تعدادی از دستگاه‌ها اطلاعات خود را در آن ارائه کرده و به‌روز‌رسانی شده‌اند و درصدد هستیم سایر دستگاه‌ها و نهادها را هم متصل کنیم.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین گفت: در جلسه اخیر شورای‌عالی رفاه با حضور رئیس‌جمهور مصوب شد سایر دستگاه‌ها اطلاعات برخط خود را در پایگاه رفاه جامع ایرانیان بارگذاری کنند و این سامانه تا زمان اجرای قانون برای حذف پردرآمدها از یارانه آماده میشود.
وی همچنین گفت: در اولین جلسه شورای رفاه، پیوست عدالت مطرح و مقرر شد از این پس تمامی عایدی و کمک‌های یارانه‌ای دولت بیشتر به دهک‌های پایین‌تر درآمدی اختصاص پیدا کند. همچنین تصمیم گرفته شد برنامه جامع رفع فقر مطلق در سه قالب کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت تدوین شود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: رئیس‌جمهور، تمامی نهاد ها را مأمور کرد طرح‌های یارانه‌ای قبل از اجرا حتماً با وزارت کار هماهنگ شود. در این زمینه 5بخش کمک معیشتی، کمک
نقدی، توانمندسازی افراد، تسهیلات بانکی و تحقیقات در راستای رفع فقر مدنظر قرار گیرد.
عبدالملکی همچنین گفت: طبق برنامه قرار است جزئیات طرح رفع فقر و منابع موردنیاز با همکاری دستگاه‌های متولی انجام شود. همچنین در قانون برنامه هفتم توسعه، برنامه جامع ریشه‌کنی و مبارزه با فقر و کنترل تورم دنبال میشود.
معرفی 15 ایده برتر اشتغالزایی
مراسم اختتامیه نخستین جشنواره ایده‌های اشتغالزا و کارآفرینی با معرفی 15 ایده‌پرداز برتر اشتغال کشور دیروز در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای 6 ماهه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد.
حجت‌الله عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اختتامیه این جشنواره گفت: نخستین حلقه ایجاد اشتغال ایده‌پردازی است که ظرفیت‌های بی‌نهایتی در حوزه‌های مختلف از جمله منابع طبیعی، بازار، سرمایه و فناوری وجود دارد.وی ادامه داد: ایده‌پردازی یک حلقه مفقوده اشتغال است از این‌رو ایده یعنی شناسایی یک نیاز و رفع کردن آن که باید به مرحله ظهور و اجرا برسد. وی با اشاره به اینکه در معاونت توسعه اشتغال و کارآفرینی شناسایی ایده‌های کارآفرینی و اشتغالزا شروع شده است، گفت: شناسایی ایده‌های برتر کارآفرینی یکی از بخش‌های مهم زیست بوم ملی اشتغال است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: ظرفیت‌های بسیاری در کشور داریم که باعث میشود به اشتغال پایدار برسیم و در این زمینه به ایده نیاز داریم.
وی با بیان اینکه باید سامانه و جشنواره ایده‌ها و کارآفرینی نظام‌مند شود، گفت: جشنواره ایده‌پردازی در مدت ۲ ماه اجرا شد و چهار هزار و ۶۰۰ ایده به دبیرخانه این جشنواره رسید، ضمن اینکه ۹۰ درصد مردم که ایده دارند از این جشنواره مطلع نشدند زیرا هزینه‌ای برای تبلیغات این جشنواره انجام نشد.عبدالملکی ابراز داشت: برنامه‌های جدی برای دریافت ایده‌ها و پشتیبانی از کارآفرینان را داریم، دبیرخانه این جشنواره شکل گرفته و روی وب سایت این وزارتخانه سامانه ثبت ایده‌های کارآفرینی قرار گرفته است که بر اساس آن علاقه‌مندان و ایده پردازان میتوانند طرح‌هایشان را ثبت کنند.
وی خاطرنشان کرد: هر سه ماه یک‌بار ایده‌ها ارزیابی و ایده‌های برتر به دستگاه‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه این وزارتخانه ارسال میشود، معتقد هستیم بسیاری از این ایده‌ها قابلیت اجرایی شدن در واحدهای اقتصادی را دارند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه کارآفرینی و ایده‌پردازی از مهم‌ترین مؤلفه‌های ایجاد اشتغال است، گفت: هر کدام از این ایده‌ها اگر عملیاتی شوند، هزاران فرصت اشتغال ایجاد خواهد شد.
وی با اشاره به رتبه‌بندی ایده‌های برتر، تأکید کرد: باید این ایده‌ها درجه‌بندی شوند و در رده ایده‌های طلایی، نقره‌ای و سایر موارد قرار گیرند تا با حمایت از ایده‌های کاربردی تسهیلات اختصاص یابد.
تأسیس ۳ بانک جدید برای حمایت از کارآفرینی
در این مراسم همچنین محمود کریمی بیرانوند، سرپرست معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ایجاد سه بانک سرمایه گذاری، ایده‌پردازی و متخصصان اشتغال برای توسعه اشتغال و کارآفرینی در کشور خبر داد.
وی با بیان اینکه این سه بانک را پشتوانه هیأت وزیران در حمایت از کارآفرینان قرار می‌دهیم، افزود: ۲ بانک ایده‌پردازی و متخصصان اشتغال تشکیل شده و بانک سرمایه‌گذاری نیز در دست اجراست، این بانک‌ها یکی از برنامه‌های اصلی در راستای اشتغالزایی و کارآفرینی در کشور است که در سال ۱۴۰۱ عملیاتی میشود. سرپرست معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرد: برنامه‌ریزی دقیقی در این زمینه با مؤسسه کار و تأمین اجتماعی صورت گرفته است که خود به خود تحرکی در فضای اشتغال کشور ایجاد خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه کسی که ایده داشته باشد مرحله اول کارآفرینی را طی کرده است گفت: اهمیت کار آفرینی بسیار بالاست. ما باید بانک متخصصان اشتغال کشور را تشکیل دهیم. در این زمینه پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم. کریمی بیرانوند ابراز داشت: از کارآفرینان در کشور حمایت کرده و آنها را تقویت می‌کنیم. وی از شناسنامه‌دار شدن۴۰۰ هزار کارآفرین در کشور خبر داد و گفت: باید ظرف یک ماه شناسنامه دار شوند.
|
|
|
|
|
|
|
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با سیدحسن نصرالله دیدار کرد
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به لبنان سفر کرده است، عصر دیروز با سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان دیدار و درخصوص چشم‌اندازهای همکاری فرهنگی و علمی دو کشور تبادل‌نظر کرد. به گزارش ایرنا، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دیدار خود با سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله با انتشار تصویری از این دیدار در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: دیدار و گفتوگو با «سید مقاومت»، شیرین‌ترین بخش سفر به لبنان بود. در این دیدار محمدجلال فیروزنیا، سفیر جمهوری اسلامی در بیروت حضور داشت. اسماعیلی همچنین در توئیت خود عبارت «سنصلی فی القدس» «بزودی در قدس نماز خواهیم خواند» را هشتگ کرد.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
عشق به ایران در قله شخصیت دهخدا می‌درخشد
-
سلفی فرهاد با رکوردها
-
یارانه ثروتمندان حذف میشود
-
8 فرمان برای ساماندهی خودرو
-
ایستگاه پایانی
-
تاوان سنگین اعتماد به آدم‌های مجازی
-
گرد و غبار دوساله کرونا
-
300 هزار تن برنج خارجی تا 20 روز دیگر در راه بازار
-
کنترل سرعت رشد پایه پولی بعد از 24 ماه
-
زلنسکی اشتباه محاسباتی رهبران گرجستان را مرتکب شد
-
جنگ آنگونه که هست
-
آماده سازی پایگاه جامع رفاه ایرانیان
-
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با سیدحسن نصرالله دیدار کرد
ویژه نامه ها
اخبارایران آنلاین
.jpg)
